نام پژوهشگر: بهنوش فرخزاده
رسول جان زاده علیرضا ایلدرمی
تغییر کاربری اراضی در یک حوزه آبخیز می تواند تاثیر قابل توجهی بر چرخه هیدرولوژی و در نتیجه منابع آب حوضه داشته باشد، از این رو شناخت آثار تغییر کاربری اراضی بر پاسخ های هیدرولوژی حوضه راه گشای تعیین استراتژی مناسب در توسعه پایدار منابع آب حوضه های آبخیز می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثرات هیدرولوژی تغییر کاربری اراضی در طی 25 سال اخیر در حوضه یلفان می-باشد.جهت شبیه سازی دبی و بار معلق حوضه در این مطالعه از مدل swat (2009) استفاده و بدین منظور داده های هواشناسی و نقشه های رقومی کاربری اراضی و خاک و مدل رقومی ارتفاع منطقه تحقیق تهیه شد. پس از واسنجی(سال 2002 تا 2007) و صحت سنجی (سال 2008 تا2010) مدل، به منظور ارزیابی تاثیر کاربری اراضی بر دبی و بار معلق حوضه، کاربری های اراضی سال 1989 و 2013 به مدل معرفی و مدل اجرا گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده تأثیرات قابل توجه تغییر کاربری اراضی روی جریان و بار معلق حوضه است، به طوری که تغییر در کاربری اراضی از سال 1989 تا 2013 منجر به افزایش مقدار رواناب سطحی در حدود 17درصدو بار معلق به میزان13 درصد شده است. همچنین از سال 1989 تا 2013 مساحت زیر حوضه های تحت تاثیر رواناب متوسط سالانه (زیاد) 28-14 میلی متر،18 درصد و زیرحوضه های تحت تاثیر بار معلق متوسط سالانه (زیاد) 26-25 تن در هکتار در سال 11 درصد افزایش یافته است.
بهزاد مرادی بهنوش فرخزاده
منطقه مورد مطالعه در این تحقیق دشت کبودرآهنگ واقع در استان همدان در غرب کشور می-باشد. منابع آب زیرزمینی این دشت در 20 سال اخیر به طور روز افزون در رابطه با نیازهای کشاورزی و صنعتی مورد استفاده قرار گرفته است. استفاده بی¬رویه از این منبع حیاتی موجب به وجود آمدن پدیده¬های از جمله فرونشست و فروچاله¬های مختلف در دشت شده است. در این تحقیق جهت مدیریت منابع آب موجود در منطقه از مدل شبیه¬ساز و مدیریتی weap استفاده گردید. با استفاده از این مدل ابتدا منابع و مصارف آب موجود در منطقه شبیه¬سازی گردید و مشخص شد که در حال حاضر در دشت کبودرآهنگ مدیریت منابع آب به خوبی صورت نمی¬گیرد و با ادامه شرایط موجود کسری مخزن آب زیرزمینی ادامه خواهد یافت. سپس برای بررسی وضعیت منابع و مصارف آب موجود در منطقه در سالهای آینده تاثیر چهار سناریوی افزایش جمعیت، افزایش سطح زیرکشت کشاورزی، افزایش راندمان آبیاری و کاهش آب مورد نیاز نیروگاه شهید مفتح در بخش صنعت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می¬دهد که افزایش جمعیت تاثیر چندان زیادی بر کسری مخزن آب زیرزمینی ندارد ولی افزایش سطح زیرکشت کشاورزی موجب افت بیشتر مخزن زیرزمینی می¬شود. با کاهش آب مورد نیاز بخش صنعت به میزان قابل توجهی در مصرف آب صرفه جویی می¬گردد و با افزایش راندمان آبیاری می¬توان تا حدود بسیار زیادی از کسری مخزن آب زیرزمینی جلوگیری نمود و حتی کسری مخزن را به صفر رساند.
مهدی سپهری بهنوش فرخزاده
سیل یکی از بلایای طبیعی است که به خودی خود بوجود نمی آید بلکه نحوه کاربری موجب بروز آن می شود که هر ساله خسارات جانی و مالی فراوانی را ایجاد می کند. سیل یک مرحله فراز غیر معمول رودخانه با خارج شدن جریان آب از بستر قانونی آن است که طی آن رودخانه طغیان کرده و نواحی مجاور ساحل رودخانه را به زیر آب می برد. یکی از موارد مهم در بررسی سیلاب ها مربوط به محل وقوع سیلاب ها می باشد که رابطه نزدیکی با خسارات حاصله از سیل را دارد. یکی از مناطقی که می تواند به دنبال وقوع سیل متحمل خسارات جبران ناپذیری شود مربوط به مناطق شهری است. لذا در این تحقیق با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره(ahp) به بررسی سیلاب شهری در شهر همدان پرداخته شده است. به کمک روش فوق به توزیع مکانی احتمال آب گرفتگی، آسیب پذیری و در نهایت ریسک سیل و راه کار های کاهش میزان خسارت سیل پرداخته شده است. پس از بررسی صحت نقشه های فوق با استفاده از داده های محلی و مشاهداتی، منطقه مورد مطالعه را به 4 زیر حوضه مجزا تقسیم بندی کردیم. در میان زیر حوضه های مورد مطالعه، زیر حوضه 1 از کمترین میزان آسیب پذیری برخوردار است و در نقطه مقابل زیر حوضه 2 از بالاترین میزان ریسک پذیری برخوردار است.
شهروز منصوری عادل سپهری
خشکسالی وضعیتی از کمبود بارندگی و افزایش دما است که در هر منطقه ی جغرافیایی و در هر اقلیمی، حتی در مناطق مرطوب رخ می دهد که فراوانی و شدت وقوع آن در مناطق خشک و نیمه خشک بیشتر است. خشکسالی بدون اعلام قبلی رخ می دهد و دامنه تاثیر آن بر خلاف وقایع طبیعی دیگر بسیار وسیع می باشد. خسارات ناشی از خشکسالی غیر ملموس ولی بسیار وسیع و پر هزینه است لذا اساس یک برنامه منظم برای مدیریت بهتر طبق رخداده های گذشته پایش خشکسالی را ایجاب می کند. برای ارزیابی خشکسالی می توان از شاخص های هواشناسی مختلف مبتنی بر آمار مشاهده ای ثبت شده در ایستگاه های زمینی و داده های مبتنی بر تصاویر ماهواره ای استفاده کرد. در این تحقیق به بررسی ارتباط بین خشکسالی هواشناسی، شاخص بارش استاندارد spi سالانه و داده های سنجش از دور، شاخص پوشش گیاهی بارزسازی شده evi و شاخص تفاضل نرمال شده پوشش گیاهی ndvi پرداخته شده است. برای بررسی ارتباط بین داده های بارندگی از ایستگاه های موجود در منطقه در بدو تاسیس تا سال 1393و داده های سنجش از دور پوشش گیاهی تصاویر سنجنده modis مستقر بر عرشه ماهواره ی terra در طول سال های 2000 تا 2012 در تاریخ های فصل رویش پوشش گیاهی مراتع استان گلستان از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد که میزان همبستگی بین شاخص خشکسالی spi با evi و ndvi به ترتیب برابر با 75/0 و 78/0 است که در سطح 05/0 معنی دار می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که می توان برای پایش خشکسالی از داده های سنجش از دور پوشش گیاهی نسبت به داده های صرفا نقطه ای ایستگاه های ثبت بارندگی استفاده کرد.