این رساله از پنج فصل تشکیل شده است . فصل اول مربوط به کلیات تحقیق است که در آن درباره تعریف موضوع، فرضیات تحقیق، روش تحقیق و ... صحبت می شود. فصل دوم، اختصاص به مبانی تئوریک تحقیق دارد که خود از سه بخش تشکیل شده است . در بخش اول درباره ارز و نقش و ارتباط آن از ابعاد مختلف با صادرات و واردات ، صحبت به عمل خواهد آمد. در بخش دوم این فصل درباره بررسی رابطه میان متغیرهای تولید، نرخ ارز و صادرات و واردات با یکدیگر بحثهایی به عمل خواهد آمد و در بخش سوم نیز نگاهی ساختار وابسته اقتصادی کشور و نقش و اهمیت واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای، خواهیم انداخت . در فصل سوم به بررسی بازده مدل ریاضی معادلات صادرات و واردات می پردازیم تا با استفاده از این مدلها، درک و تحلیل آزمون فرضیات رساله به آسانی صورت گیرد. فصل چهارم که در واقع آزمون فرضیات و تحلیل نتایج است به سه بخش تقسیم شده است . در بخش اول جهت درک و تحلیل بهتر برخی از مفاهیم و اصطلاحاتی که در بخش آزمون فرضیات مورد استفاده قرار میگیرد، به طور خلاصه بیان می شود. بخش دوم در حقیقت مراحل اجرایی مدل سازی فرضیات و به تعبیری، مراحل عملیاتی کارهایی است که در جهت آزمون فرضیات محقق مورد استفاده قرار داده است ، می باشد. نهایتا بخش سوم، آزمون فرضیات معادلات منتخب و تجزیه و تحلیل آنها می باشد. فصل پنجم نیز نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات با توجه به برداشت و درکی است که از محتوی رساله و به خصوص آزمون فرضیات به عمل آمده است ، می باشد.