نام پژوهشگر: محمد مترجم زاده

بررسی مفهوم اقتباس در عکاسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی 1393
  نیلوفر مهرگان   محمد مترجم زاده

این نوشتار با عنوان «بررسی مفهوم اقتباس در عکاسی» مطالعه¬ای در زمینه¬ی اقتباس به عنوان یکی از راه¬برد¬های اصلی هنر و عکاسی معاصر است. در این مطالعه ابتدا به تعریفی کلی از اقتباس و جداسازیِ معناییِ برخی اشکال رایج¬¬تر آن پرداخته شده است، سپس روند تاریخی اقتباس در هنر¬های تجسمی و مشخصه¬های آن در مراحل اولیه¬ی شکل¬گیری¬اش شرح داده شده است. شرح روند تاریخی در فصل دوم با عنوان «جایگاه تاریخی اقتباس» همراه با تحلیل¬هایی مختصر، تا آغاز دوران پست¬مدرنیسم پیش می¬رود. سپس نوشتار با نگاهی تفسیری و با عنوان «اقتباس و پست¬مدرنیسم»، به بررسی ویژگی¬های پست¬مدرنیسم به عنوان بسترِ اصلیِ شکل¬گیری و رشد اقتباس تا مرز فراگیر شدن¬اش پرداخته است. همچنین در این فصل اشاره¬ای مختصر به ریشه¬های نظری اقتباس و نظریه¬های معاصر مرتبط با آن شده است. جدایی عکاسی از تعاریف سنتی و ماهیت جدیدش در بستر پست¬مدرنیسم، نقش عکاسی در تغییرات اساسی هنر معاصر، بیان مشخصه¬های عکاسی اقتباسی و معرفی پیشگامان آن از دهه¬ی 1970 و تفکرات مختص به این دوران درباره¬ی عکاسیِ اقتباسی نیز در این فصل بررسی شده است. تحولات چشم¬گیر عکاسی در دهه¬ی هفتاد منجر به رویکردی نوین¬تر در اقتباس شد، رویکردی که در مواردی، در شکل امروزی¬اش عکس را در جایگاه «تصویر» قرار داده است، تصویری که ساختاری نارسانه¬ای دارد و عکاسان مرتبط با این رویکرد، آثارشان تحت عنوان «تصاویر» قرار می¬گیرد. انتخاب سه هنرمند و تحلیل آثارشان در فصل سوم، تلاشی است برای بیان انگیزه¬ها و تفاوت¬های عمل اقتباس در دوران جدیدتر. اقتباس در آثار این سه هنرمند با نام¬های شری لواین، جف وال و توماس دیمند در سه شکل متفاوت از یکدیگر انجام گرفته است. شرح و تحلیل اقتباس در آثار هر یک به شناخت کامل¬تر ما با اشکال امروزین اقتباس منجر می¬شود.