نام پژوهشگر: محمد ساغریدوز
محمد ساغری دوز حسن طباطبائی
ایران از نظر مس زایی بر روی کمربند جهانی مس (کمربند آلپ-هیمالیا) قرار گرفته است. با وجود این هنوز بسیاری از مناطق ایران به خوبی اکتشاف نشده است و کانسارهای مس پورفیری کمی نسبت به پتانسیل موجود، کشف شده¬اند. از این رو استفاده از روش های دانش محور در تلفیق داده¬های اکتشافی برای کشف کانسارهای جدید، می¬تواند مثمر ثمر باشد. یکی از روش¬های دانش¬محور، روش دمپستر- شفر می¬باشد که بر اساس مطالعات دمپستر بر روی حد بالا و پایین احتمالات، شکل گرفت. امروزه عدم قطعیت و مدیریت ریسک، به مبحث مهمی در تمام پروژه¬ها تبدیل شده است. این مسئله، در پروژه¬های اکتشافی، به دلیل هزینه¬های زیاد معدن کاری، اهمیت دوچندانی می¬یابد. مزیت غالب روش دمپستر- شفر نسبت به سایر روش-های مشابه، محاسبه ی عدم قطعیت داده¬ها است. این روش قابل استفاده در مقیاس¬های مختلف است. در این تحقیق، تلفیق شواهد اکتشافی در ابتدا در مقیاس¬ ناحیه ای و سپس در مقیاس محلی در محدوده کانسار مس پورفیری چاه فیروزه انجام پذیرفته است. داده¬های اکتشافی در مقیاس ناحیه ای شامل مغناطیس هوابرد، تصاویر ماهواره ای استر، نمونه های ژئوشیمی رسوبات آبراهه ای و نقشه زمین¬شناسی با مقیاس 1:100000 شهر بابک بوده و در مقیاس محلی شامل داده های ژئوفیزیکی ip/rs، نقشه زمین شناسی سطحی با مقیاس 1:2000 و داده های زمین شناسی و عیارسنجی 42 گمانه اکتشافی حفر شده در محدوده کانسار چاه¬فیروزه می¬باشد. پس از پیش¬پردازش¬های لازم بر روی داده¬ها، ابتدا از داده های ناحیه ای برای پتانسل یابی مس در محدوده ی شمال شهر بابک به روش دمپستر- شفر استفاده شد. نتایج حاصل از پتانسیل یابی ناحیه ای با موقعیت اندیس ها و کانسارهای شناخته شده در محدوده مطابقت دارد. سپس از داده¬های محدوده کانسار چاه¬فیروزه برای تعیین زون های کانی سازی و پیشنهاد نقاط جدید حفاری در مقیاس محلی استفاده شد. بر اساس نتایج این مرحله، سه نقطه برای حفاری های جدید پیشنهاد شد. همچنین برای مقایسه نتایج تلفیق لایه ها به روش دمپستر- شفر، از روش منطق فازی نیز استفاده و نتایج بدست آمده با هم مقایسه شدند. نتیجه آن که نقاط مستعد به¬دست آمده از روش دمپستر- شفر علاوه بر نقاط مستعد به¬دست آمده از روش فازی، شامل بخش شمال غربی محدوده می باشد که می¬تواند در اکتشافات آینده مورد توجه قرار گیرد. برای صحت¬سنجی نتایج تلفیق محلی به روش دمپستر- شفر از داده¬های عیارسنجی cu، pb، zn و mo مغزه¬های حفاری استفاده شد که نتایج این بررسی ها حاکی از تطابق نتایج می باشد.