نام خانوادگی: صفی خانی محمودی نام : نیلوفر رشته وگرایش: شیمی آلی مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد تاریخ دفاع: 1/8/1387 استادان راهنما: دکتر بهادر کرمی و دکتر علیرضا نجفی چرمهینی عنوان پایان نامه سنتز کالیکس ‍[4‍] رزور سینارن ها در شرایط بدون حلال و مطالعه تئوری تعادلات تترازول ـ تترازول در سال های اخیر واکنش های آلی تحت شرایط بدون حلال به طور روز افزونی بدلیل سادگی عمل عمومی شده اند. با توجه به این که مشتقات کالیکس [4] رزورسینارن ها می توانند به عنوان مولکول های میزبان عمل کنند سعی شده است از روش های جدید برای سنتز این ترکیبات استفاده شود. معمولاً این ترکیبات از تراکم آلدهید ها با رزورسینول و با استفاده از کاتالیزور های اسیدی تهیه می شوند. اسید های معمولی که در تهیه این مشتقات استفاده می شوند خورندگی بالا و خطر های محیطی زیادی ایجاد می کنند، اسید های جامد با قدرت اسیدی بالا و قابل تنظیم می توانند بر این مشکل غلبه کنند. اسید های جامد حد واسط های شیمیایی بین اسید های معمولی و نمک های معمولی هستند. در این پروژه، تنگستات سولفوریک اسید به عنوان یک اسید جامد برای سنتز کالیکس [4] رزورسینارن ها استفاده شده است. واکنش های فاز جامد به دو روش حرارتی و سایشی انجام شد. در روش حرارتی مخلوط بنزآلدهید، رزوسینول و تنگستات سولفوریک اسید به نسبت مولی 05:1:1/0 در لوله آزمایش تا دمای0c 80 حرارت داده شد. همچنین در روش سایشی مخلوط بنزآلدهید، رزورسینول و تنگستات سولفوریک اسید به نسبت مولی 05:1:1/0 در هاون سائیده شد. بازده بالا و زمان کوتاه واکنش از مزایای این روش نسبت به روش های دیگر است. در بخش دوم تاتومری تعادل تترازول - تترازولون مطالعه گردید محاسبات با استفاده از مجموعه پایهb3lyp/6-311++g(d,p) انجام گردید و مشخص شد که در حالت گازی چهار ایزومر وجود دارد. نتایج در حالت گازی نشان می دهد که ایزومر 1h-تترازول – 5 (h4) – اون(a) پایدار تر است. اثر حلال با استفاده از روش pcm در سه حلال متفاوت انجام گردید حالت گذار تبادل ها نیز محاسبه شد.

دی هیدروپیریمیدینون (تیون) ها دسته ای از ترکیبات هتروکسیل هستند که به دلیل داشتن خواص دارویی و درمانی مورد توجه هستند. مشتقات 3و 4- دی هدروپیریمیدین- 2(h1)- اون (تیون) با بازده خوب از واکنش تراکمی آلدهید، ترکیبات 1و 3 دی کربونیل و اوره (تیواوره) در حضور مقادیر کاتالیزوری پرکلریک اسید تثبیت شده بر روی سیلیکاژل (hclo4/sio2) تحت شرایط بدون حلال در دمای 80 درجه سانتی گراد سنتز شده است. پرکلریک اسید تثبیت شده بر روی سیلیکاژل یک کاتالیزور غیر سمی، ارزان در دسترس و ناهمگن بوده که به راحتی در پایان واکنش با صاف کردن از محیط واکنش جداسازی شده و مورد استفاده مجدد قرار می گیرد. ایمیدازولین ها ترکیباتی هستند که به دلیل داشتن خواص دارویی و درمانی اهمیت زیادی دارند. در این قسمت روشی جدید و سازگار با محیط زیست جهت سنتز 2-ایمیدازولین ها و بیس-ایمیدازولین ها مورد بررسی قرار گرفته است. از واکنش نیتریل ها با اتیلن دی آمین در حضور مقادیر کاتالیزوری پارا تولوئن سولفونیک اسید (p-tsa) در دمای 110 درجه سانتی گراد و بدون استفاده از حلال ترکیبات 2-ایمیدازولین و بیس-ایمیدازولین با بازده بسیار خوب بدست آمد. پارا تولوئن سولفونیک اسید کاتالیزوری ارزان، در دسترس، جامدی سفید رنگ، محلول در آب، الکل و دیگر حلال های آلی قطبی می باشد

تشکیل گروه های عاملی متعدد از اکسیم ها باعث گردیده است که این ترکیبات اهمیت ویژه ای در شیمی آلی پیدا کنند. به عنوان مثال این ترکیبات به راحتی به نیتریل, آمید, ترکیبات نیترو, آمین و غیره تبدیل می شوند. اکسیم ها با بازده خوب از واکنش تراکمی آلدهید با هیدروکسیل آمین هیدروکلرید در حضور واکنش گرهای بازی تحت شرایط بدون حلال در دمای اتاق سنتز شده اند. واکنش گرهای استفاده شدهk2co3, al2o3/kf, nahco3/kf ارزان و در دسترس و ناهمگن بوده که براحتی در واکنش با صاف کردن از محیط واکنش جداسازی می شوند. این واکنش گرها بستر بسیار مناسبی برای انجام واکنش در شرایط بدون حلال هستند که کم ترین آلودگی را برای محیط زیست بدنبال دارند. n- آسیل سولفونامیدها ترکیباتی هستند که به جهت خواص دارویی و درمانی اهمیت زیادی دارند. در این قسمت روشی جدید جهت سنتز n- آسیل سولفونامیدها مورد بررسی قرار گرفته است. از واکنش سولفونامیدها با اسید انیدریدها یا اسید کلریدها در حضور کاتالیزور آلومینا سولفونیک اسید (asa) در حلال کلروفرم در شرایط رفلاکس، n- آسیل سولفونامیدها با بازده نسبتا بالا بدست آمدند. آلومینا سولفونیک اسید کاتالیزوری ارزان، در دسترس، ناهمگن و سازگار با محیط زیست بوده که در پایان واکنش با صاف کردن از محیط واکنش جداسازی می شود.

در این تحقیق یک روش عمومی، ملایم و راحت برای سنتز ?- استامیدو کتون ها از آلدهیدها و کتون های آروماتیک، استونیتریل و استیل کلرید در حضور کاتالیزورهای اسیدی تثبیت شده ارائه شده است. واکنش ها با مخلوطی از یک آریل آلدئید، یک آریل متیل کتون و استیل کلرید در حضور تنگستو سیلیسیک اسید یا پرکلریک اسید تثبیت شده بر روی سیلیکاژل در استونیتریل در دمای 80 درجه سانتی گراد صورت گرفت. محصولات در یک زمان نسبتا کوتاه، بازده بالا و جداسازی آسان به دست آمدند. کاتالیزورهای استفاده شده کاتالیزورهای غیر سمی، ارزان، در دسترس و ناهمگن بوده که به راحتی در پایان واکنش با صاف کردن از محیط واکنش جدا می شوند. هدف اصلی این پروژه سنتز ?- استامیدو کتون ها به ساذه ترین روش ممکن، مطابق با شیمی سبز و سازگار با محیط زیست است.

زانتن ها دسته ای از ترکیبات هتروسیکل هستند که به دلیل خواص زیستی و دارویی مانند ضد باکتری، ضد ویروس، ضد تومور و ضد قارچ مورد توجه قرار گرفته اند. بنابراین، به علت اهمیت این ترکیبات روش های زیادی برای سنتز آن ها گزارش شده است. در این کار، دو روش عمومی و مفید برای سنتز مشتقات 1،8- دی اکسو- اکتاهیدروزانتن به وسیله تراکم آلدهیدهای آروماتیک و مشتقات 1،3- سیکلو هگزان دی اون توسط مقادیر کاتالیزوری مولیبدات سولفوریک اسید و ایتریم نیترات شش آبه تحت شرایط بدون حلال و رفلاکس در محیط آب معرفی شده است. این روش ها چندین مزایا شامل روش کار ساده، زیست سازگار، زمان کوتاه واکنش همراه با بازده بالای محصولات فراهم می کنند.

کومارین ها به عنوان ترکیبات هتروسیکل حاوی اتم اکسیژن کاربردهای سنتزی بسیار مهمی دارند. به دلیل خواص بیولوژیکی آنها مثل آنتی بیوتیک، ضد سرطان، ضد hiv، ضد قارچ و همچنین کاربردشان در عطرها، رنگ ها، درخشان کننده های نوری، افزودنی به غذاها و حشره کش ها، این ترکیبات به شکل وسیعی در صنعت و پزشکی به کار می روند. تا کنون روش های سنتزی زیادی برای تهیه مشتقات کومارین توسعه یافته است مثل واکنش ویتیگ، تراکم پچمن و نووناگل. واکنش نووناگل یکی از مرسوم ترین روش ها برای تولید مشتقات 3- کربوکسیلیک اسید کومارین هاست. مسیر واکنش لزوماٌ وابسته به واکنشگرها و کاتالیزورهاست. در این کار تحقیقاتی، دو روش جدید و پاک برای تهیه مشتقات 3- کربوکسیلیک اسید کومارین ها با تراکم نووناگل بین مشتقات سالیسیل آلدهید و ملدرام اسید با استفاده از مقادیر کاتالیزوری ایتریم نیترات شش آبه و مولیبدات سولفوریک اسید در حلال آب گزارش گردید. مزایای این روش ها فرایند ساده، ارزان و زیست سازگار بودن، زمان کوتاه واکنش و جداسازی آسان محصول خالص در بازده های بالا می باشد.

در سال های اخیر واکنش های آلی، تحت شرایط بدون حلال به دلیل مزایایی مثل زیست سازگاری و سادگی، به طور چشمگیری انجام می شوند. با توجه به این که مشتقات کالیکس [4] رزورسینارن دارای ساختارهای ماکروسیکلی ویژه می باشند و همچنین به دلیل داشتن حفره های آب گریز و تشکیل انواع کمپلکس های مهمان- میزبان و دیگر کاربردهای وسیع آن ها ، سعی شده است که از روش های جدید برای سنتز این ترکیبات استفاده شود. معمولا" این ترکیبات از تراکم آلدهیدها با رزورسینول و با استفاده از کاتالیزورهای اسیدی سنتز می شوند، اسیدهای معمولی که در سنتز این ترکیبات استفاده می شوند، چون دارای خورندگی بالا هستند خطراتی را برای محیط زیست ایجاد می کنند، اما اسیدهای لوئیس و اسیدهای جامد می توانند بر این مشکلات غلبه کنند. در این پروژه، از ایتریم نیترات به عنوان یک اسید لوئیس و از مولیبدات سولفوریک اسید به عنوان یک اسید جامد، جهت سنتز کالیکس [4] رزورسینارن ها در شرایط بدون حلال و در شرایط حرارتی استفاده شده است. در روش اول که سنتز این ترکیبات با استفاده از کاتالیزور ایتریم نیترات می باشد، مخلوط بنزالدهید، رزورسینول و ایتریم نیترات به نسبت مولی 1: 1: 1/0 در لوله ی آزمایش، تا دمای c 120?حرارت داده شد و در روش دوم نیز که سنتز با استفاده از کاتالیزور مولیبدات سولفوریک اسید می باشد، مخلوط بنزالدهید و رزورسینول و مولیبدات سولفوریک اسید به نسبت مولی 1: 1: 1/0 در لوله ی آزمایش، تا دمای c? 120حرارت داده شدند. بی خطر بودن، قدرت اسیدیته ی خوب و قابل کنترل هر دو کاتالیزور و جداسازی آسان محصولات از مزایای این روش های سنتزی است.

تیوزانتون ها یک دسته از ترکیبات مهم در شیمی آلی و همچنین در طبیعت می باشند. کاربردهای زیادی برای این دسته از ترکیبات ذکر شده است. یکی از کاربردهای این ترکیبات استفاده به عنوان دارو از جمله داروهای ضد سرطان، ضد قارچ، ضد باکتری و ضد حساسیت می باشند. علاوه بر این زانتون ها وتیوزانتون ها دارای خواص نوری وبیولوژیکی می باشند و به عنوان آغازگرنوری در فرآیندهای فتوشیمیایی به کار می روند. در این پژوهش تعدادی از مشتقات آمینو تیوزانتون و آمیدو تیوزانتون جدید سنتز شد که با توجه به اینکه این ترکیبات دارای یک قسمت تیوزانتونی و یک قسمت آمینی و آمیدی می باشد می توان خواص جدیدی از این ترکیبات انتظار داشت. از جمله اینکه این ترکیبات دارای فلورسانس فوق العاده شدیدی می باشند و برای استفاده در شیمی تجزیه مفید می باشند. همچنین به عنوان آغاز کننده نوری در فرآیند فتوشیمیایی استفاده می شود. لذا سعی شد تا با استفاده از واکنش تراکمی بین تیوسالیسیلیک اسید و انواع استامیدهای آروماتیک در حضور اسید سولفوریک با راندمان بالا، مشتقات گوناگون استامیدوتیوزانتون سنتز شود. در مرحله بعد با استفاده از هیدرولیز در حضور اسید سولفوریک و حلال اتانول ترکیبات آمینوتیوزانتون سنتز گردید. ما توانستیم استامیدوتیوزانتون ها را طی یک مرحله سنتز کنیم و در مرحله بعد آن ها را به آمین مربوطه هیدرولیز نماییم ترکیبات سنتز شده جدید بوده و سنتزی برای آن ها گزارش نشده است. این ترکیبات پایه ای برای سنتز ترکیبات جدیدتر با خواص جدید می باشند.

مشتقات ایمیدازولی یک گروه بسیار مهم از ترکیبات هتروسیکلی هستند که دارای خواص دارویی متعددی بوده و نقش مهمی در فرایندهای زیست شیمی ایفا می کنند. بسیاری از ایمیدازول های استخلاف دار به عنوان بازدارنده های کیناز p38 map، ضد التهاب، ضد حساسیت، قارچ کش، آفت کش و عوامل درمانی شناخته شده اند. برای سنتز ترکیبات آلی اخیرا واکنش های چند جزئی توجه زیادی را به خود معطوف کرده اند چون نیاز به جداسازی هیچ حدواسطی نداشته و باعث صرفه جویی در انرژی، زمان واکنش و مواد خام می شوند. با استفاده از واکنش های چند جزئی، تا کنون چندین روش برای سنتز ایمیدازول های 5،4،2- سه استخلافی و 5،4،2،1- چهار استخلافی گزارش شده است. ایمیدازول های 5،4،2- سه استخلافی بطور عمومی بوسیله تراکم حلقه زایی سه جزئی 2،1- دی کتون با یک آلدهید آرروماتیک و استات آمونیوم سنتز می شوند. از طرف دیگر سنتز ایمیدازول های 5،4،2،1- چهار استخلافی بوسیله تراکم چهار جزئی 2،1- دی کتون با یک آلدهید آرروماتیک، آمین نوع اول و استات آمونیوم انجام می شود. در این تحقیق ایتریم نیترات شش آبه به عنوان یک کاتالیزور موثر برای سنتز یک مرحله ای سریع و بهبود یافته ایمیدازول های 5،4،2- سه استخلافی و 5،4،2،1- چهار استخلافی مبتنی بر روش های عمومی ذکر شده با راندمان بالا در شرایط گرمایی و بدون حلال مورد استفاده قرار می گیرد. این روش دارای چندین مزیت از جمله بازده بالای محصول، زمان واکنش کوتاه، رویه های ساخت ساده، جداسازی آسان، واکنش گرهای ارزان و استفاده از واکنش گرهای غیرسمی می باشد.

امروزه، تکنولوژی کاتالیزور به عنوان یک ابزار مفید برای تعداد زیادی از واکنش های شیمیایی در صنعت و تحقیقات دانشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا با ایفای نقش اساسی اجازه تبدیل سریع مواد را در مقیاس زیاد با هزینه ی پایین می دهد به شکلی که کم ترین محصول جانبی تولید شود. به هر حال، تهیه و به کار گیری کاتالیزورهای سبز که موجب افزایش کارامدی و یا بازدهی بالاتر شوند به خصوص در سنتز ترکیبات هتروسیکل مورد توجه هستند. از دیدگاه سنتزی، حلقه های پیرول، به عنوان طبقه ای از هتروسیکل های مهم، توجه قابل ملاحظه ای را به خود جلب کرده اند، زیرا پیرول ها بخش اصلی برخی مولکول های فعال زیستی از جمله ترکیبات ضد سرطان، ضد مایکو باکتریومی، و عوامل ضد ویروس می باشند. علاوه بر این پیرول ها به عنوان بلوک های ساختاری برای سنتز پورفیرین به کار می روند. در این کار تحقیقاتی، تنگستات سولفوریک اسید و مولیبدات سولفوریک اسید تهیه شده و از طریق تکنیک های فلوئورسانس اشعه ی ایکس های، تفرق اشعه ی ایکس و طیف سنجی مادون قرمز شناسایی شده و به عنوان کاتالیزورهای بسیار موثر در سنتز پال-نور برخی پیرول ها در شرایط بدون حلال مورد استفاده قرار گرفتند. از ویژگی های جذاب این روش ها می توان به بازده بالا، زمان های کوتاه واکنش ها، استفاده از کاتالیزورهای قابل بازیافت و سازگار با محیط زیست و عدم استفاده از حلال های آلی اشاره کرد

پیرازول حلقه هتروسیکلی پنج عضوی است که دارای دو نیتروژن می باشد. ساختار مرکزی آن در طیف زیادی از ترکیبات که دارای فعالیت های دارویی و آفت کشی می شند یافت می-شوند.روش های کلاسیک برای سنتز پیرازول های استخلاف شده بر اساس تراکم هیدرازین ها با ترکیبات 1،3- دی کربونیل و هم ارزهای 1،3- دو قطبی آن ها، و یا از طریق حلقه زایی درون-مولکولی ]3+2[، 1،3- دو قطبی با آلکین می باشند. درقسمت اول این تحقیق، مشتقات h1- پیرازول و پیرازول n- استخلاف شده در حضور تنگستات سولفوریک اسید به عنوان کاتالیزور و شرایط بدون حلال مورد بررسی قرار گرفت. این ترکیبات از واکنش مشتقات هیدازین و ترکیبات?-دی کربونیل درحضور کاتالیزور تهیه شد ند. نتایج نشان داد که محصولات با بازده بسیار خوب در زمان مناسب به دست می آید. در قسمت دوم تحقیق مشتقات h1- پیرازول و پیرازول n- استخلاف شده از واکنش مشتقات هیدازین و ترکیبات?-دی کربونیل در حضور تنگستات سولفوریک اسید به عنوان کااتالیزور و شرایط رفلاکس تهیه شدند.در هر دو قسمت پایان نامه ابتدا شرایط بهینه واکنش نظیر دما (قسمت اول کار)، مقدار کاتالیزور و مورد بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از شرایط بهینه مشتقات h1- پیرازول و پیرازول n- استخلاف شده تهیه گردید. ساختار محصولات به کمک نقاط ذوب و داده های طیفی تأیید گردید.

دیازین ها از مشتقات بنزن هستند که به جای دو اتم کربن دارای دو اتم نیتروژن می باشند و پیریدازین ها جزء این ترکیبات محسوب می شوند. ساختار حلقه های پیریمیدوپیریدازینی در بسیاری از ترکیباتی که دارای فعالیت دارویی می باشند یافت می شود. درقسمت اول این تحقیق، سنتز مشتقات4-آسیل- 5- استیل -6-متیل- 3،4- دی هیدرو پیریمیدین–2-(1h) – اون در حضور کاتالیزور تنگستات سولفوریک اسید و ایتریم نیترات شش آبه (تثبیت شده بر روی سیلیکاژل) در شرایط بدون حلال و هم چنین در حضور کاتالیزور مولیبدات سولفوریک اسید در شرایط رفلاکس مورد بررسی قرار گرفت. این ترکیبات از واکنش مشتقات فنیل گلی اکسال، استیل استون و اوره درحضور کاتالیزور تهیه شدند. نتایج نشان داد که محصولات با بازده خوب در زمان مناسب به دست می آیند. در قسمت دوم تحقیق، مشتقات 4،5-دی متیل – 8- آریل پیریمیدو[4،5-d] پیریدازین- 2-)1h،3h،7(h- اون از واکنش مشتقات پیریمیدین–2-(1h) – اون سنتز شده در قسمت اول و مشتقات هیدرازین در حضور تنگستات سولفوریک اسید و ایتریم نیترات شش آبه (تثبیت شده بر روی سیلیکاژل) به عنوان کاتالیزور در شرایط بدون حلال و هم چنین در حضور کاتالیزور مولیبدات سولفوریک اسید در شرایط رفلاکس تهیه شدند. در هر دو قسمت پایان نامه ابتدا شرایط بهینه واکنش نظیر دما و مقدار کاتالیزور مورد بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از شرایط بهینه ترکیبات مورد نظر تهیه گردید. ساختار محصولات به کمک نقاط ذوب و داده های طیفی تأیید گردید.

چکیده حلقه پیرول یکی از مهم ترین ترکیبات هتروسیکل است که در بسیاری از ترکیبات طبیعی، مواد شیمیایی و داروهای مختلف مانند پورفیرین ها, گلوبین ها ویتامین ها شرکت دارد. بدلیل اهمیت مشتقات پیرول در این پایان نامه سعی شد تا روش های سنتزی جدیدی برای این ترکیبات در شرایط ملایم و ایمن ارائه شود. اولین استراتژی یک واکنش سه جزئی بین مشتقات آریل گلی اکسال، ترکیبات ?-دی کربونیل و نمک آمونیوم کربنات است که در حضور کاتالیست منیزیم برمید شش آبه و همچنین در شرایط بدون کاتالیست برای سنتز مشتقات پیرول انجام شد. در این بخش مشتقات مختلفی از 4-هیدروکسی پیرول در دمای اتاق و در حلال آب با بازده خوب سنتز شدند. دومین قسمت این پروژه، یک استراتژی جدید 2+2+1 است که شامل یک واکنش تراکمی بین بنزوئین، استیل استون و آنیلین در حضور کاتالیست zrocl2 می باشد. در این روش ترکیب 1-(2-متیل-5,4,1-تری فنیل-1h-پیرول-3-ایل) اتانون با بازده 90% سنتز شد. بر اساس نتایج بدست آمده، در واکنش های انجام شده با استخلاف های آنیلین ?-آمینو کتون به عنوان حد واسط پایدار سنتز شدند. بدلیل کاربرد فراوان ترکیبات ?-آمینو کتون در شیمی سنتز و شیمی دارویی سعی شد تا یک روش سنتزی جدید و ساده برای سنتز این ترکیبات از طریق تراکم بنزوئین و آمین های آروماتیک در حضور کاتالیست zrocl2.8h2oارائه شود. در قسمت بعدی از یک واکنش سنتزی جدید برای سنتز پیرول های پنج استخلافی با استفاده از ترکیبات ?-آمینوکتون و دی متیل استیلن دی کربوکسیلات در حضور کاتالیست پتاسیم کربنات در رفلاکس کلروفرم استفاده شده است. در ادامه برای سنتز پیرول های چهار استخلافی از مسیر یک استراتژی سنتزی جدید 1+2+2 از واکنش مشتقات بنزوئین، ترکیبات ?-دی کربونیل و آمونیوم استات استفاده شد. کاتالیست های مولیبدات سولفوریک اسید و سیلیکاسولفوریک اسید به عنوان کاتالیست هتروژن و کاتالیست هموژن [ch3c(oh)2]+clo4- در این واکنش به کار برده شدند. در بخش دیگر این پایان نامه از یک واکنش پال-نور در حضور کاتالیست [ch3c(oh)2]+clo4- و نانو اکسید روی به عنوان کاتالیست برای سنتز مشتقاات مختلف پیرول سه استخلافی در شرایط بدون حلال استفاده شده است. در آخرین قسمت از مسیر یک واکنش پال-نور اصلاح شده مشتقات مختلف پیرول n استخلافی سنتز شدند. در این روش از واکنش تراکمی 2،5-دی متوکسی تتراهیدروفوران و مشتقات آنیلین در حضور [ch3c(oh)2]+clo4- به عنوان کاتالیست استفاده شد.

در قسمت اول این تحقیق، سنتز مشتقات 4- آریل-4،3- دی هیدروپیریمیدین-2 (1(h- اون (تیون) با استفاده از کاتالیزور نانوذرات روی اکسید و نانوذرات تیتانیوم دی اکسید در شرایط بدون حلال مورد بررسی قرار گرفت. این ترکیبات از واکنش مشتقات آلدهید آروماتیک یا آلیفاتیک و اوره یا تیواوره با ترکیبات ?-دی کربونیل درحضور کاتالیزور تهیه شدند. نتایج نشان داد که محصولات با بازده بسیار خوب در زمان مناسب به دست می آید. در قسمت دوم تحقیق مشتقات 4،1- دی هیدروپیریدین از واکنش مشتقات آلدهید آروماتیک یا آلیفاتیک و ?-دی کربونیل با آمونیوم استات در حضور نانوذرات روی اکسید و نانوذرات تیتانیوم دی اکسید در شرایط بدون حلال سنتز شدند. در هر دو قسمت پایان نامه ابتدا شرایط بهینه واکنش نظیر دما، مقدار کاتالیزور و نسبت مولی مواد اولیه مورد بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از شرایط بهینه ترکیبات دی هیدروپیریمیدینون (تیون) و دی هیدروپیریدین تهیه گردید. ساختار محصولات به کمک نقاط ذوب و داده های طیفی تأیید گردید.

کومارین و مشتقات آن از جنبه ی علوم زیستی ترکیباتی شناخته شده هستند. در این رساله با بکارگیری روش های سنتزی تازه بر پایه ی کومارین ها، ترکیبات هتروسیکلی چند قسمتی جدیدی نظیر مشتقات پیرانو [h-3و2]کومارین (خلاکتون ها)، 4-آریل-h4،h5-پیرانو[c-2و3]کرومن-5-اون ها، 4-آروئیل-h4،h5-پیرانو[c-2و3]کرومن-5-اون ها، آروئیل]بیس(4-هیدروکسی کومارین-3-ایل)[-متان ها و آروئیل آمیدو کومارین ها از فرایندهای چند جزیی سنتز شده اند. همچنین اصلاح و گسترش روش های اولیه با تعویض شرایط واکنش و استفاده از کاتالیزورهای مختلف اسیدی و بازی و نانو کاتالیزورها بررسی گردید. به عنوان مثال، از مهمترین کاتالیزورهای استفاده شده در این مطالعات می توان نمک هیدروژن فسفات، نمک موهر، نانوسیم های تیتانیوم دی اکسید، آمونیوم دی هیدروژن فسفات، نانوذرات روی اکسید، نانوورقه های گرافن اکسید، پارا تولوئن سولفونیک اسید، نانوذرات آهن اکسید، تنگستات سولفوریک اسید و مولیبدات سولفوریک اسید را نام برد. از مزایای اکثر روش های ارائه شده می توان به مواردی همچون سازگاری اکثر روش ها با اصول شیمی سبز و همچنین شرایط آزمایشی آسان و بازده ی بالای محصولات اشاره کرد.

ترکیبات دارای متیلن فعال از واکنشگرهای مهم و حائز اهمیتی هستند که نقش کلیدی در سنتز ترکیبات آلی و هتروسیکل دارند. تا به امروز گزارشات گوناگونی از کاربرد آنها در سنتز ترکیبات آلی، ترکیبات فعال بیولوژیکی و ترکیبات دارویی به ثبت رسیده است. در رساله حاضر، با طراحی های جدید سنتزی و با استفاده از ترکیبات دارای متیلن فعال، مشتقات متعـدد و جدیـدی از ترکیبات هتروسیـکل نظیـر مشتقات 10-آریل-9،10-دی هیدرو پیرانو h]-3,2[کرومن-2،8-دی اون، 4،4-(آریل متیلن)بیس(3-متیل-1-فنیل-h1-پیرازول-5-اُل)، 4-هیدروکسی-3-((5-هیدروکسی-3-متیل-1-فنیل-h1-پیرازول-4-ایل)(آریل)متیل)-h2-کرومن-2-اون، 4،4-(آسیل متیلن) بیس(3-متیل-1-فنیل-h1-پیرازول-5-اُل)، 6-آمینو-4-آریل-5-سیانو-3-متیل-1-فنیل-1،4-دی هیدرو پیرانوc]-3,2[پیرازول، و 6-هیدروکسی-5-((4-هیـدروکسی-2-اکسـو-h2-کرومن-3-ایل)(آریـل)متیل)-1،3-دی متیل پیریمیدیـن-2،4 (h3h,1)-دی اون ها در حضور کاتالیزورهای اسیدی، بازی و نانوکاتالیزورهای اسیدی سنتز و شناسایی شدند. همچنین در این کار تحقیقاتی، سیلیکاسدیم کربنات (ssc) برای اولین بار طی چند مرحله از سیلیکاژل تهیه شد و به عنوان یک کاتالیزور بازی نقش موثری در سنتز ترکیبات هتروسیکل ذکر شده ایفا نمود.

مشتقات مختلف تری آزولو پیریمیدین به دلیل خواص بیولوژیکی و کاربرد صنعتی که از خود نشان می دهند دارای اهمیت فراوانی می باشند. به دلیل کاربرد گسترده این ترکیبات توسعه ی روش های سنتز آنها با بازده بالاتر، هزینه و عوارض زیست محیطی کمتر همچنان مد نظر می باشد. این گروه از ترکیبات دارای کاربردهای تجاری وسیعی در صنایع دارویی می باشند. به عنوان مثال از آنها به عنوان ضد ویروس، ضد ایدز و ضد تب استفاده می شود. در این پروژه سعی شده است تکنیک جدید و موثری برای سنتز مشتقات 5-آمینو-7-آریل-7،8-دی هیدرو-1،2،4-تری آزولو [4،3-?]-پیریمیدین-6-کربونیتریل با استفاده از کاتالیزورهای روی کلرید و سیلیکا تنگستیک در شرایط حرارتی بدون حلال ارائه شود که از مزایای قابل ملاحظه ای، بویژه در زمینه زیست محیطی برخوردارند و همچنین محدودیت های موجود در روش های قبلی را ندارند. کاتالیزورهای اسیدی جامد به دلیل سازگاری با محیط زیست، قابلیت بازیافت، غیر سمی بودن، انتخاب پذیری بالا و کاربرد آسان در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. این روش ها به دلیل این که از هیچ حلال آلی و فلزات سمی به عنوان کاتالیزور استفاده نشده مطابق با اصول شیمی سبز هستند. محصولات با بازده خوب و زمان های مناسب در شرایط ملایم به دست آمده و از طریق نقطه ذوب و طیف های ft-ir و nmr و مقایسه با نمونه های گزارش شده شناسایی شدند.

دیازین¬ها از مشتقات بنزن هستند که به جای دو اتم کربن دارای دو اتم نیتروژن می¬باشند و در بسیاری از ترکیباتی دارویی یافت می¬شود. در بخش اول این تحقیق، سنتز مشتقات4-آسیل-5-استیل-6-متیل-3،4-دی هیدروپیریمیدین–2(h1)–اون (تیون) در حضور کاتالیزور سیلیکا سدیم کربنات ( (sscدر شرایط بدون حلال مورد بررسی قرار گرفت. این ترکیبات از واکنش مشتقات بنزآلدهید، استیل استن و اوره (تیو اوره) درحضور کاتالیزور تهیه شدند. نتایج نشان داد که محصولات با بازده خوب در زمان مناسب به دست می¬آیند. در بخش دوم این تحقیق، مشتقات n-آریل فرمامید از واکنش مشتقات آنیلین و ارتو استر در حضور تنگستات سولفوریک اسید(tsa) و همچنین در حضور مولیبدات سولفوریک اسید(msa) به عنوان کاتالیزور در شرایط رفلاکس تهیه شدند. در هر دو قسمت پایان نامه، ابتدا شرایط بهینه واکنش نظیر دما و مقدار کاتالیزور مورد بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از شرایط بهینه ترکیبات مورد نظر تهیه گردید. ساختار محصولات به کمک نقاط ذوب و داده-های طیفی تأیید گردید.

پیرازول یک هتروسیکل پنج عضوی دارای دو اتم نیتروژن می باشد که ساختار مرکزی آن در طیف وسیعی از ترکیبات که دارای فعالیت های زیستی، دارویی و آفت کشی یافت می شود. درقسمت اول این تحقیق، مشتقات مشتقات 4،َ4-(آریل متیلن)بیس(3-متیل-1-فنیل-h1-پیرازول-5-ا?ل) از طریق آمین کاتالیست مورد بررسی قرار گرفت. این ترکیبات از واکنش مشتقات آریل آلدهید و 3-متیل-1-فنیل-5-پیرازولون درحضور کاتالیزور آمین (پاراتولوئیدین) و در آب به عنوان حلال تهیه شدند. نتایج نشان داد که محصولات با بازده بسیار خوب در زمان مناسب به دست می آید. در قسمت دوم تحقیق مشتقات 6-آمینو-4-آریل-5-سیانو-3-متیل-1-فنیل-1،4-دی هیدرو پیرانو[3,2-c]پیرازولبا استفاده از 3-متیل-1-فنیل-5-پیرازولون، مشتقات آریل آلدهید و مالونونیتریل در حضورکاتالیزور تنگستات سولفوریک اسید، شرایط رفلاکس و مخلوط اتانول و آب به عنوان حلال تهیه شدند. در هر دو قسمت پایان نامه ابتدا شرایط بهینه واکنش نظیر دما، حلال، و کاتالیزور مورد بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از شرایط بهینه ترکیبات مورد نظر تهیه گردید. ساختار محصولات به کمک نقاط ذوب و داده های طیفی تأیید گردید. واژه های کلیدی: پیرازولون - پیرانوپیرازول -بیس پیرازول- آمین کاتالیست

سنتز مشتقات h4- کرومن با استفاده از کاتالیزورهای سدیم بی کربنات تثبیت شده بر روی سیلیکاژل و آمونیوم دی هیدروژن فسفات مشتقات کرومن دسته مهمی از ترکیبات هتروسیکل هستند که فعالیت¬های زیستی قابل توجه دارند. در طول دهه گذشته این ترکیبات ویژگی¬ها و خواص دارویی جالبی مانند: ضد میکروب، ضد ویروس، ضد اکسیدانت، ضد تومور، درمان سرطان و ضد انعقاد خون از خود نشان داده¬اند. بسیاری از کرومن¬ها فعال نوری هستند و می¬توانند در واکنش¬های القای نوری متنوعی که منجر به تولید ترکیبات هتروسیکل گوناگونی می شوند، به کار گرفته شوند. در اینجا سنتز سه جزئی یک ظرفی، h4- کرومن¬ها از واکنش فنول¬ها، آلدهیدهای آروماتیک و مالونونیتریل در حضور کاتالیزور سدیم هیدروژن کربنات تثبیت شده روی سیلیکاژل، که یک کاتالیزور ناهمگن جدید است در شرایط بدون حلال تعریف شده¬است. کاتالیزورهای ناهمگن جامد در سال¬های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته¬اند. این کاتالیزورها فواید زیادی مانند بازیابی راحت تر، زمان واکنش کوتاه و دوستدار محیط زیست دارند. همچنین در این تحقیق سنتز سه جزئی یک ظرفی h4- کرومن¬ها از واکنش فنول¬ها، آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل در حضور کاتالیزور آمونیوم دی هیدروژن فسفات و در فاز محلول مورد بررسی قرار گرفته است. واژگان کلیدی: سدیم هیدروژن کربنات تثبیت شده روی سیلیکاژل، کاتالیزورهای ناهمگن، 2- آمینو کرومن¬ها، آمونیوم دی هیدروژن فسفات.

واکنش بیگینلی یکی از فرایندهای مهم برای تولید ترکیبات 4،3- دی هیدروپیریمیدینون است که این مواد در شیمی دارویی از ارزش بالایی برخوردارند. این واکنش به طور سنتی در حضور کاتالیزورهای اسیدی مختلف تحت شرایط همگن انجام شده است. در سالهای اخیر تعدادی از کاتالیزورهای ناهمگن قابل بازیافت نیز برای انجام این واکنش بکار گرفته شده¬اند با این وجود سیستم-های گزارش شده قبلی از مشکلات بازدهی پایین محصول، شرایط سخت واکنش و عدم بازیافت کاتالیزور رنج می برند. لذا طراحی و سنتز کاتالیزورهای جدید اسیدی با کارآیی بالا برای این واکنش یکی از موضوعات مهم در میان شیمیدانان است. بر این اساس، در این تحقیق سعی بر آن است تا از طریق تثبیت کردن کمپلکسی از آهن بر روی نانو¬ارگانو سیلیکای منظم بر پایه مایع یونی،کاتالیزوری جدید و قابل بازیافت برای واکنش بیگینلی تهیه و مورد استفاده قرار گیرد. تاثیر دما، میزان کاتالیزور و حلال در پیشرفت واکنش مور بررسی قرار گرفت. همچنین تعداد مراحل بازیافت، فعالیت، پایداری و دوام کاتالیزور مورد مطالعه قرار گرفته است

در بخش اول این کار تحقیقاتی سنتز مشتقات n-[(7،5- دی هیدروکسی-4- متیل-2-اکسو - 2h-کرومن-8-یل)-آریل-متیل]-4-متیل بنزن سولفون آمید در شرایط رفلاکس متانول ور حضور باز سدیم هیدروکسید مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که محصولات با بازده خوبی به دست می آیند. در بخش دوم این تحقیق، مشتقات 3-آمینو-6-هیدروکسی-7-متیل-9-اکسو-1-آریل-10،9- دی هیدرو-1h- بنزو[f]کرومن-2-کربوکسیلیک اسید اتیل استر در شرایط رفلاکس متانول و در حضور باز سدیم کربنات تهیه شدند. در هر دو قسمت ضایان نامه، ابتدا شرایط بهینه وتکنش نظیر دما و مقدار باز و حلال مورد بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از شرلیط بهینه ترکیبات مورد نظر تهیه گردید. ساختار محصولات به کمک نقاط ذوب و داده های طیفی تایید گردید.

سنتز مشتقات 6 - هیدروکسی - 5 - ( 4 - هیدروکسی-2-اکسو-h2-کرومن-3-ایل) (آریل) متیل پیریمیدین - 4،2(h1،h3) - دی اون بدلیل کاربردهای جالب در زمینه زیستی و پزشکی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. بر اساس مزایای قابل توجه آنها در این تحقیق تصمیم گرفتیم سنتز این ترکیبات هتروسیکل مفید را از طریق واکنش سه جزئی باربیتوریک اسید، 4- هیدروکسی کومارین و آلدهید در حضور مقادیر کاتالیزوری سدیم کربنات و سیلیکا سدیم کربنات (ssc) مورد مطالعه قرار دهیم.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.