نام پژوهشگر: مه لقا باجلان
مه لقا باجلان اسدالله جوع عطا بیرمی
تغییرات روزانه آرام ژئومغناطیسی دامنه ای حدود ده گاما دارند. این تغییرات درنتیجه جریان های دینامو ناحیه e یون سپهر به وجود می آیند. تأثیر فعالیت خورشید روی میدانsq با برآورد رابطه بین دامنه sq با میدان الکتریکی یون سپهر، جریان الکتریکی یون سپهر و رسانایی تجمعی ارتفاعی مستقیم، هال و پدرسن مطالعه شده است. داده ها از پنج رصدخانه کانبرا، کانوزان، ممامبتسو، تاکسون و هوآنکایو اخذ شده است. میدان sq از داده های رصدخانه ها با استفاده از روش تحلیل هماهنگ های کروی (sha) به دست آمده است. بازه زمانی محاسبه داده ها، دو تناوب خورشیدی از سال 1986 تا 2008 انتخاب شده است. میدان الکتریکی یون سپهری از داده های رصدخانه ممامبتسو در بازه زمانی سال 1997 تا 2008 به دست آمده است. رسانایی های تجمعی ارتفاعی با استفاده از پروفیل چگالی الکترون و مدل iri2012 محاسبه شده اند. جریان الکتریکی یون سپهر نیز با استفاده از داده های میدان الکتریکی و رسانایی ها محاسبه شده است. رابطه بین تغییرات رسانایی های تجمعی یون سپهر و تغییرات میدان sqبا استفاده از معادله های خطی در ماه ها و فصل های گوناگون ژئومغناطیسی قابل توصیف است. معادله خطی یا رابطه واضحی بین تغییرات جریان الکتریکی یون سپهری و تغییرات میدان sq در ماه ها و فصل های گوناگون ژئومغناطیسی وجود ندارد، اما رابطه بسیار واضحی بین میدانsq و رسانایی های یون سپهری وجود دارد. در نتیجه میدان sq و رسانایی های یون سپهری یک چشمه اصلی دارند، چشمه خورشیدی. میدان الکتریکی و جریان الکتریکی یون سپهری، هر دو دارای دو چشمه هستند: چشمه خورشیدی و غیرخورشیدی.