نام پژوهشگر: ناهید حق دوست
ناهید حق دوست احمد فراهی
امروزه شاخص های گسترش فن آوری اطلاعات به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی محسوب می گردد و هر کشوری بتواند ضریب نفوذ این فن آوری را در میان شهروندان خود افزایش دهد، از فواید متعدد آن در حوزه های مختلف بهره مند می شود. از طرفی توسعه روستایی به عنوان یک فرایند تغییرات اجتماعی و فرهنگی در محیط روستا شامل بهبود بازدهی و افزایش اشتغال و درآمد روستاییان، تأمین حداقل قابل قبول سطح تغذیه، آموزش وپرورش و بهداشت می باشد. درمجموع هر چه بتوان به شکل بهتری، فرایند توسعه روستایی را تسریع نمود، بهتر می توان مانع از مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها گردید. در این تحقیق سعی شده است تا به بررسی تأثیرات فن آوری اطلاعات بر اشتغال، خوداشتغالی، مهارت های شغلی، دانش عمومی، دانش تخصصی و دست آخر مهاجرت روستاییان به شهرها پرداخته و میزان تأثیرگذاری توسعه کاربرد فناوری اطلاعات را بر این شاخص ها، مورد ارزیابی قرار دهیم. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه روستاییان بین 15 تا 30 سال است که در مناطق روستایی استان خراسان جنوبی زندگی می کنند و روستای آن ها در محدوده توسعه فناوری اطلاعات قرار گرفته و درنتیجه به اینترنت و مراکز ict دسترسی داشته باشند. روش نمونه گیری خوشه ای منظم است. حجم نمونه نهایی انتخابی برابر با 400 نفر می باشد. روش انجام این تحقیق، دومرحله ای و به صورت اسنادی (کتابخانه ای) و پیمایشی است و ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه و مشاهده مستقیم می باشند. در تجزیه تحلیل داده ها از هر دو روش توصیفی و استنباطی (و به کمک نرم افزار آماری spss) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه معناداری میان توسعه فناوری اطلاعات و بهبود دانش عمومی و تخصصی روستاییان و همچنین افزایش مهاجرت، بهبود خوداشتغالی و افزایش مهارت های شغلی وجود دارد. شایان ذکر است با عنایت به سرعت پیشرفت فناوری اطلاعات و پیدایش فناوری های نوین و همچنین با توجه به تأثیر فرهنگ های اجتماعی و قومی و میزان آشنایی افراد در استفاده از این فناوری ها، نتایج حاصل از این تحقیق تنها قابل استناد برای روستاهای استان خراسان جنوبی و مناطقی با بافت فرهنگی, اجتماعی و وضعیت معیشتی مشابه بوده و در سال های آتی و برای جوامعی با ویژگی های متفاوت قابل تعمیم نمی باشد و نیاز به بازنگری در پرسشنامه خواهد داشت.