نام پژوهشگر: رضا حمیدی

اثر نسبت های مختلف کاشت و میزان نیتروژن در عملکرد و اجزای عملکرد کشت مخلوط آفتابگردان و گلرنگ
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1390
  فاطمه جمالی رامین   رضا حمیدی

به منظور بررسی اثر نسبتهای مختلف کاشت و مقادیر مختلف نیتروژن روی عملکرد و اجزای عملکرد کشت مخلوط آفتابگردان و گلرنگ پژوهشی در ایستگاه زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (1810 متر ارتفاع از سطح دریا و طول جغرافیایی 52 درجه و 35 دقیقه شرقی و عرض 29 درجه و 40 دقیقه شمالی) در دو سال زراعی 88-87 و 89-88 اجرا شد. آزمایش به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. کاشت به صورت ردیفی انجام شد. در این پژوهش پنج سطح کود اوره (صفر، 80، 120، 160 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به عنوان کرتهای اصلی (main plot) و نسبتهای اختلاط مخلوط گلرنگ: آفتابگردان شامل 100 : 0 (تک کشتی آفتابگردان)، 25 : 75 (یک ردیف آفتابگردان و سه ردیف گلرنگ)، 75 : 25 (سه ردیف آفتابگردان و یک ردیف گلرنگ)، 50 :50 (دو ردیف گلرنگ و دو ردیف آفتابگردان) و 0 : 100 (تک کشتی گلرنگ) به عنوان کرتهای فرعی (sub plot) در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادند که اجزای عملکرد گلرنگ به طور معنی داری تحت تاثیر نسبتهای کاشت قرار گرفت و با تغییر الگوی کاشت از کشت مخلوط به سمت کشت خالص مقادیر آنها افزایش یافت. به طوریکه بیشترین مقادیر در تیمار 75%گلرنگ و 25%آفتابگردان بدست آمد. همچنین برهمکنش نسبتهای کاشت و مقادیر مختلف نیتروژن بر اجزای عملکرد گلرنگ نیز معنی دار بود. عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و تعداد دانه در طبق و دیگر اجزای عملکرد در آفتابگردان نیز به طور معنی داری تحت تأثیر الگوهای کاشت قرار گرفت، به طوریکه بیشترین مقادیر در تیمار 75% آفتابگردان+25% گلرنگ بدست آمد. همچنین عملکرد و اجزای عملکرد هر دو گونه گیاهی به طور معنی داری تحت تاثیر مقادیر مختلف کود اوره قرار گرفت به طوریکه بیشترین مقدار آنها در تیمار kg/ha200 اوره بدست آمد. نسبت کاشت 75? آفتابگردان+25? گلرنگ بیشترین نسبت برابری زمین (ler) را داشت (38/2). بنابراین در مجموع برای منطقه باجگاه نوع کشت 75% آفتابگردان+25% گلرنگ جهت دستیابی به عملکرد بالا قابل توصیه می باشد.

اثر نسبت های مختلف کاشت و میزان نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت مخلوط گلرنگ و لوبیا
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1390
  اعظم ستوده فر   رضا حمیدی

به منظور بررسی کشت مخلوط گلرنگ و لوبیا و تعیین مطلوب ترین نسبت اختلاط دو گونه گیاهی و تعیین حد بهینه نیتروژن پژوهشی در ایستگاه زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز ( 1810 متر ارتفاع از سطح دریا و طول جغرافیایی 52 درجه و 35 دقیقه شرقی و عرض 29 درجه و 40 دقیقه شمالی) در 88 اجرا شد. آزمایش به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب طرح - 87 و 89 - دو سال زراعی 88 بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. کاشت به صورت ردیفی انجام شد. در این پژوهش پنج سطح main ) 160 و 200 کیلوگرم اوره در هکتار) به عنوان کرتهای اصلی ، 120 ، کود نیتروژن (صفر ، 80 75 (یک ردیف : 0 (تک کشتی لوبیا) ، 25 : و نسبتهای اختلاط مخلوط گلرنگ: لوبیا شامل 100 (plot 50 (دو ردیف گلرنگ و : 25 (سه ردیف لوبیا و یک ردیف گلرنگ) ، 50 : لوبیا و سه ردیف گلرنگ) ، 75 در نظر گرفته شد. (sub plot) 100 (تک کشتی گلرنگ) به عنوان کرتهای فرعی : دو ردیف لوبیا) و 0 نتایج نشان دادند که اجزای عملکرد گلرنگ از جمله وزن هزار دانه، تعداد دانه در هر گل آذین، تعداد گل آذین در هر بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به طور معنی داری تحت تأثیر نسبتهای کاشت قرار گرفت و با تغییر الگوی کاشت از کشت مخلوط به سمت کشت خالص مقادیر آنها کاهش یافت. عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته و وزن هزاردانه لوبیا نیز به طور معنی داری تحت تاثیر الگوهای کاشت قرار گرفت، بطوریکه بیشترین مقادیر در تیمار کشت خالص لوبیا بدست آمد. اما تعداد دانه در غلاف تحت تأثیر قرار نگرفت. همچنین عملکرد دو گونه گیاهی به طور معنی داری تحت تأثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن قرار گرفت بطوریکه بیشترین آنها در تیمار 200 کیلوگرم در هکتار اوره گردید که نشان دهنده (ler) بدست آمد.کشت مخلوط گلرنگ و لوبیا باعث افزایش نسبت برابری زمین % 2/085 ) در تیمار 25 % گلرنگ و 75 ) ler برتری کشت مخلوط نسبت به تک کشتی است. بیشترین لوبیا بدست آمد. هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر لوبیا بعنوان یک لگوم بر عملکرد گلرنگ که امروزه بعنوان یک گیاه دومنظوره مورد توجه قرار گرفته می باشد.

مقایسه ی اثرات کودهای بیولوژیک و کود شیمیایی اوره بر رشد و عملکرد ذرت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  سید فاضل قاضوی   رضا حمیدی

کاربرد اصول و مفاهیم بوم شناسی از جمله مدیریت و استفاده از ریزجانداران موجود در خاک و روابط بین آنها در طراحی و مدیریت نظام های تولید غذا، قادر است ما را در تولید پایدارتر غذا یاری دهد. اکنون افزون بر افزایش تولید، ثبات آن نیز مطرح است، بنابراین باید سیستم های مختلف زراعی و پتانسیل های تولید آنها، مورد بررسی و تجدید نظرهای واقع بینانه قرار گیرند. دستیابی به مقادیر و نوع کودی که قدرت جذب نیتروژن گیاه از خاک و انتقال آن به دانه را افزایش دهد، در جهت بهینه سازی مصرف نیتروژن و بهبود کیفیت، از اهمیت خاصی برخوردار است. در جهت مقایسه ی اثرات کودهای بیولوژیک و کود شیمیایی اوره بر رشد و عملکرد ذرت، آزمایشی مزرعه ای در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز در دو سال زراعی 1389 و 1390 انجام شد. آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 16تیمار در 3 تکرار اجرا شد. تیمارها از ترکیب 3 سطح متفاوت نیتروژن و ورمی کمپوست، حضور و عدم حضور باکتری های آزوسپریلیوم و ازتوباکتر و همچنین حضور و عدم حضور قارچ گلوموس موسه تشکیل شدند. به طور میانگین استفاده از قارچ و باکتری باعث افزایش 5/10 درصدی عملکرد دانه شد هرچند که این افزایش معنی دار (p<0.01) نبود. بنابراین در صورت وجود فصل رشد کافی، استفاده از این کودهای زیستی در حضور کود شیمیایی، توصیه می شود.

بررسی میزان تاثیرپذیری دبیران سرویس های مطبوعات سراسری از شبکه های خبری فارسی زبان (bbc و voa)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1391
  رضا حمیدی   سیدوحید عقیلی

رسانه ها طیف وسیع انتشار پیام هستند، رسانه ای مانند تلویزیون ماهواره ای از قدرت اثرگذاری بیشتری، هم از حیث فرایندی و هم از حیث محتوایی برخوردار است. شواهد نشان می دهد که روز به روز بر تعداد افرادی که از ماهواره استفاده می کنند افزوده می شود. در چنین وضعیتی بررسی دیدگاه های مختلف دربار? اثر استفاده از برنامه های تلویزیون بر رفتارهای اجتماعی برای دولتمردان و کارگزاران برنامه ها، خالی از فایده نیست. همچنین از آنجایی که نیاز به جلب رضایت مخاطب در صدر اولویت ها قرار دارد ضرورت انجام تحقیق و پژوهش در حوزه مخاطب حیاتی است. در همین راستا مهم ترین اهدافی که این تحقیق در پی دستیابی به آن است عبارت اند از: 1. بررسی میزان تاثیرپذیری دبیران سرویس های مطبوعات سراسری از شبکه های خبری فارسی زبان ( bbcو voa) 2. چگونگی برخورد گریزناپذیر با پیام های روزافزون شبکه های خبری فارسی زبان (bbc و voa) و استفاده مطلوب از آن بخش که می تواند مایه ترقی و پیشرفت کشور ایران باشد. در این تحقیق جامعه آماری دبیران سرویس های مطبوعات سراسری، روش تحقیق، پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. پس از انجام تحقیق مشخص شد که بین سواد رسانه ای مخاطبان، عدم استفاده بهینه از تکنولوژی های ارتباطی در شبکه خبر ایران، ارائه چهره بی طرف شبکه های ماهواره ای و استفاده از جاذبه های هیجانی و میزان تاثیرپذیری آنها از شبکه bbc و voaرابطه معناداری وجود دارد

اثر سامانه های مختلف خاک ورزی و روش های کنترل علف های هرز بر عملکرد گندم زمستانه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  علی فرهادی   رضا حمیدی

خاکورزی رایج یکی از عملیات های پر انرژی در کشاورزی است که تقریبا50 درصدانرژی کل را به خود اختصاص داده است. با توجه به بحران انرژی در عصر حاضر و توجه به افزایش راندمان مصرف انرژی در تمام بخش های تولید، استفاده از روش های کم خاک ورزی و بی خاک ورزی جزو اولویت های تحقیقاتی دنیا می باشد. از طرف دیگر، امروزه به دلیل تمایل بیشتر کشاورزان به استفاده از روش های کم خاک ورزی و همچنین عدم امکان خاک ورزی به موقع به دلیل افزایش سطح مزارع نسبت به گذشته و کاهش تنوع گیاهان زراعی انتخابی جهت کشت و کار، کاربرد علف کش ها برای مبارزه با علف های هرز به طور روزافزون بیشتر شده است. به منظور بررسی تاثیر سامانه های مختلف خاکورزی و روش های کنترل علف های هرز بر عملکرد گندم زمستانه رقم شیراز آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال زراعی 91-90 انجام شد.کشت قبلی در مزرعه مورد آزمایش گندم بود. این مطالعه با استفاده از آزمایش کرت های یک بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اصلی (روش خاک ورزی) شامل: بی خاکورزی، کم خاکورزی ( استفاده از خاک ورز مرکب) و خاک ورزی رایج ( شامل استفاده از گاوآهن سوکی، دیسک زدن و تسطیح کردن) و فاکتور فرعی (روش های مختلف کنترل علف های هرز) شامل: وجین دستی، استفاده از علفکش و شاهد(بدون کنترل) بود. بیشترین عملکرد دانه گندم به ترتیب در تیمار سامانه خاک ورزی رایج، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی به دست آمد. در مقدار عملکرد دانه گندم بین روش های کنترل علف های هرز تفاوت معنی داری (p<0.05) دیده نشد. بیشترین تعداد علف هرز و همین طور بیشترین تنوع گونه ای علف های هرز در تیمار شاهد سامانه بی خاک ورزی مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان استفاده از سامانه خاک ورزی رایج به همراه کاربرد علفکش را برای به دست آوردن عملکرد بیشتر توصیه کرد.

اثر روشهای مختلف خاک ورزی و نوع کود نیتروژن بر تراکم علف های هرز و عملکرد گندم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  الهه قیصری   رضا حمیدی

این آزمایش در سال زراعی 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی شیراز، منطقه باجگاه به صورت کرت های خرد شده، در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد به طوری که روش های خاکورزی: خاکورزی مرسوم (شخم، دیسک و لولر)، کم خاکورزی (استفاده از دستگاه خاکورز مرکب) و بی خاکورزی (کشت مستقیم بذر در زمین) به عنوان کرت های اصلی و دو نوع کود نیتروژن (اوره و نیترات آمونیوم( به عنوان کرت های فرعی بودند. نتایج نشان دادند که تراکم علف های هرز پهن برگ و جمعیت کل علف های هرز، در کلیه مراحل رشد، در سامانه های بی خاک ورزی و کم خاک ورزی بیشتر از سامانه خاک ورزی متداول بود با این وجود تراکم علف های هرز باریک برگ تحت تاثیر سامانه خاک ورزی قرار نگرفت. کمترین وزن خشک علف های هرز پهن برگ و وزن خشک کل علف های هرز، از اثر متقابل خاک ورزی متداول و کود نیترات آمونیوم حاصل شد. با ارزیابی چشمی از مزرعه مشاهده گردید که بین سامانه های مختلف خاک ورزی، خاک ورزی متداول بیشترین میزان ewrc را در بین سه سامانه، دارا بود. اثر سامانه های خاک ورزی بر ارتفاع، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، تعداد سنبله در متر مربع معنی دار نبود در حالی که بر عملکرد دانه، عملکرد زیستی و تعداد دانه در سنبله گندم معنی داربود. نتایج نشان دادند که سامانه کم خاک ورزی، بیشترین میزان بانک بذر علف های هرز را نسبت به سایر سامانه ها دارا بود. نوع کود نیتروژن و همچنین اثر برهمکنش بین سامانه خاک ورزی و نوع کود نیتروژن بر کلیه صفات به جز وزن خشک علف های هرز معنی دار نبود. بطورکلی، در سامانه خاک ورزی متداول، اندازه عملکرد و اجزاء عملکرد گندم و کارایی مصرف نیتروژن نسبت به سامانه بی خاک ورزی، بیشتر و تراکم و وزن خشک علف های هرز آن کمتر بود اما با توجه به اینکه، استفاده از سامانه های خاک ورزی حفاظتی موجب صرفه جویی در وقت، انرژی، نیروی انسانی و کاهش هزینه تولید و بهبود استقرار گیاه از طریق ممانعت از فرسایش خاک و از دست رفتن آب می شود، به دست آوردن یک عملکرد بهینه در سامانه های خاک ورزی حفاظتی در منطقه باجگاه مورد توجه قرار دارد و برای بدست آوردن عملکرد دانه مطلوب، خاک ورزی حفاظتی همراه با استفاده مناسب و به موقع کود نیتروژن برای یک تناوب چند ساله توصیه می گردد

تاثیر تیمارهای مختلف پرایمینگ بذر بر ویژگی های مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی رشد و عملکرد دو رقم گندم نان در شرایط تنش خشکی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  زهرا رزمی   رضا حمیدی

تیمارهای بهبود دهنده ی بنیه بذر مانند پرایمینگ، قادر به افزایش کارایی بذر در شرایط تنش های محیطی می باشند. سه آزمایش جداگانه شامل پژوهش های آزمایشگاهی (??)، (?) و گلخانه ای به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ بذر بر ویژگی های جوانه زنی، و نیز برخی صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی رشد و عملکرد دو رقم گندم (آذر 2 و شیراز) تحت تنش آبی انجام شد. تیمارهای پژوهش آزمایشگاهی (?)، شامل، چهار سطح تنش آبی و سطوح مختلف پرایمینگ بودند. تیمارهای پژوهش آزمایشگاهی (??) و گلخانه ای شامل دو رقم گندم (آذر2 و شیراز)، چهار سطح پرایمینگ (عدم پرایمینگ، اسموپرایمینگ، فسفوپرایمینگ و هیدروپرایمینگ) و چهار سطح تنش آبی بودند. نتایج نشان داد که با افزایش تنش آبی بسیاری از ویژگی های جوانه زنی، عملکرد، اجزای عملکرد و ویژگی های مورفوفیزیولوژیک مورد مطالعه به طور معنی داری کاهش یافتند. اما در بسیاری از ویژگی ها، میزان این کاهش برای بذر های پرایمینگ شده به طور معنی داری کمتر بود. تیمار هیدروپرایمینگ بیشترین سرعت 10 و50 و90 درصد جوانه زنی را به خود اختصاص داد. میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و آسکوربیک پراکسیداز و محتوای پرولین تحت تاثیر تیمارهای اسموپرایمینگ و فسفوپرایمینگ به طور معنی داری افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار اسموپرایمینگ بود. کاربرد فسفوپرایمینگ موجب افزایش محتوی نسبی آب برگ پرچم و محتوی کلروفیل شد. پاسخ رقم آذر 2 به تیمارهای پرایمینگ بیشتر از رقم شیراز بود همچنین رقم آذر 2 نسبت به رقم شیراز به عنوان رقم مقاوم تری به تنش آبی شناخته شد.

اثر رطوبت و فسفر خاک بر توان اللوپاتیک پسمان های گندم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  شعله محمودی   رضا حمیدی

در یک پژوهش مزرعه ای تاثیر رژیم آبیاری و مقادیر مختلف کود فسفردار (سوپر فسفات تریپل) بر رشد و عملکرد گندم (رقم شیراز) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که تنش خشکی موجب کاهش همه صفات اندازه گیری شده گندم به جز تعداد پنجه و شاخص برداشت شد و این کاهش بسته به شدت تنش متفاوت بود. از سوی دیگر کاربرد کود فسفردار موجب افزایش رشد و عملکرد گندم گردید. در پژوهش آزمایشگاهی و گلخانه ای، تاثیر رژیم آبیاری و مقادیر مختلف کود فسفردار (سوپر فسفات تریپل) و همچنین غلظت های عصاره ی شاخ و برگ گندم بر رشد و عملکرد گیاهانی از جمله تربچه، خردل وحشی و جو وحشی مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش مشخص گردید که عصاره آبی اندام های هوایی گندمی که در تیمارهای مختلف آبیاری رشد کرده بودند بر درصد و سرعت جوانه زنی تربچه، خردل وحشی و سرعت جوانه زنی جو وحشی تاثیر معنی داری داشت. هر چه تنش خشکی بیشتر اعمال شد، عصاره به دست آمده دارای توان دگرآسیبی بیشتری بر درصد و سرعت جوانه زنی گردید. مقدار کود فسفر نیز تاثیر بسزایی بر قدرت بازدارندگی عصاره به دست آمده داشت. طول ساقه چه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک برگ و کل ماده خشک تربچه؛ وزن خشک ساقه چه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد بیولوژیک خردل وحشی؛ و عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه جو وحشی تحت تاثیر تیمار رژیم آبیاری قرار گرفت. عصاره های به دست آمده از گندم های تحت تنش خشکی، بسته به شدت تنش، سبب کاهش بیشتری در صفات رشدی و عملکرد تربچه، خردل وحشی و جو وحشی شد. غلظت عصاره و تیمار کاربرد مقادیر مختلف فسفر نیز بر توان دگرآسیبی و قدرت بازدارندگی عصاره بر صفات اندازه گیری شده گیاهان مورد آزمایش تاثیر معنی داری داشتند. بنابراین اعمال تنش خشکی، عدم کاربرد کود یا کاربرد کود بیش از نیاز گیاه و افزایش غلظت عصاره می تواند سبب افزایش توان دگرآسیبی گندم گردد. به طور کلی تربچه بیشترین حساسیت و جو وحشی بیشترین مقاومت را در برابر تیمارهای به کار برده شده از خود نشان دادند.

اثر سامانه های خاک ورزی و تنش آبی بر رشد و عملکرد سورگوم علوفه ای
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1392
  وجیهه بی ریایی نجف ابادی   رضا حمیدی

به منظور ارزیابی تاثیر سامانه های خاک ورزی و تنش آبی بر عملکرد و صفات زراعی سورگوم علوفه ای، رقم اسپید فید، آزمایش مزرعه ای در بهار و تابستان 1391، در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز، واقع در منطقه باجگاه، انجام شد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی و در چهار تکرار به اجرا در آمد. سه سطح خاک ورزی مرسوم ، کم خاک ورزی ، بی خاک ورزی به عنوان کرت های اصلی و پنج سطح آبیاری شامل: قطع آبیاری به مدت دو هفته در مرحله 5 برگی، 8 تا 10 برگی، ظهور برگ پرچم، ظهور خوشه، آبیاری در تمام مراحل رشد، به عنوان کرت فرعی گزینش شدند. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان دادند. که بهترین صفات کمی اندازه گیری شده در گیاه سورگوم در تیمار کم خاک ورزی بدست آمد که با تیمار خاک ورزی مرسوم تفاوت معنی داری ندارد کم ترین صفات اندازه گیری شده در تیمار بی خاک ورزی مشاهده شد. که به ممکن است به دلیل وجود پسمان در سطح خاک و کاهش دمای خاک تاثیر آن بر سبز شدن و استقرار بوته باشد و در بین تیمارهای آبیاری بهترین تیمار آبیاری در تمام مراحل رشد سورگوم بود و کمترین وزن خشک و کاهش عملکرد علوفه تر و خشک و شاخص سطح برگ در تیمار قطع آبیاری در مرحله 8 تا 10برگی و ظهور برگ پرچم مشاهده شد. برهمکنش بین تیمارها بر همه صفات اندازه گیری شده به غیر از تعداد پنجه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد.

تأثیر تنش خشکی در مرحله رشد زایشی بر عملکرد، قوه نامیه و بنیه بذر دو رقم لوبیا (l. phaseolus vulgaris)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم کشاورزی 1390
  صدیقه عالیشوندی   زهرا حسینی سی سی

تنش خشکی به ویژه در مرحله رشد زایشی روی گیاه مادری باعث بروز تغییرات در عملکرد بذر و قدرت بذر می شود که بسته به جنس و گونه گیاه متفاوت است. بنابراین در مزرعه آزمایش به صورت کرت های خرد شده، در قالب بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار اجرا شد. آبیاری در تمام دوره رشد (شاهد)، قطع آبیاری از اواسط گلدهی به بعد و قطع آبیاری از اواسط غلاف بندی به بعد در کرت های اصلی و دو ژنوتیپ لوبیا شامل لوبیا چیتی رقم محلی خمین و لوبیا قرمز رقم گلی در کرت های فرعی قرار گرفتند و تأثیر آن بر روی عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص های جوانه زنی بذور حاصل از هر گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که رقم محلی خمین در آبیاری کامل با 1981 کیلوگرم در هکتار بیشترین و رقم گلی در قطع آبیاری از اواسط گلدهی به بعد با 625 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را تولید کردند. ژنوتیپ محلی خمین با کاهش عملکرد61 و 42 درصد به ترتیب در تیمارهای تنش آبی از اواسط گلدهی و غلاف بندی نسبت به تیمار شاهد حساسیت بیشتری به تنش کمبود آب نشان داد. در شرایط بدون تنش، رقم محلی خمین به واسطه داشتن بالاترین درصد جوانه زنی (قوه نامیه) و شاخص بنیه گیاهچه بهترین کیفیت بذر را داشت، در حالی که در مواجهه با شرایط خشکی رقم گلی نسبت به رقم محلی خمین متحمل تر بود. همچنین نتایج این تحقیق نشان دادند، در شرایطی که احتمال تنش خشکی در مرحله جوانه زنی وجود دارد، بهتر است از بذور حساس به تنش استفاده نگردد و نیز به کیفیت بذر در شرایط تنش توجه شود. با تکرار این آزمایش در مراحل دیگر رشد در شرایط مزرعه با اطمینان بیشتری می توان کشت این ارقام را در مناطق تحت تنش توصیه کرد.