نام پژوهشگر: ازاده نجارخدابخش
ازاده نجارخدابخش نادر چاپارزاده
شوری آب و خاک یکی از مشکلات در حال افزایش کشاورزی جهان است که محدود کننده تولیدات کشاورزی بوده و بر فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان اثر منفی دارد. ترکیبات زیادی در زمینه کاهش اثرات زیان آور تنش شوری مورد استفاده قرار گرفته¬اند. آسکوربیک اسید آنتی¬اکسیدان محلول در آب می¬باشد که با سم¬زدایی از رادیکال¬های آزاد موجب مقاومت گیاهان در برابر تنش¬های محیطی می¬شود. در این پژوهش، تاثیر برهمکنش شوری و آسکوربیک اسید بر فیزیولوژی گیاه شاهی به علت اهمیت دارویی، غذایی و اقتصادی آن مطالعه شده است. آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار جهت سنجش صفاتی مانند وزن تر و خشک، محتوای نسبی آب، پتانسیل اسمزی، محتوای رنگدانه¬ها، کاروتنوئیدها، قندها، پروتئین¬های محلول کل، اسیدهای آمینه آزاد، پرولین، ترکیبات فنلی، فلاوونوئیدها، آنتوسیانین¬ها، پراکسیدهیدروژن، شاخص پایداری غشا، فعالیت آنزیم¬های پراکسیداز و کاتالاز انجام گرفت. نتایج نشان داد که شوری وزن تر و خشک، محتوای نسبی آب، پتانسیل اسمزی، رنگیزه¬های فتوسنتزی، قندهای نامحلول، پروتئین¬های محلول کل و پایداری غشا را کاهش داد و منجر به افزایش کاروتنوئیدها، قندهای محلول، اسیدهای آمینه آزاد، پرولین، ترکیبات فنلی، فلاوونوئیدها، آنتوسیانین¬ها، پراکسیدهیدروژن، پراکسیداسیون لیپیدها و فعالیت آنزیم¬های پراکسیداز و کاتالاز نسبت به شاهد شد. کاربرد آسکوربیک اسید تحت شوری منجر به کاهش اسیدهای آمینه آزاد، پرولین، پراکسیدهیدروژن، پراکسیداسیون لیپیدها و فعالیت آنزیم کاتالاز شد. آسکوربیک اسید وزن تر و خشک، محتوای نسبی آب، رنگیزه¬های فتوسنتزی، پروتئین¬های محلول کل و پایداری غشا را افزایش داد. در گیاهان تحت تنش شوری آسکوربیک اسید افزایش بیشتر قندهای محلول، ترکیبات فنلی، فلاوونوئیدها، آنتوسیانین¬ها و فعالیت آنزیم پراکسیداز را موجب شد. چنین نتیجه¬گیری می¬شود که شوری به کار برده تاثیر منفی بر روی گیاه شاهی گذاشت و کاربرد آسکوربیک اسید بخشی از اثرات منفی شوری را بهبود بخشید.