نام پژوهشگر: فرزانه وحیدی پور
فرزانه وحیدی پور رحیم حداد
خشکسالی یکی از مهمترین تنش¬های محیطی است که منجر به افزایش تولید گونه¬های فعال اکسیژن (ros) می-شود که این عامل باعث عدم تعادل تولید و مصرف ros در بخش¬های مختلف گیاهان می¬گردد. سیلیکون دومین عنصر مفید برای رشد گیاهان شناخته شده است. در بسیاری از بررسی¬ها به اثرات مفید سیلیکون در حاصلخیزی خاک و رشد گیاهان اشاره شده است. سیلیکون تاثیر بسیار مهمی در رشد و افزایش مقاومت گیاهان به تنش خشکی دارد. در این پروژه اثرات سیلیکون بر روی رشد و جوانه¬زنی، پروتئین محلول کل، کلروفیل، محتوای نسبی آب، فعالیت آنزیم¬های ضداکسنده (کاتالاز، آسکوربیت پراکسیداز، پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و گوایکول پراکسیداز) و اسمولیت¬ها (گلایسین بتائین و پرولین) در سه مرحله رشدی (دو برگی، چهار برگی و پنجه¬دهی) در دو لاین 12 و22 جو در قالب طرح بلوک کاملا" تصادفی با سه تکرار و سه تیمار (شاهد، سیلیکون-خشکی و خشکی) انجام گرفت. اثرات ساده و متقابل داده¬ها بر اساس روش فاکتوریل آنالیز شدند. تولید پروتئین محلول کل در نتیجه واکنش¬ رادیکال¬های آزاد و فعالیت کلروفیل به دلیل صدمه به رنگدانه¬های فتوسنتزی کاهش یافت. فعالیت آنزیم-های ضداکسنده در شرایط تنش نسبت به شرایط کنترل شده افزایش یافت که این افزایش با به کارگیری سیلیکون بیشتر بود. نتایج بدست آمده با الگوی ایجاد شده در ژل الکتروفورز تطابق دارد. بنابراین می¬توان نتیجه گیری کرد که رادیکال¬های آزاد تولید شده در شرایط تنش منجر به آسیب جدی به گیاه می¬شوند و می¬توانند به عنوان مولکول نشانگر در پاسخ ایمنی گیاه در برابر تنش عمل کنند. سیلیکون تاثیر مخرب تنش خشکی را از طریق کاهش پراکسیداسیون لیپید، افزایش آنزیم¬های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربیت پراکسیداز، پراکسیداز و گوایکول پراکسیداز، افزایش میزان رنگدانه¬های فتوسنتزی و محتوای پروتئین کاهش می¬دهد بنابراین می¬تواند به عنوان ماده موثر در مقاومت گیاهان تحت شرایط تنش باشد.