نام پژوهشگر: نسرین ورناصری قندعلی
نسرین ورناصری قندعلی حسین عساکره
خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی و خطرناک است که در نتیجه¬ی کمبود بارش کم¬تر از حد بهنجار یا مورد انتظار پدید می¬آید. در پژوهش حاضر تلاش شد که خشکسالی¬های فراگیر استان خوزستان در دهه¬های اخیر مورد مطالعه قرار گیرد. روز خشک فراگیر به روزی اطلاق شد که بیش¬تر از 25 درصد از پهنه استان با بارشی کم¬تر از صدک 25 در هر نقطه مواجه باشد. برای دست¬یابی به اهداف تحقیق از داده¬های محیطی و جوی استفاده شده است. داده¬های محیطی شامل داده¬های بارش روزانه 19 ایستگاه همدید و 67 ایستگاه وزارت نیرو از 1 فروردین سال 1360 تا 29 اسفند 1389می¬باشد، داده¬های جوی شامل متغیر¬های فشار تراز دریا (هکتوپاسکال) و ارتفاع ِ ژئوپتانسیل (متر) می¬باشد، داده¬های مزبور از مرکز ملّی پیش¬بینی محیطی و مرکز ملّی پژوهش¬های جوی ایالات متحده آمریکا (ncep/ncar) اخذ شده است. از این داده¬ها برای ابعاد مکانی 0 تا 80 درجه عرض شمالی و 10- تا 120 درجه طول شرقی استفاده شده است. در گام نخست ویژگی¬های عمومی بارش استان مورد توجه قرار گرفت. در مرحله بعد مشخصات و شمار روزهای خشک فراگیر هر سال مورد بررسی قرار گرفت. سال¬هایی که روزهای خشک آن¬ها بیش از شمار روزهای خشک معمول بود به عنوان یک سال خشک تلقی گردید. سپس شرایط جوی توأم با روزهای خشک مورد بررسی قرار گرفت. کلیه مراحل و محاسبات گفته شده با استفاده از نرم¬افزار¬های matlab، surfer، grads و spss انجام شده است. بررسی نقشه¬های سطح زمین و تراز میانی جو نشانگر این بود که طی روز¬های خشک در سطح زمین کم¬فشار حاکم بوده است؛ یعنی شرایط صعود و ناپایداری فراهم بوده است اما وجود یک ناوه بر روی مدیترانه و یک پشته بر فراز آفریقا، عربستان، عراق و ترکیه و قرار¬گیری استان خوزستان در جلوی بازوی پایین¬ رونده¬ی این پشته، مانع صعود هوا و در نهایت باعث خشکی استان خوزستان گردیده است.