نام پژوهشگر: احمد ابراهیمی خیرآبادی

اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر توان بخشی توجه و درمان شناختی رفتاری در مولفه های سوگیری توجه بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر
thesis دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1393
  احمد ابراهیمی خیرآبادی   جعفر حسنی

مؤلفه های سوگیری توجه از علل نگه دارنده و تداوم بخش در اختلال اضطراب فراگیر محسوب می¬شود. هدف این مطالعه¬ بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر توان بخشی توجه و درمان شناختی رفتاری در مؤلفه های سوگیری توجه، نگرانی و توجه پایدار بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود. پژوهش در چارچوب طرح¬های تجربی تک آزمودنی با استفاده از طرح خطوط پایه چندگانه اجرا شد. بر اساس میزان تمایل به شرکت در مطالعه، مصاحبه تشخیصی ساختاریافته و ملاک¬های ورود، از میان بیماران مبتلابه اختلال اضطراب فراگیر چهار نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. هر چهار آزمودنی به صورت انفرادی در خلال دوازده جلسه تحت درمان مدل دوگاس برای اختلال اضطراب فراگیر، قرار گرفتند. و به وسیله آزمون دات پروب، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا و خرده آزمون فراخنای ارقام ارزیابی شدند. برای تجزیه وتحلیل داده¬ها از شاخص¬های تغییرات روند، شیب و تفسیر فرازوفرود نمودارها استفاده شد. اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر توان¬بخشی توجه به جز فرضیه توجه تسهیل شده به تهدید بیشتر از درمان شناختی و رفتاری بود. آزمودنی¬های پژوهش موجب کاهش قابل ملاحظه¬ نمرات ناتوانی در رهایی توجهی به تهدید و نگرانی مفرط و غیرقابل کنترل شد همچنین افزایش نمرات در متغیر توجه پایدار در مقایسه با قبل از درمان شد، بازبینی دیداری نمودارهای اثربخشی و اندازه تأثیر نیز بیانگر کاهش معنادار و قابل توجه ناتوانی در رهایی توجهی بود. اثربخشی درمان شناختی رفتاری در متغیر توجه تسهیل¬شده به تهدید مشاهده نشد. یافته¬ها به طورکلی نشان می¬دهند که درمان شناختی و رفتاری مبتنی بر توان¬بخشی توجه به شکل مستقیم و غیرمستقیم از طریق هدف قرار دادن مؤلفه های سوگیری توجه می¬توان درمان مناسبی برای اختلال اضطراب فراگیر باشد. این یافته¬ها می¬تواند تلویحات کاربردی بالینی مناسبی برای اختلالات اضطرابی، مخصوصاً gad داشته باشد.