نام پژوهشگر: زهرا عابدی زاده نوغابی
زهرا عابدی زاده نوغابی محمد جهانتیغ
آرسنیک یکی از عناصر سمی مهم است که در محیط، آب، آشامیدنی¬ها و غذای انسان یافت می¬شود. بسیاری از متخصصین معتقدند وجود این ماده سمی ارتباط مستقیمی با سرطان¬ها، بیماری قلبی و دیابت دارد. با توجه به اینکه ترکیبات آرسنیک¬دار از مواد ضدانگل و محرک رشد جیره طیور محسوب می¬شوند، طیور همواره در معرض خطر آلودگی با این فرآورده¬ها قرار دارند. در مقایسه با آرسنیک که اثر منفی دارد، ویتامینe و سلنیوم به عنوان آنتی¬اکسیدان سبب بهبود روند تولیدمثل طیور می¬شوند. این رساله به منظور اثبات این مطلب که افزودن ویتامینe و سلنیوم در خنثی¬سازی اثرات سمی آرسنیک در رابطه با فاکتورهای تولیدمثلی تخم¬مرغ مخصوصا جوجه¬درآوری می¬تواند تاثیرگذار باشد، تهیه دیده شده است. در این تحقیق میزان 192 عدد تخم¬مرغ نطفه¬دار را داخل دستگاه جوجه¬کشی قرار دادیم، درجه حرارت دستگاه جوجه¬کشی حدود 5/0 ± 5/37 و رطوبت نسبی آن 60 تا 80 درصد تنظیم گردید. در روز هفتم مورد آزمایش نوربینی قرار گرفتند و تخم¬مرغ¬های جنین¬دار به چهار گروه 48 تایی تقسیم شدند: گروه اول به¬عنوان کنترل منظور ¬شدند و فقط 1/0 میلی¬لیتر سرم فیزیولوژی به آن¬ها تزریق گردید. گروه دوم با میزان 1/0 میلی¬لیتر به غلظت 5/0 پی¬پی¬ام از محلول اکسید آرسنیک تزریق شدند. گروه سوم را نیز با میزان 25/0 میلی¬گرم ویتامین e و 5/2 میکروگرم سلنیوم به حجم 1/0 میلی¬لیتر تزریق نموده و گروه چهارم با میزان 25/0 میلی-گرم ویتامین e، 5/2 میکروگرم سلنیوم و 5/0 پی¬پی¬ام اکسید آرسنیک به حجم 1/0 میلی لیتر تزریق شدند، سپس محل تزریق در تخم¬مرغ¬ها با پارافین پوشانده شد و در دستگاه جوجه¬کشی قرار گرفتند. تخم-مرغ¬ها در روزهای 10 و 18 دوره، و مورد آزمایش نوربینی قرار گرفتند تا در صورت مشاهده¬ی جنین¬های مرده، بررسی ماکروسکوپی انجام شود. نتایج نشان داد مجموع میزان هچ در دو گروهی که آرسنیک دریافت نکردند، گروه یک (شاهد) و گروه سه (ویتامین e و se)، برابر با 8/94 % (91 مورد از 96 تا) بود و مجموع میزان هچ در دو گروهی که به آنها آرسنیک تزریق شد، گروه دو (آرسنیک) و گروه چهار (هم آرسنیک و هم ویتامین e و se)، برابر با 0/75 % (72 مورد از 96 تا) بود. آزمون مربع کای نشان داد که مصرف آرسنیک به طور معنی¬داری میزان هچ را کاهش داده است.از طرفی مجموع میزان هچ در دو گروهی که ویتامین e و se دریافت نکردند، یعنی گروه یک (شاهد) و گروه دو (آرسنیک)، برابر با 2/79 % (76 مورد از 96 تا) بود و مجموع میزان هچ در دو گروهی که به آنها ویتامین e و se تزریق شد، گروه سه (ویتامینe و se) و گروه چهار (هم آرسنیک و هم ویتامین e و se)، برابر با 6/90 % (87 مورد از 96 تا) بود. آزمون مربع کای نشان داد که مصرف ویتامین e و se به¬طور معنی¬داری میزان هچ را افزایش داده است. بر اساس نتایج حاصله مشخص شد تزریق ویتامینe و se به تخم¬مرغ¬های در معرض آرسنیک قرار گرفته، نسبت به گروهی که تنها در معرض سم بوده¬اند، به طور معنی¬داری سبب بهبود روند میزان جوجه¬درآوری و وزن¬گیری جوجه-ها پس از هج می¬شود.