نام پژوهشگر: راحله عبدالغفاری دستجردی
راحله عبدالغفاری دستجردی جلال پسته ای
طیف سنج های بلوری ابزارهای با اهمیتی هستند که برای تفکیک طیفی و فضایی طول موج های نزدیک به هم بکار می روند به طوری که بلور استفاده شده در آن نقش توری پراکننده را ایفا می کند. طیف سنج های بلوری به طور گسترده ، در بررسی های طیفی اشعه ایکس استفاده می شوند و این بررسی ها جهت کسب اطلاعاتی درباره خواص مختلف پلاسما از قبیل توزیع درجه یونیزاسیون ، فراوانی یونی ، دماهای پرتوهای الکترونی و یونی ، میدان های الکترومغناطیسی و قطبش خطوط اشعه ایکس استفاده می شوند. با استفاده از طیف سنج تصویر بردار ، ما قادر به اندازه گیری شدت طیفی و از این رو قادر به اندازه گیری توزیع فضایی دما و چگالی الکترون هستیم . طیف سنج های بلوری محدب قادر به ثبت همزمان توزیع طیفی در یک گستره وسیع می باشند . بنابراین ، ابزارهای مناسبی برای آنالیز طیفی اشعه ایکس پالسی می باشند . دستگاه pf به عنوان منبع اشعه ایکس پالسی هست بنابراین در رسیدن به طراحی و ساخت یک طیف سنج بلوری محدب برای استفاده در پلاسما فوکوس سهند تبریز به کار می رود. در پایان نامه نخست به طور خلاصه ویژگی های طیف سنج های بلوری مقعر و محدبی که قبلا مطالعه شده اند مورد مطالعه قرار دادیم سپس طیف سنج های بلوری محدب را با جزئیات بیشتر بررسی نموده و روابط مربوط به موقعیت خطوط طیفی و همچنین خواص پراکندگی این نوع طیف سنج ها را بدست آوردیم و حل عددی روابط ما را قادر به طراحی یک طیف سنج مناسب کرد . نهایتا جنبه های هندسی طراحی و ساخته شده طیف سنج محدب آورده شده است. داده های تجربی و تئوری برای طیف یون های آرگون قابل ثبت و بررسی توسط این طیف سنج جدول بندی شده اند. طیف سنج ساخته شده جهت بررسی کارکرد آن در چشمه اشعه ایکس آزمایشگاه فیزیک جدید دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز (مدل phywe ) به کار گرفته شد که طیف نوعی ثبت شده در فیلم عکاسی به همراه نمایه ای از طیف و همچنین طیف انتگرال گیری شده فضایی آن آورده شده اند. در خاتمه بخش مربوط به نتیجه گیری و پیشنهادات ارائه گردیده است.