هدف این پژوهش مطالعه تاثیر استنشاق اسانس نعناع بر ظرفیت های تنفسی، عملکرد هوازی و بی هوازی و شاخص خستگی بازیکنان زن بسکتبال بود. بدین منظور 12 دختر بسکتبالیست (با میانگین سنی 55/3± 5 /22 سال، وزن 49/6±35/62 کیلوگرم، قد 53/5±56/165 سانتی متر، شاخص توده بدنی 84/2±23/34 کیلوگرم/مترمربع، به صورت هدفمند انتخاب و بر اساس طرح مقطعی این گروه هم به عنوان دارونما و هم به عنوان گروه نعناع مورد آزمایش قرار گرفتند. 48 ساعت قبل از شروع مداخله ارزیابی های پایه از آزمودنی ها به عمل آمد. روز آزمون ، آزمودنی ها ابتدا وارد اتاق آزمایش شدند. بعد از 15 دقیقه استنشاق هوای اتاق به منظور تعیین ظرفیت های تنفسی با استفاده از دستگاه اسپیرومتری، آزمون سنجش ظرفیت تنفسی انجام شد. پس از 10 دقیقه گرم کردن ، آزمون rast به منظور تعیین عملکرد بی هوازی اجرا شد. دو دقیقه بعد از اتمام آزمون rast ، دومین آزمون سنجش ظرفیت تنفس انجام شد. به منظور کاهش علائم برونکواسپاسم دو دقیقه اجازه استراحت داده شد. سپس به منظور استراحت و استنشاق مجدد وارد اتاق آزمایش شدند و بعد از نیم ساعت سومین آزمون سنجش ظرفیت تنفس انجام و بعد از 5 دقیقه گرم کردن،آزمون استقامتی yo-yo به منظور تعیین عملکرد هوازی انجام شد و دو دقیقه بعد، چهارمین آزمون ظرفیت تنفس هم به عمل آمد. بعد از یک هفته دوره پاک سازی و جایگزینی اسانس نعناع به جای دارونما تمام مراحل بالا تکرار شد. عملکرد هوازی و بی هوازی و ظرفیت تنفسی آزمودنی ها در جلسه استنشاق دارونما با جلسه استنشاق نعناع مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد استنشاق اسانس نعناع بر عملکرد بی هوازی، شاخص خستگی، عملکرد هوازی و ظرفیت های تنفسی تاًثیر معنی داری ندارد (معناداری در سطح p ? 0.05). به نظر می رسد این نتایج می تواند ناشی از عواملی چون مقدار اسانس مورد استفاده ، وضعیت آزمودنی ها و نوع آزمونهای مورد استفاده باشد. لذا پیشنهاد می شود تاًثیر استنشاق اسانس نعناع بر عملکرد ورزشکاران در دوره های زمانی طولانی تر و با استفاده از آزمونهای مختلف و ویژه تر آن ورزش بررسی شود.