نام پژوهشگر: آیدا آزاد
آیدا آزاد عباس عالم زاده
این پژوهش به منظور بررسی اثر کود زیستی فسفاته بارور2 و کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل بر بیان ژن رمزکننده سرین/ترئونین پروتئین کیناز در دو رقم ذرت hido و 677 در گلخانه بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. به منظور مقایسه اثر کودهای فسفاته زیستی با کودهای فسفاته شیمیایی بر عملکرد دو رقم ذرت در سالهای زراعی 91 - 1390 و 92 – 1391 آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز صورت گرفت. بدین منظور 4 تیمار: دو سطح کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل (kg/ha 100 (شیمیایی ب) و kg/ha 200 (شیمیایی الف)) و یک سطح کود زیستی بارور 2 (g/ha 100 به صورت بذرمال) و یک شاهد (بدون کود) در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار به کار گرفته شد. شدت باندها با نرم افزار totallab تعیین شد و داده ها با minitab 16.1 و sas 9.1 تجزیه و تحلیل شدند. علاوه بر تاثیر مثبت کودهای زیستی بر اجزای عملکرد، نتایج بررسی بیان نیمه کمی ژن سرین/ترئونین پروتئین کیناز که در جذب فسفر در گیاه ذرت موثر است، مشخص کرد که بیان این ژن تحت تاثیر تیمارهای کودی قرار گرفته است به طوری که با حضور باکتری های حل کننده فسفات بیان آن نسبت به تیمارهای کود شیمیایی افزایش پیدا کرده است. مقایسه میانگین مربوط به آزمون دانکن در سطح 5% مشخص کرد که تیمار کود زیستی بارور 2 بیشترین اثر را در بیان این ژن در بین سطوح کودی مختلف دارد اگرچه با کنترل تفاوتی نداشت. تیمارهای کودی شیمیایی الف و ب به ترتیب کمترین اثر را روی بیان ژن مورد بررسی داشتند. نتایج مربوط به تجزیه و تحلیل شدت باندهای مربوط به سطوح کودی مختلف در هر رقم به طور جداگانه تفاوت در ژنوتیپ های به کار برده شده را نشان دادند. به طور کلی می توان این گونه بیان کرد که کودهای زیستی با افزایش در دسترس قرار دادن فسفر قابل جذب برای گیاهان علاوه بر اثر مثبت بر اجزای عملکرد در ذرت، الگوی بیان ژن درگیر در جذب فسفر را نیز تغییر می دهند و باعث کاهش استفاده از کودهای شیمیایی و آلودگی های زیست محیطی ناشی از استفاده بیش از حد از آن ها می شوند، در نتیجه جایگزینی کودهای زیستی با کودهای شیمیایی راهکار مناسبی به نظر می رسد.