نام پژوهشگر: قاسم واعظی

سوگنامه شاعران در سوگ شاعران دیگر از آغاز شعر فارسی تا ابتدای دوره بازگشت ادبی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1393
  قاسم واعظی   فاطمه مدرسی

مرگ آدمی همانند دیگر حرکات ، رفتار و کردار او در طول تاریخ منشإ به وجود آمدن داستان ها، روایت ها و حکایت ها گشته ، و آثار درخوری به ارمغان آورده است. انسان که خلد و جاودانگی ذاتا مورد پسند اوست بدیهی است که از درگذشت و فوت آن چه و آن که برای او عزیز است اندوهگین می شود و به نوعی می خواهد احساس درونی خود را برای دیگران بیان کند و از این راه آلام خود را تسکین دهد. بدون تردید زبان شعر، گیرا ترین و شیواترین زبان برای بیان اندوه درون است. در این پایان نامه، بررسی سوگنامه هایی که در سوگ شاعران درگذشته به طبع رسیده اند نشان داد که : هر شعر و سوگ سروده ای که برای شخص در گذشته ترتیب داده می شود با توجه به شأن و جایگاه متفاوت افراد درگذشته، اهداف متفاوتی را دنبال می کند. بنابراین آن چه بدیهی می نماید این است که هرگز نمی توان برای شاعری که در سوگ پادشاه یا یک فرد درباری- با جایگاهی والا- اقدام به سرودن مرثیه می کند، و شاعری که دریغا گوی استاد یا دوست صمیمی خویش است، هدفی یکسان قائل شد. شاعری به دنبال حفظ جایگاه خود در دربار و جاودانه ساختن اثر خویش است و شاعری دیگر از روی اخلاص در غم از دست دادن دوست ، مویه و زاری می کند. و پیرو همین اهداف مختلف شاعران است که شدت اندوه مراثی به طبع رسیده در ادوار مختلف شعر فارسی و میزان تأثیرگذاری آن ها در مخاطبانشان، با یکدیگر متفاوت است