نام پژوهشگر: فاطمه میرزاده ازاد

بررسی تغییر بیان ‏mir-296‎‏ ، ‏mir-134‎‏ و ‏mir-187‎‏ در بافت توموری ریه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم زیستی 1393
  فاطمه میرزاده ازاد   مصطفی قانعی

‏ سرطان ریه اولین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان است که آمار ابتلای آن در ایران نیز رو به افزایش ‏است. یکی از مهمترین دلایل ناکارآمد بودن درمان سرطان ریه عدم وجود روش های حساس و اختصاصی برای ‏تشخیص به موقع وجود تومور، نوع آن و شناسایی ویژگی های مولکولی آن می باشد. ‏microrna‏ ها دسته ای از ‏مهمترین تنطیم کننده های ژنتیکی هستند که تغییر بیانشان با بسیاری از بیماری ها ازجمله سرطان در ارتباط است. ‏مطالعات نشان داده اند که دسته ای از ‏microrna‏ ها که در دوران تکوین جنینی، افزایش بیان می یابند ویژگی ‏های انکوژن ها را دارا بوده و محرک های مسیرهای رشد و تقسیم سلولی هستند، و در مقابل ‏microrna‏ های ‏کاهش بیان یافته مهارکننده های رشد و سرکوب گر تومور می باشند. با توجه به باز بیان برخی از ژن های درگیر در ‏تکوین جنینی طی تومورزایی، به نظر می رسد، بررسی وضعیت بیان ‏microrna‏ های درگیر در تکوین ریه در ‏نمونه های سرطانی، از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد. بر این اساس، ‏mir-134‎، ‏mir-187‎‏ و ‏mir-296‎‏ که دارای ‏بیان تغییر یافته ای طی تکوین جنینی ریه نسبت به ریه بالغ بودند انتخاب شدند و تغییر بیان آن ها در نمونه های ‏توموری و نرمال ریه بررسی شد.‏ مواد و روش ها: پس از استخراج ‏rna‏ از نمونه های پارافینه ی توموری و حاشیه ی نرمال تومور ریه، ‏cdna‏ ‏ساخته و ‏real-time qpcr‏ بر روی آن ها انجام شد. برای تایید صحت واکنش ‏pcr، محصولات ‏pcr‏ توالی یابی ‏شدند. در نهایت، تحلیل آماری داده توسط نرم افزار های ‏rest 2009‎‏ و ‏graphpad prism 6‎‏ انجام شد.‏ یافته ها: داده های ‏qpcr‏ حاکی از آن بود که بیان ‏mir-134‎‏ در بافت توموری ریه نسبت به نرمال، افزایش ‏معنی داری داشته است(‏p value:0.0419‎‏). ‏mir-187‎‏ نیز در نمونه های توموری در مقایسه با بافت نرمال، کاهش ‏بیان یافته بود(‏p value:0.0487‎‏). ‏mir-296‎، در تومورهای با درجه تمایز یافتگی ‏g4‎،به طور میانگین 2/7 برابر ‏افزایش بیان یافته بود(‏p value ?0.0001‎‏) و بیان آن در تومورهایی با درجه ی تمایز یافتگی ‏g1-g3‎‏ کاهش معنی ‏داری داشت (‏p value: 0.0183‎‏).‏ نتیجه گیری: این پژوهش، تغییر بیان ‏microrna‏ های دخیل در تکوین ریه را در سرطان، نشان داد. افزایش ‏بیان ‏mir-134‎، همسو با تغییر بیانش در دوران تکوین و کاهش بیان ‏mir-187‎‏ نیز در راستای بیان کاهش یافته ‏ی آن طی تکوین نسبت به ریه ی بالغ می باشد. بنابراین، مطالعه ی این دو ‏microrna‏ به عنوان مارکرهای ‏تشخیصی سرطان ریه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رفتار دوگانه ی ‏mir-296‎‏ در تومورهایی با درجه ی تمایز ‏یافتگی متفاوت نشان دهنده ی نقش متفاوت آن در دوره های مختلف تومورزایی است و بیان افزایش یافته ی آن در ‏تومورهای ‏g4‎‏ حاکی از نقش آن در مراحل گسترش و پیشرفت سرطان است. بر این اساس می توان ‏mir-296‎‏ را به ‏عنوان هدف درمانی جدیدی برای سرطان ریه پیشنهاد داد.‏