نام پژوهشگر: ابوالفضل رنجبر فردوئی
جهانبخش پای رنج ابوالفضل رنجبر فردوئی
ارزیابی تولید علوفه یکی از مسائل مهم در تعیین ظرفیت چرای مراتع محسوب می شود، پس از تعیین میزان علوفه تولیدی، آگاهی از اینکه چه مقداری از آن برای دام چرا کننده قابل دسترس می باشد نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. شکی نیست که تمامی علوفه تولید شده در مراتع به طور یکسان قابل دسترس نمی¬باشد و عوامل مختلفی میزان در دسترس بودن علوفه را تحت تاثیر قرار داده و آن را محدود می نمایند. اما در طرح های مرتعداری هیچ از یک این فاکتورها را در نظر نمی گیرند. در این تحقیق که در منطقه کرسنک که ناحیه¬ای کوهستانی و مرتفع با ارتفاع متوسط 2603.1 متر از سطح دریا، وسعتی معادل 576 هکتار و بین مختصات جغرافیایی ˝4 ´26 °56 تا ˝33 ´27 °56 طول شرقی، و ˝30 ´30 °32 تا ˝33 ´32 °32 عرض شمالی در استان چهار محال و بختیاری واقع شده، عوامل تاثیر گذار بر دسترسی به علوفه مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی منابع متعددی فاکتورهایی همچون فاصله از منابع آبی، تراکم گیاهان بوته¬ای، شیب و دیگر استفاده¬های از اراضی از عمده¬ترین عوامل کاهش دهنده دسترسی به منابع علوفه¬ای تشخیص داده شد. در این تحقیق در ابتدا، با مطالعه ویژگیهای پدیده¬های سطح زمین بر روی عکسهای هوائی، تیپ بندی اولیه انجام شد. سپس با کنترل میدانی، مرز و نوع تیپ های گیاهی تعیین گردید. پس از تعیین مناطق معرف، اندازه و تعداد کوادرات، به ترتیب 2*1 و30 کوادرات در هر تیپ تعیین شد. تولید با استفاده از روش قطع و توزین وتراکم با استفاده از روش فاصله ای اندازه¬گیری گردید. در داخل هر تیپ گیاهی محل کوادراتهای نمونه برداری با استفاده از سیستمgps درمحل مرکز پلات، تعیین شد.با استفاده از قابلیت داده¬های سنجش از دور در بالابردن دقت داده¬های حاصله از برآورد¬های زمینی تولید اقدام گردید. داده¬های ماهواره¬ای مورد استفاده در این تحقیق مربوط به 22می 2008 مطابق با 2 خرداد 1387 همزمان با برداشت اطلاعات میدانی می باشد. در این مطالعه از 26 شاخص گیاهی و نسبت باندی مختلف استفاده شد تا بهترین شاخص تعیین و استفاده گردد. در ابتدا تولید به عنوان متغیر مستقل (x) و شاخص¬های گیاهی به عنوان متغیر وابسته (y) وارد نرم افزار آماری spss (ver. 15.0) گردیدند. سپس بهترین روابط رگرسیونی خطی، دو جمله ای، سه جمله ای و نمایی که تولید را از شاخص های گیاهی برآورد می نمودند مشخص گردید. نقشه تولید براساس برازش بهترین مدل رگرسیونی ایجاد گردید. نقشه عوامل محدود کننده شامل کاربری اراضی، فاصله از منابع آبی، شیب و تراکم گیاهان بوته ای نیز ایجاد گردید. آنگاه با تعدیل همه عوامل محدودکننده در تولید براساس جداول مربوطه، نقشه تولید قابل دسترس ایجاد گردید و میزان علوفه قابل دسترس از این تعدیلات محاسبه گردید. نتایج آماری نشان داد که تولید با در نظرگرفتن شیب و تراکم گیاهان بوته¬ای و درختچه ای و همچنین تولید با در نظرگرفتن کلیه عوامل محدود کنننده قابلیت دسترسی، با تولید در حالت معمولی تفاوت معنی¬داری (p<0.05) را داشته¬اند. در حالی که فاصله از منابع آبی و دیگر کاربری اراضی تفاوت معنی¬داری را با روش معمول انداز¬گیری تولید نشان ندادند. فاصله منابع آبی مناسب و نسبت کم دیگر کاربری اراضی را میتوان دلیل عدم معنی داری تفاوت حاصله از به کار گیری این عوامل دانست. با توجه به تاثیر این فاکتورها در محاسبه علوفه قابل دسترس توصیه می شود که این عوامل در تعدیل میزان علوفه قابل دسترس مد نظر قرار گیرند.
جواد مومنی دمنه ابوالفضل رنجبر فردوئی
قلیائیت یکی از عوامل اصلی تنش زای محیطی برای گیاهان در بسیاری از نقاط جهان است که اثر بازدارنده بر رشد و متابولیزم گیاهان دارد. تنش قلیائیت فیزیولوژی گیاه را در سطوح کلی و سلولی، از طریق بر هم زدن تعادل یونی، تحت تأثیر قرار می دهد. در این تحقیق توان گیاه قره¬داغ برای اصلاح خاک های قلیا مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی تصادفی با 4 تکرار با منظور نمودن تیمارها شامل شاهد و سطوح مختلف تنش که عبارت بودند از: سطح اول (5/8 = ph) ، سطح دوم (9= ph) ، سطح سوم (5/9=ph) و سطح چهارم (10=ph). قلیاء مورد استفاده برای اعمال تیمارها، پتاسیم هیدروکساید (koh) آماده شد. ویژگی های مورفولوژیکی شامل (وزن تر و خشک)، ویژگی های فیزیولوژیکی ( محتوی رنگیزه های رنگی و محتوای نسبی آب برگ، ساقه و ریشه) همچنین میزان فراهمی یون های سدیم، پتاسیم، کلر، کلسیم، منیزیم و بیکربنات ونیز میزان قندمحلول و نیتروژن کل نیز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اکثر ویژگی های رشد با افزایش قلیائیت از تیمار دوم قلیائیت (قلیائیت 9) کاهش معنی داری پیدا کردند. محتوای نسبی آب برگ، ساقه و ریشه نیز از تیمار دوم قلیائیت (قلیائیت 9) باکاهش معنی داری مواجهه شدند. همچنین با افزایش قلیائیت تجمع یون سدیم و کلر و پتاسیم به ویژه در برگ فزونی یافت، در حالی که یون کلسیم کاهش یافت. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که قلیائیت اثر معنی داری بر تراکم قندمحلول و نیتروژن در برگ، ساقه و ریشه از تیمار دوم قلیائیت (قلیائیت 9) کاهش معنی داری پیدا کردند. براساس نتایج به دست آمده گیاه قره¬داغ توانایی تحمل به تنش قلیائیت را از طریق جذب یون ها در اندام های مختلف آن دارد و با توجه به این که سطوح متوسط قلیائیت تأثیر معنی داری در کاهش رشد این گیاه ندارد، لذا گیاه قره¬داغ به عنوان گزینه ای مناسب برای اصلاح خاک های قلیائی پیشنهاد می شود.
مریم پیرمحمدی بارده ابوالفضل رنجبر فردوئی
به دلیل توسعه شهرها و افزایش مصرف سرانه آب، روزانه حجم زیادی پساب فاضلاب تولید میشود . استفاده صحیح از این منبع عظیم آب در بخش کشاورزی علاوه بر گسترش سطح زیر کشت و افزایش تولید محصولات ، از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری میکند استفاده از فاضلاب در کشاورزی علاوه بر تامین نیاز آبی گیاه ، مواد غذایی مورد نیاز گیاه را نیز تامین می کند. در این تحقیق تاثیر پساب بر روی گیاه توت روباهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بود از: 5 سطح پساب شامل: شاهد، 30%، 60% و 100%. پساب مورد استفاده برای اعمال تیمارها از تصفیه خانه اداره آب و فاضلاب واقع در شهر کیان تهیه شد به این صورت که مخلوطی از نسبت های مختلف پساب با آب شهر تهیه و به گلدان ها اضافه شد. ویژگی های مورفولوژیکی از قبیل (کل ماده تازه، کل ماده خشک، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و نسبت برگ به ساقه)، ویژگی های فیزیولوژیکی ( محتوی رنگدانه ها) همچنین پارامترهای کیفی گیاه (پروتئین، کربوهیدرات های محلول، فیبرخام و غیره) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اکثر ویژگی های رشد با افزایش پساب تا 100درصد افزایش یافته اند اما پساب نتوانسته ویژگی های کیفی گیاه را در حد مطلوب ارتقاء دهد لذا به قطعیت نمی توان این روش را برای آبیاری گیاه توت روباهی توصیه نمود و نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه می باشد.