نام پژوهشگر: مرتضی الله یاری

تأ ثیر ترکیب فنوکسی کارب (fenoxycarb ) روی مراحل رشدی سن گندم eurygaster integriceps ) ( و زنبور پارازیتوئید تخم آن (trissolcus semistriatus
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده کشاورزی 1392
  آناهیتا امام قلی پور   مرتضی الله یاری

سن گندم (eurygaster integriceps put) یکی از مهم ترین آفات گندم است که با تغذیه از برگ، ساقه و دانه باعث کاهش کمی وکیفی محصول گندم می شود. در مبارزه با این آفت در سال های اخیر عمدتاً از سموم شیمیایی استفاده شده است که نه تنها در کنترل آفت مـوثر نبـوده است، بلکه اثرات سوء بر محیط زیست و سلامتی بشر داشته است ، از این جهت اجـرای روش هـای سـالم تـر بـرای مبـارزه امـری اجتناب ناپذیر است. هدف از این تحقیق استفاده از موادی است که منشأ طبیعی داشته و کمترین تأثیر را روی حشرات غیر هدف داشته باشد. در این بررسی میزان ld50 شبه هورمون جوانی فنوکسی کارب روی پوره های سن سوم و پنجم و هم چنین حشرات بالغ نر و ماده خارج شده از دیاپوز(فعال) و در حال دیاپوز(غیر غعال) تعیین گردید. در نهایت ld50 برای پوره های سن سوم و پنجم به ترتیب 05/33 و 16/37 ppm و نیز برای حشرات کامل نر و ماده فعال به ترتیب 61/59 و 89/62 ppmو حشرات کامل نر و ماده غیر فعال به ترتیب 496/31و 468/33 ppm( ماده خالص دراستون ) برآورد شدو تأثیر فنوکسی کارب روی زنبور پارازیتوئید تخم سن گندمtrissolcus semistriatus نیز بررسی گردید که نتایج نشان داد که سمیت تماسی این آنالوگ هورمون جوانی روی این حشره غیر هدف بسیار زیاد می باشد. فنوکسی کارب گرانولهinsegar))و پایری پروکسی فن به عنوان آنالوگ هورمون جوانی جهت تعیین میزان تخمریزی و ایجاد تخم چروک خورده حشرات کامـل سن گندم با دوروش در غلظـت هـای مختلف آزمایش شد. برای این منظورتعدادی از حشرات کامل راتحت تیمارهای مختلف فنوکسی کارب و پایری پروکسی فن تا پایان تخمریزی قرارگرفتند. غلظتهای مورد استفاده برای insegar شامل 5000، 2700 ،1500، 800و 500 ppm و شاهد( ماده خالص در آب ) بودو برای پایری پروکسی فن عبارت از از 50، 27، 15، 8، 5ppm و شاهد بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادکه این دو شبه هورمون جوانی باعث افزایش تخمریزی و ایجاد تخم چروک خورده می شوند و با افزایش غلظت میزان تخم چروک خورده نیز افزایش یافت ولی درصد مرگ و میر نر و ماده ها در غلظت های. مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نگردید .سمیت تماسی غلظت های مورد استفاده insegar را روی زنبور پارازیتوئید تخم سن گندم آزمایش گردید و این آنالوگ هورمون جوانی سمیت تماسی پائینی برای این حشره داشت. با توجه به غلظت کشنده فوق و تأثیرات فنوکسی کارب و پایری روکسی فن بر روی تخمریزی حشرات ماده ممکن است بتوان از این آنالوگ هورمون جوانی در صورتی که مخاطراتی برای حشرات مفید دیگر نداشته باشد به عنوان روشی مناسب برای کنترل شمیایی سن گندم قابل تلفیق با مبارزه بیولوژیک استفاده کرد