نام پژوهشگر: سپیده مرتجی خیابانی
تهمینه فربد آرا فرشید حق وردی
مقدمه: کمبود استروژن در دوران کلیماتریک باعث افزایش بازگردش استخوانی، افزایش نسبت جذب استخوان و استئوپنی میشود. همچنین در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی(ckd) افزایش بازگردش استخوانی دیده شده است. لذا در زنان بعد از یائسگی که تحت همودیالیز بوده و یا مبتلا به ckd هستند ممکن است در معرض خطر استئوپروزیز در کنار اختلالات متابولیسم معدنی استخوان باشند. روش کار: از میان زنان یائسه با نارسایی مزمن کلیه و بیماران تحت همودیالیز مرکز دیالیز دانشگاهی اراک و مراجعه کنندگان به درمانگاه نفرولوژی این مرکز که واجد شرایط شرکت در مطالعه بودند 60 نفر به صورت سرشماری انتخاب شدند. بیماران باتوزیع یکسان از نظر سن، سطح سرمی هورمون پاراتیروئید(ipth)و مرحله ckd به گروه دارو(رالوکسیفن 60 میلیگرم روزانه،30 نفر) و پلاسبو(روزانه یک قرص، 30 نفر) تقسیم شدند. به صورت پایه بیماران تحت انجام آزمایشات کلسیم، فسفر، ipth، دانسیتومتری استخوان باx-rayناحیه لومبار و گردن فمور(dxa) وآلکالن فسفاتاز (alp) قرار گرفتند و مجدداً 8 ماه بعد کلیه موارد فوق تکرار گردید. نتایج: ipth در هر دو گروه کاهش واضح نشان داد که با یکدیگر تفاوت بارز نداشتند (37/0= p) و همچنین سطح فسفر، 8/1 درصد کاهش در هردو گروه را نشان داد. در گروه کنترل بعد از پایان مطالعه کاهش واضح 9/1 درصد در هر دو ناحیه لومبار و گردن فمورداشته و در مقابل در گروه مصرف کننده رالوکسیفن افزایش 2 درصدی همزمان در bmd ناحیه لومبار و گردن فمور دیده شد که با توجه به مقایسه میانگین داده¬ها در هر دو ناحیه به صورت مستقل این تغییرات در ناحیه لومبار واضح¬تر بود (01/0= p). نتیجه گیری: نشان داده شده است که رالوکسیفن بدون عوارض جانبی بر تراکم معدنی استخوان تأثیر مثبت دارد. اما در مطالعه مااین دارو بر درمان هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه تأثیری نداشت. لذا مطالعات با طول مدت بیشتر جهت بررسی تأثیرات مثبت این دارو در بیماران ckd و یا تحت دیالیز میبایست انجام گردد.