پایه اصلی و اساسی کلیه معاوضات بر تعهدات متقابل طرفین استوار است. به عبارت دیگر هریک از طرفین قرارداد در قبال الزاماتی که بر عهده گرفته اند به همان میزان طرف مقابل را متعهد کرده اند. لذا در صورتی که دو طرف قرارداد درباره ی زمان اجرای تعهدات خود توافقی نکرده باشند و عرف خاصی نیز وجود نداشته باشد، مقتضای معاوضی بودن قرارداد ایجاب می کند که هر دو تعهد به طور هم زمان انجام شوند. برای تحقق این تقارن که از همبستگی عوضین و تعهدات مزبور ناشی می شود ، مقنن به هر یک از طرفین قرارداد اجازه داده است تا زمانی که طرف مقابل تعهد خود را انجام نداده است، او نیز بتواند از اجرای تعهد خودداری کند که اصطلاحاً از آن به « حق حبس» تعبیر می شود. با وجود این گرچه حق حبس یکی از موضوعات مهم حقوق خصوصی است که در تمام نظام های حقوقی پذیرفته شده لیکن در حقوق ایران اهمیت چندانی به آن داده نشده که این امر نتایجی نظیر نابسامانی و تشتت آراء از محاکم را موجب گردیده است بالعکس در فقه امامیه و حقوق مصر اهمیت قابل توجهی به آن داده شده است. پایان نامه حاضر تحت عنوان «مطالعه تطبیقی حق حبس در معاملات در حقوق ایران و حقوق مصر» در سه فصل سامان یافته است. در فصل اول به بررسی ماهیت و مبانی حق حبس در فقه امامیه، حقوق ایران و حقوق مصر پرداخته شده و در فصل دوم ابتداً توضیحی مختصر در خصوص قلمرو حق حبس در حقوق ایران و مصر داده شده تا بستری در جهت کشف شرایط ایجاد و زوال حق حبس باشد و سپس شرایط ایجاد و زوال حق حبس را در دو گفتار و چندین بند که هر بند از سه قسمت الف-حقوق ایران، ب-حقوق مصر و ج-نتیجه تشکیل گردیده، مورد بررسی قرار داده و آثار اعمال حق حبس را نیز در فصل سوم بیان نموده و النهایه به نحوه ی حل وفصل دعاوی ناشی از اعمال حق حبس پرداخته شد. ضمناً در کلیه بند های مذکور، در صورت وجود تفاوت در موضوع مطروحه فیمابین حقوق ایران و حقوق مصر این تفاوت را به صورت خلاصه در قسمت نتیجه مطرح نموده و با استدلال نتیجه حاصله آورده شده، تا ان شاء اللّه مورد عنایت و بذل توجه واقع شود.