خانه های تاریخی بخشی ارزشمند از بافت های تاریخی شهرها محسوب می گردند. در این میان، بافت تاریخی شهر یزد با تعداد بسیاری از بناهای بر جای مانده از ادوار مختلف به عنوان یکی از بافت های غنی کشور قلمداد می شود، که عمده خانه های ارزشمند آن متعلق به دوره قاجاریه هستند، اما این خانه ها به واسطه متروک ماندن در معرض زوال قرار گرفته اند. خانه دانشمندی یکی از این موارد می باشد، که آسیب های فراوانی از این رهگذر دیده است. این خانه تاریخی در محله امیرچقماق شهر یزد واقع شده است. با توجه به ارزش های تاریخی بنا و پتانسیل های محله مذکور ارائه طرح مرمت اصولی و دادن کاربری مناسب به بنا از به وجود آمدن آسیب های جدید در آن جلوگیری می کند. علاوه بر ضرورت تمهید رویکردها و اقدامات مناسب در جهت مرمت بناهایی از این قبیل، جستجوی رویکرد و راهکار اصولی به منظور احیاء و تداوم حیات،یکی از ضروریات حفاظت از این قبیل خانه ها است. جستجوی رویکرد مناسب احیا در خانه تاریخی دانشمندی یکی از اهداف اصلی تحقیق حاضر می باشد، که از طریق مطالعه و شناخت اثر و نیز بررسی مبانی نظری مرمت به این مهم پرداخته شده است. نتیجه مطالعات صورت گرفته بر روی گزینه های امکان-پذیر نشان می دهد که در کنار سکونت به عنوان عملکرد اصلی خود اثر، استقرار کاربری فرهنگی، آموزشی نیز یکی از گزینه هایی است که می تواند تداوم حیات اثر را تضمین نماید.