نام پژوهشگر: کبری الماسی
کبری الماسی حمیدرضا جمالی مهموئی
هدف از این پژوهش، شناسایی و بررسی آثار تحریم های خارجی اعمال شده بر ایران در سال های اخیر، بر ارتباطات علمی و فعالیت های پژوهشی پژوهشگران موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی است. این پژوهش از نوع ترکیبی کیفی- کمّی متوالی است. در بخش کیفی پژوهش از شیوه مطالعه موردی و در بخش کمّی از پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی پژوهشگران موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی است. نمونه گیری در بخش کیفی به شیوه هدفمند بوده و با 15 نفر از پژوهشگران موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. با استفاده از نتایج مصاحبه ها پرسشنامه ای آنلاین در اختیار ??? پژوهشگر موسسه قرار گرفت که ?? نفر پاسخ دادند. یافته ها نشان داد تحریم های علمی و اقتصادی هم بر فعالیت های پژوهشی و هم فعالیت های تولیدی موسسه اثر منفی گذاشته اند. این اثرات منفی شامل افت ارتباطات علمی (شرکت در همایش، دعوت از پژوهشگران خارجی، پژوهش مشترک با خارج)، سختی فعالیت پژوهشی (در نتیجه نبود دسترسی کافی به تجهیزات، مواد، منابع علمی، استانداردها و پروتکل ها و غیره) و در نتیجه بعضاً افت کیفیت و کمّیت فعالیت پژوهشی شده است. علاوه بر این، تحریم ها موجب اثرات روانی در میان پژوهشگران و بروز خود-تحریمی نیز شده است. تحریم ها دارای آثار مثبت نیز بوده اند از جمله تقویت روحیه خودباوری و زمینه سازی برای ظهور خلاقیت. میزان اثرگذاری تحریم بر حوزه های علمی مختلف، متفاوت بوده است. نتایج نشان داد در میان رشته های کاری موسسه، رشته بیوتکنولوژی و انگل شناسی بیشترین میزان تأثیرپذیری از تحریم ها را داشته اند. نتایج دیگر، نشان داد میان جنسیّت و سطح تحصیلات پژوهشگران موسسه با نوع نگرش آن ها درباره آثار تحریم تفاوت معناداری وجود ندارد.