این پایان نامه تلاشی است در جهت بررسی هشتاد و چهار سال تاریخ ایران، یعنی از ابتدای عصر ناصری تا انقراض قاجاریه و استقرار پهلوی، به منظور شناسایی علل و عوامل برآمدن رضاخان. در این راستا با تکیه بر پشتوانه روش شناختی متفکرانی که خارج از فکر پیشرفت و نگاه شرقشناسانه، به" درون بود" بودن تاریخ جوامع نظر می کنند، و با باز خوانی متون نگارش یافته در این دوره تاریخی، تلاش خواهد کرد تا پرتوی بر زوایای نه چندان روشن برآمدن رضاخان در ایران بیفکند و با استفاده از ابزار تحلیل گفتمانی، به "شناخت گفتمان حاکم بر روشنفکری ایران" در این دوره ی تاریخی همت گمارد، چه بسا که بتوان بین آن " برآمدن" و این " گفتمان" ارتباطی منطقی یافت. به تواضع علمی یادآور می شوم که می توان یافته های این تحقیق را در زمینه تاریخ ایران جدی گرفت و آن را تلاشی در جهت پژوهش های بومی دانست و یا به سبکی از کنار آن گذشت.