نام پژوهشگر: رامین بخشی تلیابی
رامین بخشی تلیابی علی آدمی
خیزش ها و تحولات در منطقه خاورمیانه عربی و شمال آفریقا، از ژانویه 2011 که با اعتراضات تونس آغاز شد، موجی از درخواست ها و مطالبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اقشار مختلف مردم را در بر گرفت و سپس به سایر کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله مصر،لیبی،یمن و بحرین سرایت نمود. قیام مردمی در کشور تونس و سقوط رژیم بن علی بسیار سریع به کشور مصر سرایت کرد و به سقوط رژیم حسنی مبارک پس از سه دهه حکومت منجر گردید. مهمترین عامل در این خیزشها، عنصر حضور مردم از طبقات مختلف جامعه بود که نقش تعیین کننده ایفا نموده و می نماید. مصر به عنوان پر جمعیت ترین کشور عربی از چند دهه گذشته جزو تاثیر گذارترین بازیگران در خاورمیانه محسوب می شود. همواره تحولات سیاسی – فکری این کشور تاثیر عمیقی بر سایر کشورهای خاورمیانه داشته است. انقلاب مصر و موج اعتراضات در این کشور با فراخوان تجمع در روز 25 ژانویه در فیس بوک و تحت عنوان «روز خشم» آغاز شد.حجم و گستره تظاهرات در طول دوره مبارک بی سابقه بود و به تدریج بر دامنه و شدت آن افزوده شد. مهم ترین درخواستهای معترضین و گرو ههای سیاسی مخالف مصر شامل کنار رفتن حسنی مبارک از قدرت، اصلاح قانون اساسی و برگزاری انتخابات آزاد و دموکراتیک، فضای باز سیاسی و آزادی بیان و اصلاحات اقتصادی بود. و در نهایت بعد از 18 روز مقاومت مردمی در مصر،با استعفای حسنی مبارک در روز 25 ژانویه 2011 سرانجام انجامید. این تحولات که موسوم به بهار عربی شد در مصر منجر به تغییر اساسی ، تحقق مطالبات مردم و افزایش مشارکت سیاسی مردم شد.در مورد تاثیر این تحولات بر توسعه سیاسی مصر،بحث های زیادی و عوامل مختلفی مطرح شده است.در همین زمینه این تحقیق به این نتیجه رسیده است که این تحولات باعث افزایش مشارکت سیاسی،اصلاح ساختار سیاسی مبتنی بر دموکراسی و رشد مولفه های دموکراسی در مصر شده است.