نام پژوهشگر: افشین پارسامقدم
افشین پارسامقدم محمود عالیچی
تحقیق کنونی برای بررسی امکان تلفیق کنترل بیولوژیک شته brevicoryne brassicae بوسیله زنبور پارازیتویید diaeretiella rapae با دو عصاره گیاهی (کلپوره و روناس) انجام شد. اثر این عصاره ها هم روی شته و هم روی زنبور مورد بررسی قرار گرفت و دزهای کشنده برای آنها محاسبه شد. آزمایش های زیست سنجی در شرایط دمایی 1±25 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی توسط یک دستگاه برج سم پاش انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار روناس برای شته و کلپوره برای زنبور به ترتیب دارای حداکثر و حداقل اثرات سمیت: lc50=295.80 µl/ml، lc50=431.19 µl/ml بودند. علاوه بر آن اثر دز زیرکشنده این عصار ه های گیاهی روی پارامترهای بیولوژیکی و پاسخ های رفتاری زنبور d. rapae بررسی شد. پارازیتوئیدهای ماده که در معرض lc25 عصاره کلپوره قرار گرفتند بطور قابل توجهی نسبت به گروه شاهد شته های کمتری را پارازیته نمودند، در حالیکه درصد خروج زنبور از شته ها و نسبت جنسی نسل نو ظهور در اثر زنبورهای تیمار شده با هر دو عصاره با گروه شاهد تفاوت معنی داری نشان نداد. هر دو عصاره گیاهی طول عمر زنبورهای ماده را بطور معنی داری نسبت شاهد کاهش دادند. اثر دز زیرکشنده هر کدام از عصاره های ذکر شده روی جذب زنبورهای ماده به برگ های کلزای آلوده به شته مومی در یک دستگاه بویایی سنج با دو بازوی باز مورد بررسی قرار گرفت نتایج نشان داد که عصاره ها نتوانستند اختلالی در جذب زنبورهای ماده به سمت میزبان ایجاد کنند، بر اساس این نتایج پیامدهای ناشی از کاربرد عصاره های کلپوره و روناس در مزارع کلزا و نیز کارایی زنبور d. rapae در چنین مزارعی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.