نام پژوهشگر: ولی قاضی خانی
ولی قاضی خانی
شرط عدم مسئولیت توافقی است که در متن قرارداد گنجانده شده و به موجب آن مسئولیت احتمالی آینده که در صورت عدم اجرای قرارداد یا تاخیر در اجرای آن و یا اجرای ناقص آن متوجه متعهد یا عامل زیان میگردد را از بین می برد البته هیچ گونه الزامی برای اینکه این توافق باید در قالب شرط ضمن عقد باشد وجود ندارد بلکه طرفین می توانند طی یک قرارداد جداگانه به چنین توافقی برسند. مسلئه اساسی ایجاد سازش بین حاکمیت اراده و اصل آزادی قراردادی با نظم عمومی می باشد حاکمیت اراده مبنای قرارداد و نظم عمومی مبنای مسئولیت است و مطلب حائز اهمیت این است که چگونه می توان ضمن تأمین آزادی اشخاص از حد شه به نظم عمومی جاگیری کرد. صحت شرط عدم مسئولیت با استناد به آیه شریفه: عقد صلح-قاعده اقدام-حاکمیت اراده، عرف و بنای عقلا بعنوان بخشی از مبانی فقحی و حقوقی، قائل اثبات و مورد قبول اکثر علمای حقوق می باشد در مقابل عده ای با استاد به نظم عمومی و اسقاط ناظم در صدد مخالفت با اعتبار و صحت شرط عدم مسئولیت بوده که این نظر قائل خدشه می باشد باید توجه داشت که شرط عدم مسئولیت اعتبار مطلق نداشته و در برخی موارد اضرار عمدی-تقصیر سنگین، صدمه به تمامیت جسمانی و مخالفت با نظم باطل است. آثار شرط عدم مسئولیت معافیت از جبران خسارت و تغییر عمده اثبات دعوی می باشد و اثر آن نیز مانند سایر قراردادهای خصوصی محدودیه شخص زیان دیده نبوده و شامل بازماندگان او نیز که به مقامی او درخواست جبران خسارت می کنند می شود.