نام پژوهشگر: کیمیا کهریزی

غربالگری خانواده های با عقب ماندگی ذهنی اتوزومی غیرسندرومی برای جایگاه شناخته شده بر روی کروموزوم 19 (mrt11)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 1388
  شیرین قدمی   حسین نجم‏‎آبادی

هدف: سهم عوامل ژنتیکی در بروز اختلال عقب ماندگی ذهنی حدود 70 درصد است. هدف از این مطالعه غربالگری خانواده های با عقب ماندگی ذهنی اتوزومی غیر سندرومی برای جایگاه شناخته شده بر روی کروموزوم 19(19q13.2-13.31) است که در مطالعات قبلی (najmabadi et al, hum genet. 2007) با شش خانواده ایرانی همپوشانی داشته اند. در صورت شناسایی ژن درگیر در جایگاه ژنی تعیین شده،می توان جهش های این ژن را به عنوان یکی از علل عقب ماندگی ذهنی اتوزومی غیر سندرومی دانست و با آگاه سازی خانواده های درگیر و ارائه خدمات مشاوره ژنتیک از ابتلای فرزندان دیگر به عقب ماندگی ذهنی پیشگیری کرد. 1- روش بررسی: در این مطالعه 84 خانواده از نقاط مختلف ایران که دارای 2 و بیشتر فرزند عقب ماندگی ذهنی بودند مورد بررسی قرار گرفت. عقب ماندگی ذهنی افراد مبتلا قبلاً با انجام مشاوره ژنتیک و معاینه بالینی توسط پزشک تایید شده بود. تکمیل پرسشنامه ، رسم شجره نامه و نمونه گیری از افراد مبتلا و سالم در خانواده انجام گرفت وپس از طراحی پرایمر برای جایگاه مورد نظر(mrt11) روش آنالیز پیوستگی برای آن ها صورت گرفت. یافته ها: براساس نتایج حاصله در این تحقیق از بین 84 خانواده مورد مطالعه که به مرکز تحقیقات ژنتیک مراجعه کردند ، دو خانواده به جایگاه کروموزومی 19 (mrt11) پیوستگی نشان دادند و ما توانستیم با استفاده از روش آنالیز پیوستگی محدوده این جایگاه را از 3.5 مگا باز به 1.5 مگا باز کاهش دهیم.

آنالیز پیوستگی برای شش جایگاه شایع(dfna2,dfna3,dfna6,dfna8.12,dfna9,dfna20.26) در 20 خانواده ناشنوا با توارث اتوزومی غالب
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 1389
  زهره فتاحی   حسین نجم آبادی

ناشنوایی یک اختلال رایج حسی – عصبی در تمامی سنین می باشد که توسط عوامل محیطی ، ژنتیکی یا هر دو ایجاد می شود.از آنجا که این اختلال بسیار هتروژن بوده ،اساس ژنتیکی آن بسیار پیچیده است.تقریبا 70 درصد موارد ناشنوایی ارثی ، غیر سندرومی می باشد. این دسته از ناشنوایی بر اساس الگوی وراثتی ، به چهار نوع تقسیم می گردد: اتوزومی مغلوب(75-85%) ، اتوزومی غالب (15-25% )، وابسته به جنس و میتو- کندریایی( <1%). در این مطالعه ، خانواده های ایرانی با بیش از 5 فرد ناشنوا درسه نسل با الگوی وراثتی اتوزومی غالب ، انتخاب شدند . هدف از این تحقیق ، بررسی شش جایگاه ژنی شایع(dfna2, dfna3, dfna6, dfna8/12, dfna9, وdfna20/26) در جمعیت ایرانی بود.ژنهای مذ کور دارای شیوع بالایی در ناشنوایی غیر سندرومی با توارث اتوزومی غالب در جهان و به خصوص در کشورهای همسایه ی ایران می باشند. در این تحقیق ، آنالیز پیوستگی با استفاده از مارکرهای چند شکلی محدود کننده ی ژن ها ، برای 20 خانواده ناشنوای غیر سندرومی با الگوی وراثت غالب اتوزومی، انجام شد. طی مطالعات، سه خانواده با جایگاه dfna3 پیوستگی نشان داده و توالی یابی ژنهای مربوطه ، منتهی به شناسایی یک جهش جدید درژن gjb2 (جایگاه dfna3)گردید. در ادامه ی این پروژه ، تا کنون سه خانواده به لکوس های dfna2 و dfna6 همبستگی نشان داده اند. جهش در ژنهای این جایگاه ها در جمعیتهای زیادی گزارش شده است. توالی یابی برای این سه خانواده نیز در دست ا قدام می باشد. ، پیوستگی 3 خانواده از این میان20 خانواده به جایگاه ژنی dfna3 (15%) ،می تواند بیانگر شیوع نسبتا بالای این جایگاه در جمعیت ایرانی باشد. علاوه بر دو جایگاه dfna3 و dfna6 که در حجم نمونه این تحقیق با فراوانی 15% و 10% مشاهده شدند، پیوستگی یک خانواده ناشنوا به جایگاه dfna2 (فراوانی 5% در این حجم نمونه) تائیدی دوباره بر شیوع نسبتا بالای این ژن در توارث غالب می باشد.

بررسی اختلالات ساب تلومریک در30 فرد مبتلا به عقب مانده ذهنی با علت نامشخص و والدین غیر خویشاوند با استفاده از روش تکثیر پروب های چندگانه وابسته به اتصال (mlpa)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - پژوهشکده علوم بهزیستی 1389
  مصطفی نجفی   فرخنده بهجتی

mlpa برای نواحی ساب تلومریک ابتدا بوسیله کیت salas mlpa kit p036-e1انجام شد ودرمواردی که ناهنجاری تشخیص داده شد برای تایید کیت salas mlpa kit p070-a2 مورد استفاده قرار گرفت دربررسی انجام شده فقط یک بیمار ( 3/3 درصد) ناهنجاری ساب تلومریک داشت که واجد دوپلیکاسیون ناحیه ساب تلومریک بازوی کوتاه کروموزوم p x/yبود . طی آزمایشاتی که بر روی مادر و یکی از فرزنذان خانواده پروباند انجام شد نشان داده شد که همین ناهنجاری را دارند. مادر هیچ گونه علایم بالینی خاصی ندارد ولی هر دو فرزند عقب ماندگی ذهنی از نوع شدید و دارای علایم آتاکسی و پمفیگوس می باشند ? بنابراین به احتمال زیاد این ناهنجاری پلی مورفیسم بوده و علت عقب ماندگی ذهنی نمی باشد.

بررسی 5 جایگاه ژنی (dfnb6، dfnb25، dfnb39، dfnb42 وdfnb91) در 100 خانواده مبتلا به ناشنوایی غیر سندرمی با توارث اتوزوم مغلوب توسط آنالیز پیوستگی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 1390
  الهه سهرابی   حسین نجم آبادی

هدف: هدف از این تحقیق بررسی پیوستگی پنج ژن (tmie، grxcr1، hgf، ildr1 و serpinb6) در جمعیت ایران می باشد که جهش در آنها سبب ایجاد ناشنوایی غیرسندرمی اتوزومی مغلوب می گردد. این ژنها اخیرا شناسایی و در خانواده های آسیایی مجاور ایران پیوستگی نشان داده اند و جهش های ژنی این جایگاه ها در جمعیت های ایران، هند، پاکستان و ترکیه شناسایی شده است. روش بررسی: در این مطالعه، 5 جایگاه ژنی dfnb6,dfnb25,dfnb39,dfnb42,dfnb91)) را که جهش های ‍‍ژنی آنها منجر به ناشنوایی می شود در 100 خانواده مبتلا به ناشنوایی غیرسندرمی با توارث اتوزومی مغلوب مورد بررسی قرار می دهیم. جهت بررسی پیوستگی در این خانواده ها برای هر جایگاه مارکرهای پلی مرفیک short tandem repeat (اس تی آر) انتخاب و مورد استفاده قرار می گیرد. یافته ها و نتیجه گیری: آنالیز پیوستگی 100 خانواده برای جایگاه ژنی dfnb6انجام گرفته و یک خانواده آذری به این جایگاه پیوستگی نشان داده است. به نظر می رسد که dfnb6 برخلاف شیوع بالایی که در جمعیت ترکیه دارد، از شیوع بالایی در جمعیت ایرانی برخوردار نمی باشد. پس ازبررسی خانواده ها برای جایگاه های ژنی , dfnb25 ,dfnb42 dfnb39 و dfnb91 نیز یک خانواده به ژن hgf درجایگاه ژنی dfnb39 و سه خانواده به ژن ildr1 درجایگاه ژنی dfnb42 پیوستگی نشان داده اند.

بررسی ارتباط بین ژن 5-htt و پاسخ به داروی ضدافسردگی سیتالوپرام در بیماران ایرانی مبتلا به افسردگی عمده
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 1398
  شیما صحراییان   کیمیا کهریزی

ژن 5-htt به عنوان ژنی دخیل در ایجاد تفاوت های بین شخصیتی و استعداد ژنتیکی برای ابتلا به بیماری های روانپزشکی ازجمله: اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، افسردگی ماژور، و..... شناخته شده است. پروتئین کد شونده به وسیله این ژن در بازجذب سروتونین به فضای پری سیناپتیک نقش دارد. در بالادست ژن 5-htt پلی مورفیسمی رایج شناخته شده است که در تنظیم رونویسی آن دخیل است و از تکرار توالی های 20 تا 23 نوکلئوتیدی و غنی از gc تشکیل گردیده است. حذف یا دخول در این توالی منجر به ایجاد دو پلی مورفیسم شایع، یکی کوتاه با 14 تکرار و دیگری بلند با 16 تکرار میشود که رونویسی ژن در حالت همراه با الل بلند نسبت به الل کوتاه تقریبا دو برابر است. از آنجا که سروتونین و ناقل پروتئینی آن در کنترل خلق و حالات روانی نقش دارند، به عنوان هدفی برای درمان های ضد افسردگی و به خصوص محل اثر داروهایی با مکانیسم ممانعت اختصاصی از بازجذب سروتونین (ssris) مانند سیتالوپرام مطرح بوده اند. در این مطالعه 80 بیمار که بر اساس معیار های مصاحبه بالینی dsm-iv ابتلای آنها به افسردگی عمده تشخیص داده شده بود، تحت درمان با داروی ضد افسردگی سیتالوپرام قرار گرفتند و پاسخ آنها به درمان با ژنوتیپ آنها مقایسه گردید. از طرفی جهت حصول اطمینان از توزیع نرمال این دو الل در جمعیت ایرانی،dna ی 100 فرد دیگر به صورت تصادفی از بانک dnaیی مرکز انتخاب و تعیین ژنوتیپ شده است. برای این منظور از تکنیک pcr/page استفاده کردیم. یافته های ما با مقدار p-value برابر با 0.033 پیشنهاد میکند که حضور الل l (ll or ls) در بیماران با پاسخ بهتر آنها به درمان با داروی ضد افسردگی سیتالوپرام همراه است.

شناسایی نقص ژنتیکی در 100 بیمارایرانی ناشنوای هتروزیگوت برای جهش ژن gjb2
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده توانبخشی 1390
  عطیه کاشف   کیمیا کهریزی

ناشنوایی شایع ترین اختلال حسی – عصبی در انسان است . نیمی از موارد این بیماری سبب شناسی ژنتیکی دارند و ژنهای دخیل در بیماری بسیار متنوع هستند . با این وجود جهش های ژنی بنام gjb2 سهم بزرگی از علل ژنتیکی ناشنوایی غیر سندرومی با توارث اتوزومی مغلوب را در جمعیت های مختلف به خود اختصاص میدهند . اما تعداد زیادی از بیماران (% 42 – 10 ) یک جهش هتروزیگوت را در تنها اگزون کد کننده ژن gjb2 (اگزون 2 ) در حالی که هیچ الل موتانت دیگری در این ناحیه ندارند که فنوتیپ ناشنوایی با توارث مغلوب را توجیه کند . مادر این مطالعه 100 بیمار هتروزیگوت با ناشنوایی اتوزومی مغلوب غیرسندرومی را از جمعیت ایران به روش توالی یابی برای نواحی غیرکدکننده ژن gjb2 اعم از اگزون 1 و ناحیه پروموتری مورد بررسی قرارا دادیم . نتایج حاصل وجود یک جهش در اگزون 1 بنام -3170g>a را در 14 نفر از بیماران نشان داد . در بررسی ناحیه پروموتری ژن جهشی نیافتیم . این یافته ها نشان میدهد که جهش -3170g>a در اگزون غیر کد کننده ژن gjb2 یک جهش شایع در جمعیت هتروزیگوت ایران است و لزوم بررسی اگزون 1 را در آزمایشات تشخیصی ناشنوایی به خصوص در موارد اتوزومی مغلوب و غیر سندرومی تایید میکند .

بررسی علل ناتوانی ذهنی ارثی غیر سندرومی ) آتوزومی و وابسته به ایکس( درخانوادههای دارای دو یا بیشتر از دو فرزند مبتلا به ناتوانی ذهنی ارجاع داده شده به مرکز تحقیقات ژنتیک در سال 1390
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده توانبخشی 1391
  الیناز اکبری آذر   کیمیا کهریزی

چکیده هدف : در حدود ?0 % موارد ناتوانی ذهنی، علل ژنتیکی نقش دارند. هدف از این مطالعه بررسی علل ژنتیکی ناتوانی ذهنی در22 خانواده ارجاع داده شده به مرکز تحقیقات ژنتیک بود. روش بررسی: ?? خانواده دارای فرزند مبتلا به ناتوانی ذهنی از شهرستانهای مختلف ایران به مرکز تحقیقات ژنتیک جهت بررسی ژنتیکی ارجاع داده شدند. dna افراد سالم و مبتلای خانواده به روش استاندارد از خون محیطی استخراج شد . یک جدولی از 70str مارکر با استفاده از پایگاه ucsc genome browser انتخاب شد . فرکانس اللی اختصاصی جمعیت برای جمعیت ایرانی بر اساس مطالعات گذشته در دسترس بود. pcr بر اساس پروتکل موجود صورت گرفت و سپس الکتروفورز بر روی ژل پلی آکریل آمید و رنگ آمیزی نیترات نقره برای ارزیابی نتایج انجام شد. در صورتی که یک هاپلوتایپ در یک جایگاه mcph به صورت هموزیگوت در تمام افراد بیمار خانواده تشخیص داده شد، برای تشخیص جهش در آن خانواده غربالگری آغاز گردید. پروباند خانواده هایی که به جایگاههای mcph پیوستگی نشان دادند جهت توالی یابی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: دو خانواده از 22 خانواده میکروسفال به جایگاههای میکروسفالی اولیه (یک خانواده به جایگاه mcph5 و یک خانواده به mcph7 )پیوستگی نشان دادند. در توالی یابی ژنهای جایگاههای mcph5و mcph7جهش حذفی نوکلئوتید تیمین در ژن aspm جایگاهmcph5 شناسایی شد. 8خانواده دیگر نیز به عنوان میکروسفالی اولیه غیر سندرومی آتوزومی مغلوب شناسایی شدند، اما به هیچ کدام از جایگاههای تا به حال شناخته شده میکروسفالی پیوستگی نشان ندادند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده در این بررسی ناتوانی ذهنی یک اختلال بسیار هتروژن می باشد و از میان 10 خانواده دارای فرد مبتلا به ناتوانی ذهنی همراه با میکروسفالی اولیه غیر سندرومی ، فقط دو خانواده به جایگاههای شناخته شده میکروسفالی پیوستگی نشان دادند و 8 خانواده باقیمانده به هیچ کدام از جایگاههای شناخته شده mcph پیوستگی نشان ندادند. لذا جایگاههای دیگری نیز برای میکروسفالی اولیه غیر سندرومی وجود دارند که تا کنون شناسایی نشده اند و خانواده های باقیمانده در نقشه یابی این جایگاهها می توانندکمک کننده باشند.

بررسی علل ناتوانی ذهنی ارثی در خانواده های مراجعه کننده به سازمان بهزیستی شهرستان های آمل و بابل
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده توانبخشی 1391
  محمدرضا ابراهیم پور   حسین نجم آبادی

هدف: ناتوانی ذهنی، نشانه ای است که ژن های زیادی باعث ایجاد آن می شود. اهداف این مطالعه بررسی فراوانی نسبی ناتوانی ذهنی ارثی بر اساس الگوی توارث وعلائم بالینی، فراوانی نسبی ازدواج خویشاوندی والدین و علل ژنتیکی ناتوانی ذهنی ارثی در شهرستان های آمل و بابل بود. روش بررسی: نوع مطالعه در این تحقیق توصیفی مقطعی بود. 25 خانواده که در مجموع 79 فرد مبتلا (51 مذکر و 28 مونث) به روش غیرتصادفی دسترس پذیر انتخاب شدند. شجرنامه، سابقه پزشکی، اختلالات متابولیک و جهش در ژن fmr1 در افراد خانواده بررسی شدند. درصورت نیاز، ناهنجارهای کروموزومی در افراد مبتلا بررسی شدند. یافته ها: در این مطالعه، 25خانواده که در مجموع 79 فرد مبتلاء (51 مذکر و 28 مونث) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که ناتوانی ذهنی در 18خانواده (25:18) الگوی توارث اتوزومی مغلوب، در یک خانواده (25:1) الگوی توارث وابسته به جنس و در6خانواده (25:6)الگوی مشاهده شده، اتوزومی غالب بود. همه خانواده ها مبتلا به ناتوانی ذهنی غیرسندرمی بودند. فقط در 9خانواده (25:9) ازدواج خویشاوندی دیده شد. علت ژنتیکی ناتوانی ذهنی در 9فرد مبتلا(79:9) جهش ژنfmr1 بود. یک فرد مبتلا به سندرم کلاین فلتر در خانواده مشاهده گردید. درهیچ یک آنها میکروسفالی و اختلالات متابولیکی دیده نشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که فراوانی ناتوانی ذهنی ارثی غیرسندرمی با الگوی وراثتی اتوزومی مغلوب سهم زیادی در ناتوانی ذهنی ارثی در این دو شهرستان دارد. همچنین ناتوانی ذهنی ارثی همراه با نشانه میکروسفالی در این نمونه آماری نقشی نداشت. علت ژنتیکی ناتوانی ذهنی در 10 فرد مبتلای مشخص شد.

بررسی علل ژنتیکی کم توانی ذهنی غیر سندرمی درشهرستان اهواز (1391- 1390)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده توانبخشی 1391
  سعیده اکبری مبارکه   کیمیا کهریزی

مقدمه:کم توانی ذهنی عبارت است از نقص در عملکرد ذهنی و رفتار انطباقی که پیش از سن 18 سالگی مشخص شده باشد.در حدود %70 از موارد،این اختلال به علت عوامل ژنتیکی است. این بررسی به دلایلی چون شیوع (?-1%)کم توانی ذهنی در جمعیت، حضور در بیش از ?00اختلال ژنتیکی شناخته شده ، ارتباط مستقیم شیوع این اختلال باازدواج خویشاوندی و نتیجتا بار مالی و مشکلات روحی عدیده ایکه برای خانواده های درگیر بجای می گذارد، در شهر اهواز واقع در جنوب غربی کشور که از شیوع بالای ازدواج های خویشاوندی بر خوردار است، صورت پذیرفت. روش بررسی:در این مطالعه خانوار هایی که دارای بیش از یک فرزند مبتلا به عقب ماندگی ذهنی ارثی بودند، انتخاب شدند. نمونه گیری از تمام افراد مبتلا، پدر، مادر و حداقل دو فرد سالم (در صورت وجود) صورت گرفت. سپس افراد مبتلا با روشهای غربالگری تست نشانگان ایکس شکننده، آنالیز کروموزومی و تست متابولیک جهت حذف موارد سندرمیک در مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین در موارد میکروسفالی آنالیز پیوستگی برای هفت جایگاه ژنی شناخته شده ،صورت گرفت.پس از ارزیابی های اولیه وحذف موارد سندرمیک ،موارد غیر سندرمیک به روش ژنوتایپینگ مورد بررسی قرارمیگیرند که خارج از وظایف ما در این مطالعه می باشد. یافته ها:از 40 خانوار مورد بررسی، سه خانواده به نشانگان ایکس شکننده،? خانواده به کم توانی ذهنی با میکروسفالی بدون پیوستگی به لوکوس های شناخته شده میکروسفالی اولیه مشاهده شد.ناهنجاری کروموزومی و نقص متابولیک در هیچ یک از خانواده ها مشاهده نشد. نتیجه گیری:سندرم ایکس شکننده و کم توانی ذهنی اتوزومی مغلوب همراه با میکروسفالی با فراوانی %5/7 از مهمترین عوامل بروز این اختلال در این تحقیق هستند. همچنین به نظر می رسد کم توانی ذهنی اتوزومی مغلوب همراه با میکروسفالی اختلالی نسبتا رایج و هتروژن باشد. کلیدواژه:ناتوانی ذهنی،میکروسفالی،عوامل ژنتیکی،اختلالات کروموزومی،اختلالات متابولیک،سندرومx شکننده.

بررسی علل ژنتیکی در 8 خانواده مبتلا به سندرم میکروسفالی adaptor protein4 complex deficiency (1391-1392)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده زیست شناسی 1392
  مهسا فدایی   کیمیا کهریزی

ناتوانی ذهنی رایج ترین ناهنجاری تکاملی در انسان است. شیوع این بیماری با در نظر گرفتن جمعیت های مختلف 1-3% می باشد. این بیماری به علل گوناگون از جمله عوامل محیطی و ژنتیکی ایجاد می شود، که عوامل ژنتیکی نقش بسزایی در ایجاد آن دارد. عقب ماندگی ذهنی به دو نوع سندرمی و غیرسندرمی تقسیم بندی می شود. در این تحقیق سعی بر آن است که علل ژنتیکی در خانواده های ایرانی که دارای فرزند یا فرزندان مبتلا به عقب ماندگی ذهنی سندرمی همراه با میکروسفالی با علائم شبیه به سندرم نقص کمپلکس adaptor protein4 هستند،بررسی شود. در این مطالعه از بین خانواده های ارجاع داده شده به مرکز تحقیقات ژنتیک که دارای فرزند یا فرزندان مبتلا به عقب ماندگی ذهنی سندرمی بودند، خانواده هایی که فرد مبتلا دارای علائم شبیه به سندرم نقص کمپلکس adaptor protein 4 یعنی مبتلا به میکروسفالی، عقب ماندگی ذهنی شدید، فنوتیپ شبیه بیماران cerebral palsy و اتساع بطنی در نوار مغزی بود، انتخاب شدند. نمونه گیری از تمام افراد مبتلا، پدر، مادر و حداقل دو فرد سالم (در صورت وجود) صورت گرفت. پس از استخراج dna نمونه ها، واکنش زنجیره ای پلیمرازی برای تکثیر ماده ژنتیکی افراد انجام شد. تعیین توالی با روش های sanger sequencing و next generation sequencing صورت گرفت و در نهایت آنالیز داده ها انجام شد. از 8 خانواده مورد بررسی، تغییر ژنتیکی در 2 خانواده شناسایی شد.در فرد مبتلای یک خانواده یک جهش گزارش شده در اگزون 7 ژن ap4m1 یافت شد. فرد مبتلای خانواده دیگر دارای یک جهش جدید در اگزون 4 همان ژن بود. در 6 خانواده دیگر، هیچ جهشی که موجب نقص عملکرد کمپلکس پروتئینی ap4 شود، یافت نشد. با توجه به مقالات چاپ شده در سال های اخیر، تنها جهش در 4 ژن کدکننده 4 زیرواحد کمپلکس ap4 موجب ایجاد سندرم ap4 deficiency می شود. در کشور ما تا به حال 3 جهش فقط در یکی از این ژن ها یعنی ap4m1 پیدا شده است. این یافته شاید بیانگر این موضوع باشد که شیوع جهش در زیر واحد متوسط کمپلکس ap4 ، کدشونده توسط ap4m1 ، در جمعیت ایران شایع تر از جهش در سایر زیرواحدهای این کمپلکس می باشد.

بررسی فراوانی پلی مورفیسم های شایع در ژنهای ldlr و pcsk مرتبط با cad و ارزیابی ارتباط این پلی مورفیسم ها با شدت گرفتگی عروق کرونر (تعداد رگ گرفتار) در بیماران مراجعه کننده به مرکز آموزشی، تحقیقاتی و درمانی شهید رجایی تهران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - پژوهشکده علوم بهزیستی 1392
  حمید جمال الدینی   حسین نجم آبادی

مقدمه : بیماری عروق کرونر (cad) یکی از علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی در سراسر جهان است بر هم کنش بین عوامل ژنتیکی و محیط استعداد افراد برای ابتلا به cad را تعیین می کند . لذا هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم های شایع در ژنهای ldlr,smarca5 و csk9 با خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر و بررسی ارتباط آنها با شدت گرفتاری عروق ( تعداد رگ ) در مبتلایان به این بیماری است . مواد و روش ها: در این مطالعه مورد - شاهدی ، 332 نفر شامل 202 بیمار مبتلا به بیماری عروق کرونر و 130 نمونه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند پلی مورفیسم های شایع ژنهای ldlr و pcsk9 به وسیله روش pcr و توالی یابی مستقیم مورد بررسی قرار گرفت . نتایج : مطالعه حاضر نشان داد که پلی مورفیسم هایrs2738464,rs6413504,rs1799898,rs3745678,rs7259278 در ژن ldlr و پلی مورفیسم های تک نوکلوتیدیrs1529729,10411252,rs4300767وrs1122608 در ژن smarca4 و همچنینrs2495497 در ناحیه پروموتر ژن pcsk9 دارای ارتباط معنادار با خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر در جمعیت مورد مطالعه بودند (0.05 >p ) . بعلاوه در ارتباط با شدت گرفتاری عروق کرونر ، چهار پلی مورفیسم rs2304182 وrs7259278 و rs6413504 در ژن ldlr و rs1122608 در ژن smarca4 دارای ارتباط معنا دار مشاهده شدند(0.05>p )در این مطالعه جا به جایی نوکلئوتیدی g>a در اگزون c>t 11 در اگزون 16 جابه جایی c>g و اضافه شدن tta در ناحیه3 utr ژن ldlr و همچنین ، دو تغییر از نوع جایگزینی c>g در ژن smarca4 به صورت هتروزیگوت شناسایی شدند همه این تغییرات هتروزیگوتی برای اولین بار گزارش شدند . نتیجه گیری : نتایج مطالعه حاضر نشان میدهد که تاثیرات پلی مورفیسم های ژن گیرنده ldl,pck9,smarca4 بر روند بیماری عروق کرونر در جمعیت های مختلف متفاوت است .

شناسایی ژنهای مرتبط با ناتوانی ذهنی اتوزومی مغلوب غیر سندرمی در ده خانواده بزرگ ایرانی با کمک روش نقشه برداری هموزیگوسیتی و بررسی عملکردی آنها
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده علوم توانبخشی 1392
  فرزانه لارتی   حسین نجم آبادی

ناتوانی ذهنی یک اختلال تکامل سیستم عصبی است، که سبب ناتوانی شدید برای تمام طول عمر می گردد. از آنجا که ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب در کشورهایی مانند کشور ایران که ازدواج خویشاوندی رایج می باشد، شیوع بیشتری دارد، شناسایی ژنهای مرتبط با این نوع ناتوانی ذهنی نیز در این جوامع اهمیت بیشتری می یابد. هدف از این تحقیق شناسایی ژنهای جدید برای ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب با استفاده از روش نقشه برداری اتوزیگوسیتی و نسل جدید دستگاه های تعیین توالی بود. پس از معاینات بالینی دقیق، ده خانواده ایرانی که فرزندان آنها مبتلا به ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب بودند، بررسی شدند. با بررسی پلی مورفیسمهای تک نوکلئوتیدی در کل ژنوم و سپس انجام آنالیز پیوستگی ، نواحی با بیشترین lod score، درهر خانواده مشخص شد. در این تحقیق دو جایگاه جدید برای ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب یافت شد. با بررسی توالیهای کدکننده پروتئین در نواحی هموزیگوت، در چهار خانواده، ژنهای جدیدی برای ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب مشخص شد. در یکی از خانواده ها، که افراد بیمار دارای علایم دیگری از جمله تشنج، استرابیسموس، و آزوسپرمی بودند، جهشی بی معنا در توالی ژن clip1 مشخص شد. این پروتئین در ارتباط با انتهای رشد یابنده میکروتوبولها بوده و در جابجایی وزیکولها در درون سلول نقش دارد. جهش ذکر شده سبب ایجاد یک کدون متوقف کننده زودرس می شد. بررسی در سلولهای دارای جهش، کاهش بیش از 50 درصد در میزان rna مربوط به ایزوفورم یک با روشهای reverse transcription pcr و real time pcr نشان داد. بررسی با روشهای western blotting و میکروسکوپ ایمونوفلورسانس، نشان دهنده عدم وجود پروتئین clip1 در سلولهای افراد بیمار بود. یافته های این مطالعه هتروژن بودن ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب را تایید نمود. همچنین نشان داد که نقص در پروتئین clip1 می تواند ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب ایجاد نماید.

بررسی علل ژنتیکی عقب ماندگی ذهنی دراستان همدان در سال 1390
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده علوم توانبخشی 1390
  میلاد بسطامی   حسین نجم آبادی

هدف : عقب ماندگی ذهنی با نقص در عملکرد ذهنی و رفتار انطباقی و شروع پیش از سن 18 سالگی مشخص می شود.در حدود 70% از موارد عوامل ژنتیکی نقش دارند. هدف از این مطالعه بررسی علل ژنتیکی عقب ماندگی ذهنی در استان همدان بود. روش بررسی: با همکاری بهزیستی استان همدان 21 خانواده دارای بیش از یک مبتلا انتخاب شدند که در مجموع دارای 60 بیمار (شامل 39 مرد و 21 زن) بودند. کلیه افراد بیمار قبلا مورد ارزیابی ذهنی و معاینه بالینی قرار گرفته و عقب ماندگی ذهنی آن ها بوسیله تست سنجش هوش ریون تایید شده بود. نمونه گیری از تمام افراد مبتلا، پدر، مادر و حداقل دو فرد سالم (در صورت وجود) صورت گرفت. سپس افراد مبتلا بوسیله تست نشانگان ایکس شکننده، آنالیز کروموزومی و تست متابولیک مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین در موارد میکروسفالی آنالیز پیوستگی برای هفت جایگاه ژنی شناخته شده عقب ماندگی ذهنی اتوزومی مغلوب همراه با میکروسفالی نیز صورت گرفت. یافته ها: از بین موارد مورد بررسی سه خانواده به نشانگان ایکس شکننده مبتلا بودند. ناهنجاری کروموزومی در هیچ یک از خانواده ها مشاهده نشد. یک خانواده دارای نقصمتابولیک کمبود آنزیم آسیل کوآ دهیدروژناز اسیدهای چرب زنجیره متوسط تشخیص داده شد. همچنین در 3 خانواده عقب ماندگی ذهنی با میکروسفالی همراه بود که هیچ یک به لوکوس های شناخته شده میکروسفالی اولیه (ام.سی.پی.اچ) پیوستگی نداشتند. نتیجه گیری: نشانگان ایکس شکننده و عقب ماندگی ذهنی اتوزومی مغلوب همراه با میکروسفالی با فرآوانی 14.28% از مهمترین عوامل بروز عقب ماندگی ذهنی در استان همدان هستند. همچنین به نظر می رسد عقب ماندگی ذهنی اتوزومی مغلوب همراه با میکروسفالی اختلالی نسبتا رایج و هتروژن در استان همدان است.

بررسی علل ژنتیکی ناشنوایی ارثی همراه با distal renal tubular acidosis در 10 خانواده ایرانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - پژوهشکده علوم بهزیستی 1392
  فاطمه زینعلی   حسن اتوکش

نقص ناشنوایی به عنوان شایع ترین ناهنجاری حسی،1 نوزاد از هر 500 تولد را درگیر میکند. تخمین زده می شود حداقل 50% موارد ناشنوایی پیش زبانی در اثر تغییرات ژنتیکی ایجاد می شود که از این میان 30% آن به صورت سندرمی می باشد. ناشنوایی حسی-عصبی ارثی همراه با اسیدوز لوله های کلیوی دیستال در اثر جهش در زیر واحدهای b1 و a4 پمپ h+-atpase که توسط ژن های atp6v1b1(nm-001692) و atp6v0a4(nm-020632) کد می شوند، ایجاد می گردد. پمپ h+-atpase مسئول پایدار نگه داشتن همئوستازی اسید-باز در ارگانل های مختلف ازجمله سلول های جمع کننده ? کلیه و ساک اندولنفاتیک گوش داخلی می باشند. اسیدوز لوله های کلیوی دیستال با نقص در اسیدی سازی ادرار مشخص می گردد که این نقص باعث ایجاد نفروکلسینوزیز، نفرولیتیازیز، اسیدوز هایپرکلرمیک و ... می گردد. در این مطالعه 12 خانواده با ناشنوایی حسی-عصبی همراه با drta تایید شده، انتخاب شدند. پس از نمونه گیری و استخراج dna نمونه ها، واکنش زنجیره ای پلیمرازی برای تکثیر ماده ژنتیکی افراد انجام شد. تعیین توالی با روش sanger sequencing صورت گرفت و در نهایت آنالیز داده ها انجام شد. با بررسی مستقیم تعیین توالی یک جهش تغییر قالب در ژن atp6v1b1 در دو فرد مبتلای غیروابسته به دست آمد( p385fsx441). همچنین در سه خانواده غیر وابسته دیگر جهش بدمعنی(missense) p346r در ژن atp6v1b1 به دست آمد. تعیین توالی در یک خانواده یک تغییر نوکلئوتیدی جدید g>c منجر به جهش گزارش شده ی g78r را در ژن atp6v1b1 نشان داد. همچنین یک تغییر نوکلئوتیدی a>g در جایگاه splice site اگزون 7 در یک خانواده مشاهده شد.این تغییر نوکلئوتیدی تاکنون گزارش نشده است. مطالعه ما نشان می دهد که ژن atp6v1b1 شایع ترین ژن ایجادکننده ناشنوایی همراه با drta می باشد لذا توانستیم در بیش از نیمی از خانواده ها جهش در این ژن را شناسایی کنیم.

بررسی هفت ژن جدید عامل ناشنوایی مغلوب غیرسندرمی در 100 خانواده ایرانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده علوم پایه 1393
  ریحانه حاجی علیخانی   حسین نجم آبادی

ناشنوایی یکی از شایع ترین بیماری های حسی است که 1 در 1000 نوزاد به آن مبتلا می شوند. تا به امروز بیش از 50 ژن برای ناشنوایی غیر سندرومی اتوزومال شناسایی شده است. در ایران،ناشنوایی به دلیل ازدواج های خویشاوندی یکی از شایع ترین بیماری های ارثی است. هدف از این مطالعه بررسی شیوع هفت ژن (gjb4, gjc3, slitrk6, serpinb6, nesp4, cabp2, and otogl) شناخته شده برای ناشنوایی مغلوب غیرسندرومی در صد خانواده ایرانی که دارای ازدواج خویشاوندی و بیش از دو فرد مبتلا به روش بررسی آنالیز پیوستگی بااستفاده از مارکرهای str که در مجاورت ژن مذکور است. نتایج مطالعه، با بررسی توالی یابی اگزون های ژن مربوطه تغییری در ژن مذکور مشاهده نگردید. این نتایج بیانگر شیوع بسیار کم جهش در این هفت ژن در جمعیت ایرانی می باشد.

بررسی وضعیت ناقل بودن یک فرد سالم با سابقه سرطان های خانوادگی در 69 ژن شناخته شده سرطان با استفاده ازتکنیک توالی یابی اگزوم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - پژوهشکده علوم بهزیستی 1393
  لیلا جمالی   حسین نجم ابادی

: سرطان که نرخ بالایی از مرگ ومیر را به خود اختصاص می دهد، همواره به عنوان یک عامل تهدید کننده سلامتی انسانها دردنیا به شمار می آید. با وجود آنکه اکثر سرطان ها به صورت اسپورادیک و در طول حیات فرد کسب می شوند، سابقه خانوادگی در%10-5 سرطان ها، از مهمترین علل خطر در استعداد ابتلاء به سرطان مطرح باشد. بنابراین غربالگری ژنتیکی و تشخیص پیش از موعد افراد پرخطر، می تواند یک مرحله حیاتی در جهت بقاء و بهبود کیفیت زندگی آنان باشد. تکنولوژی نوین توالی یابی اگزوم، این فرصت را فراهم ساخته است تا با تشخیص واریانت های مستعد کننده ابتلاء به بیماری، گامی مهم درتشخیص و پیشگیری افراد ناقل با سابقه مثبت سرطان های فامیلی برداشته شود. شناسایی واریانت های مستعد کننده ابتلاء به سرطان در یک فرد سالم با سابقه مثبت سرطان های خانوادگی، که رویکردی جدید با هدف غربالگری ناقلی است.نتایج حاصل به عنوان اولین مطالعه در زمینه غربالگری ناقلی، برروی یک فرد سالم ایرانی با استفاده از تکنیک توالی یابی اگزوم می تواند بیان کننده آن باشد که اقدام در راستای غربالگری افراد پرخطردر جامعه، به عنوان رویکردی نوین، علاوه بر معرفی تکنیک قدرتمند wes، می تواند زمینه ساز ایجاد پلی میان اقشار عام ودانش ژنتیک گردد و گامی مهم در بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی افراد مستعد باشد.

بررسی واریانت های مرتبط با longevity در سالمندترین فرد ایرانی توسط روش whole exome sequencing
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده پزشکی 1394
  تارا اخترخاوری   کیمیا کهریزی

افراد با عمر بالای 110 سال به طور معمول بیماری های مرتبط با افزایش سن را تا آخرین سال های عمرخود بروز نمی دهند، به همین دلیل مطالعه ی اساس ژنتیکی پدیده ی طول عمر بیش از حد معمول از اهمیت بالایی برخوردار است. آشکار است که فاکتورهای ژنتیکی نقش برجسته ای در ادامه ی حیات پس از نود سال بازی می کنند ، اما نحوه ارتباط بین واریانت های ژنتیکی و این پدیده هنوز مبهم است. هدف از انجام این پروژه بررسی همین ارتباط بود که در سالمند ترین فرد ایرانی انجام شد. . بدین منظور از نمونه ی خون محیطی، dna ژنومی استخراج و توالی یابی کل اگزون ها صورت گرفت.جهت تفسیر اطلاعات از پنج فرضیه در مورد ارتباط واریانت های ژنتیکی با پدیده ی طول عمر بیش از حد معمول استفاده شد..توالی یابی نسل جدید چشم انداز جدیدی جهت درک بهتر زندگی همراه با سلامتی و طول عمر بیش از حد معمول پیش رویمان گذاشته است. مبرهن است که نتایج حاصل از این مطالعه قابل تعمیم نخواهد بود اما این نخستین گام در جهت تفحص پیرامون زمینه ژنتیکی پدیده طول عمر بیش از حد معمول در ایران است .

شناسایی ژن های مرتبط با ناتوانی ذهنی اتوزومی مغلوب غیرسندرمی در ده خانواده از استان گلستان به روش نقشه برداری هموزیگوسیتی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده توانبخشی 1393
  مرتضی اولادنبی دوزین   حسین نجم آبادی

در این پژوهش سعی شده است که با استفاده از نسل های جدید تکنولوژی تعیین توالی بیماران با ناتوانی ذهنی در ده خانواده با دو یا بیشتر فرد مبتلا مورد بررسی قرار گیر و در پایان موفق به پیدا کردن 6 ژن در این ده خانواده گرددید.

بررسی شش ژن عامل ناشنوایی اتوزومی مغلوب (gipc3, gpsm2, msrb3, slc26a5, grxcr1, ptprq) در 100 خانواده ی ایرانی بروش آنالیز پیوستگی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده علوم پایه 1393
  فاطمه استرش   کیمیا کهریزی

ناشنوایی شایعترین اختلال حسی درانسان است که شیوع آن 1 در هر 500 تولد زنده می باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی شش ژن gpsm2-، ptprq-، gipc3-، msrb3-، slc26a5- و grxcr1 در صد خانواده ناشنوای ایرانی با توارث اتوزومی مغلوب می باشد که حداقل دارای دو فرزند مبتلا در خانواده می باشند. پس از انجام توالی یابی مستقیم یک جهش جانشینی در ژنgipc3 بصورت تبدیل اسیدآمینه سیتوزین به گوانین(p.arg223gly ) و یک جهش جدید حذفی(c.6775delc) و یک جهش جدید جانشینی (p.trp686stop) نیز در ژن ptprq یافته شد.

پیداکردن ژن های مرتبط با ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب همراه با آتاکسی در ده خانواده ایرانی به روش نقشه برداری هموزیگوسیتی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده توانبخشی 1394
  روشنک جزایری   کیمیا کهریزی

پیدا کردن علل ژنتیکی ناتوانی ذهنی، به جهت بهبود تشخیص، محاسبه ریسک خطر، تعیین پیش آگهی و پیشگیری از تکرار آن از طریق تشخیص پیش از تولد، ضرورت دارد. ما از اگزوم سکوانسینگ و نقشه برداری هموزیگوسیتی برای پیدا کردن نقایص ژنتیکی زمینه ای در 6 خانواده همخون کوچک مبتلا به ناتوانی ذهنی همراه با آتاکسی، که بعضی از آن ها فنوتیپ های متفاوت اضافه تری هم داشتند، استفاده کردیم. شش تغییر کاندید پیدا کردیم که دو تا از آن ها ژن های میتوکندریال بودند. یکی از تغییرات، جهش جدیدی در ژن از قبل شناخته شده، و پنج تای دیگر، ژن های کاندید احتمال جدید هستند. یافته های ما، مویدی است بر کارایی نقشه برداری هموزیگوسیتی همراه با اگزوم سکوانسینگ برای تشخیص مولکولی سریع و ارزانتر بیماری های مغلوب هتروژن بالینی و ژنتیکی ، و بنابراین پیدا کردن ژن های ناتوانی ذهنی در جمعیت های دارای میزان بالای ازدواج خویشاوندی

بررسی اختلالات کروموزومی ساب تلومریک در 20 بیمار عقب مانده ذهنی با علت نامشخص با استفاده از روش هیریداسیون فلورسانس درجا (fish)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 1387
  جواد انصاری   فرخنده بهجتی

چکیده ندارد.