نام پژوهشگر: فاطمه اعلائی رحمانی

رفتار حمایتی از اقشار آسیب پذیر از منظر قرآن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات 1392
  فرشته کریمی   سهیلا جلالی کندری

علی رغم فرصت هایی که جوامع مختلف برای رشد و ارتقای هریک از اعضای خود فراهم می کنند؛ افرادی به دلایلی از قبیل نداشتن موقعیت اجتماعی وامکانات مادی مناسب، ضعف عقیده و... نیازمند حمایت هستند؛ قرآن به برخی از مصادیق این قشر یعنی مستضعفان، زنان،کودکان، ایتام، بردگان، کنیزان و مصیبت دیدگان اشاره کرده است. چنین افرادی را می توان ذیل عنوان کلی اقشار آسیب پذیر گرد آورد. رفتار حمایتی رفتاری است که به قصد کمک کردن به دیگران، صورت می گیرد و در چهارحوزه ی ارائه وتصحیح بینش(اعتقاد) ، منش(رفتار)، مادی و اجتماعی و حمایت های عاطفی می باشد. ارائه وتصحیح بینش(اعتقاد) در حوزه اعتقاد به خدا و آخرت، اعتقاد به رزاقیت الهی ،اعتقاد به حکیمانه بودن حوادث و ناگواری ها،گشایش بعد از سختی ها و پاداش در برابر آنها می باشد، و آثاری از قبیل تسلیم ،تقوا، توکل و صبر را در پی دارد.اصلاح منش از طریق کار و تلاش، کسب علم، حسن تدبیر و برنامه ریزی در زندگی صورت می گیرد. حمایت های مادی واجتماعی به صورت فردی وحکومتی می تواند انجام شود. حمایت فردی از قبیل پرداخت زکات، خمس، نفقه، کفاره، صدقه، قرض الحسنه، تقسیم ارث، وصیت، سرپرستی ایتام صورت می گیرد. حمایت های حکومتی نیز با اجرای عدالت اجتماعی در جامعه تحقق می یابد.حمایت عاطفی نیز با محبت ورزی، فروتنی وتقویت روحی اقشار آسیب پذیر می باشد. گرچه موانع درونی از قبیل دنیاطلبی، بخل، اسراف،راحت طلبی وموانع بیرونی مانند: انحراف از عدالت،سلطه جویی،تعصبات قومی، مانع اجرای این حمایت ها می شوند؛ اما اگر افراد به این امور مبادرت ورزند، به نتایج فردی واجتماعی قابل توجهی دست خواهند یافت. تحکیم همبستگی جامعه،رفع فقر،تعاون اجتماعی، تقلیل مفاسد اجتماعی از پیامدهای اجتماعی این حمایت ها است و سعادت دنیوی، پاک شدن از رذیلت ها، محبوبیت نزدخداوند و افزایش آرامش روحی از پیامدهای فردی رفتار حمایتی می باشد.