در مباحث برنامه ریزی اقتصادی، تعیین بهینه متغیرهای کلان، از موضوعات مورد توجه سیاستگذاران اقتصادی می باشد.در تئوری های اقتصادی برای یافتن اختلاف مقادیر متغیرهااز مقادیر بهینه شان، نظریه " کنترل بهینه" مورد استفاده قرار می گیرد . در این تحقیق با استفاده از روش های اقتصاد سنجی و کنترل بهینه، موضوع وجود تفاوت معنی دار بین مقادیر بهینه و مصوب حجم نقدینگی در برنامه چهارم توسعه ایران بررسی شده است. همچنین، وجود رابطه معنی دار بین مقادیر بهینه حجم نقدینگی و مقادیر بهینه تورم مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور مدل کلان سنجی شامل متغیرهای درونزا، برونزای کنترل و برونزای بدون کنترل با استفاده از سیستم معادلات همزمان تخمین زده شد و متغیر حجم نقدینگی به عنوان متغیر کنترل برای رسیدن به متغیر هدف تورم مورد استفاده قرار گرفت. متغیرهای سری زمانی از سال 1338 تا 1388 انتخاب شده اند. پس از تخمین سیستم معادلات، مقادیر متغیرهای درونزای مدل را برای دوره برنامه چهارم توسعه شبیه سازی کرده و نتایج حاصله از شبیه سازی مدل را با مقادیر مصوب برنامه چهارم در چارچوب الگوریتم کنترل بهینه مقایسه می کنیم. در نظریه کنترل بهینه، مجموع مربعات اختلاف مقادیر متغیرهای درونزا از مقادیر بهینه شان حداقل می شود. این کار با درنظرگرفتن قیود سیستم انجام می گیرد. بدین ترتیب ضمن استخراج مسیر متغیرهای بهینه، اختلاف آن هااز مقادیر مصوب برنامه به دست می آید. از بررسی و مقایسه مقادیر، مشخص شد که بین مقادیر مصوب و بهینه حجم نقدینگی تفاوت معنی داری وجود ندارد.لذا فرضیه اول تحقیق رد می شود. ضمن آنکه فرضیه دوم تحقیق مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین مقادیر بهینه حجم نقدینگی و تورم، رد می شود.