نام پژوهشگر: ندا ایرانی پور
ندا ایرانی پور بهرام سیاوش پور
مطالعات نشان می¬دهد که اعتیاد و توزیع مواد مخدر یکی از مشکلات مناطق فرسوده شهر تهران است. مجتمع¬های مسکونی واقع در مناطقی که زمینه گرایش به این بزه اجتماعی کاملا منتفی نیست، می¬توانند فضاهای بی دفاعی در برابر این معضل باشند. بافت¬های فرسوده، به¬واسطه ریزدانگی ساختمان¬ها و در کنار آن انواع فضاهای دنج و نفوذ¬ناپذیر و هم¬چنین بسیاری از ساختمان¬های مخروبه یا رهاشده (فضای گم-شده) ، محل تجمع معتادان و مکان¬های نگهداری یا خرید و فروش مواد مخدر شده¬اند. از آ¬¬ن¬جا که در طرح¬های بهسازی بافت¬های فرسوده معمولا مجتمع¬های بزرگ جای بافت¬های متراکم و ریز دانه را می-گیرند، بی توجهی به قابلیت های تدافعی این مجتمع¬ها در قبال بزه های اجتماعی، از جمله اعتیاد می¬تواند آینده بافت¬های بهسازی شده را با فرسودگی¬های اجتماعی در بافت¬های نوساز مواجه کند. توجه به این مجتمع¬ها و به¬خصوص مشاعات درون آن¬ها از منظر استعدادشان برای این¬که به تصرف اعمال مجرمانه درآیند، ضروری می¬نماید. لذا در این پژوهش هدف شناسایی فضاهای بی¬دفاع در مشاعات مجتمع¬های بزرگ مسکونی است. در این راستا با استفاده از نتایج حاصل از پرسشنامه¬ای که توسط 272 معتاد سا کن در بیش از 15 مرکز باز پروری شهر تهران تکمیل گردیده، سعی شده تا ضمن شناسایی فضاهای آسیب-پذیر، با استفاده از نرم افزار spss، به تفکیک، درجه صدمه¬پذیری هر یک نسبت به دیگری تعیین و مرتب شود. جامعه ساکن در این مراکز باز¬پروری اکثرا شهروندان تهرانی هستند که در سنین مختلف، جنسیت مختلف، میزان تحصیلات متفاوت و میزان متفاوت وابستگی به مواد مخدر تحت مداوا قرار¬گرفته¬اند. طبق نتایج به دست آمده از پرسشنامه¬ها بیشترین میزان مصرف مواد مخدر در فضاهای مشاع مربوط به انباری مشاع بوده که برابر 33 درصد می¬باشد. شناخت فضاهای آسیب پذیر می¬تواند به حذف، تغییر شکل و یا انتقال عملکرد هر یک به بخش دیگری منجر گردد.