ابوالعلاء معری شاعر و اندیشمند نامدار عرب از بزرگان علم و ادب جهان به شمار می¬رود. او دارای شخصیتی بسیار اثرگذار بوده و جنبه¬های مختلف شخصیت وی به ویژه بدبینی¬اش شمار زیادی از متفکران را در شرق و غرب متأثر ساخته و افراد بسیاری از پس نگاه او به دنیا نگریسته، و مشی بدبینانه او را در زندگی پی¬گرفته-اند. در این جستار به نقد روانشناختی شخصیت او پرداخته شده است و سعی شده که با به کارگیری ملاکها و نظریات روانشناسی و مطالعه زندگی و آثار وی، بدبینی و شک او آسیب شناسی روانی شده و به عوامل روانشناختی آن وقوف حاصل شود. افسردگی او که زمینه اصلی بدبینی¬اش را فراهم کرده است، با توجه به محورهای دریافتی هولون و جیکوبسن از تست افسردگی بک ارزیابی گشته و بر اساس دیدگاه فروید سبب شناسی شده است. و اضطراب او نیز که پیامد شکش بوده است نیز از دید کِلی بررسی شده است