نام پژوهشگر: اسحاق پورزمانی
مجید غیاثی محسن طاهری مقدر
افزایش خردشدگی سنگ توسط انفجار از طرفی سبب بالا رفتن هزینه¬های حفاری و انفجار می شود، اما در مقابل، به علت سهولت عملیات بارگیری و باربری و عدم نیاز به انفجار ثانویه باعث کاهش هزینه ها می شود. با توجه به پتانسیل بالای تولید قطعات درشت و سختی ماده معدنی در معدن سنگ آهن گل¬گهر، بررسی اقتصادی جهت یافتن حد خردشدگی مناسب می تواند در کاهش هزینه¬های تولید تأثیر¬گذار باشد. به همین منظور پایگاه داده¬ای در بردارنده رخدادهای واقعی خردایش و پارامترهای موثر اصلی بر خردایش از 54 انفجار انجام شده در معدن گل¬گهر تهیه شد. با تجزیه و تحلیل آماری داده¬های برداشت شده یک معادله تجربی بین هر کدام از شاخص¬های خردایش (d80 ، d50) و پارامترهای موثر بر آن¬ها بدست آمد. همگام با برداشت داده¬های مربوط به خردایش، داده¬های اقتصادی بخش¬های مختلف تولید (حفاری، انفجار، بارگیری و انفجار ثانویه) جمع¬آوری و هزینه این بخش¬ها به ازای یک تن سنگ آهن خرد¬شده بدست آمد (هزینه حفاری 4000 ریال بر تن سنگ آهن، هزینه انفجار 7500 ریال بر تن سنگ آهن، هزینه بارگیری 3000 ریال بر تن سنگ آهن و هزینه انفجار ثانویه 250 ریال بر تن سنگ آهن). نتایج نشان داد که پارامترهای زمین¬شناسی و ژئومکانیکی بیشترین تأثیر را بر میزان خردایش دارند. برای بدست آوردن حد بهینه خردایش در هر پترن از رایانه و برنامه-نویسی در نرم افزار matlab استفاده شد. در بدست آوردن حد بهینه خردایش برنامه برای هر مورد بزرگ¬ترین الگوی موجود را طراحی کرده است (بارسنگ 6 متر، فاصله¬داری چال¬ها 5/7 متر و طول گل¬گذاری 5/7 متر) .دلیل این امربالا بودن هزینه حفاری و انفجار در مقایسه با هزینه بارگیری و انفجار ثانویه است. بررسی¬ها نشان داد که نه تنها کاهش میزان خرد¬شدگی و تولید قطعات درشت باعث افزایش هزینه¬های تولید نمی¬شود، بلکه در اکثر انفجارهای صورت گرفته میزان خردایش حاصل شده کمتر از حد بهینه خردایش است که منجر به افزایش هزینه-های تولید شده است.