نام پژوهشگر: علی خبازیان زاده
علی خبازیان زاده مجتبی علیشاهی
علف کش آترازین یکی از مهمترین آلاینده های اکوسیستم های آبی است. یکی ازبزرگترین مزارع نیشکر خاور میانه در استان خوزستان می باشد که این سم در مراحل کشت این گیاه به وفور مصرف می شود.لذاهدف این تحقیق دروهله اول محاسبه سمیت حادآترازین درماهی شیربت و سپس اثر مسمومیت مزمن این سم بر برخی شاخص های خونی و نیز تجمع زیستی آن در بافت عضلانی این ماهی می باشد. lc50 96 ساعته آترازین در ماهی شیربت با استفاده از نرم افزار probitتعیین شد. سپس180 قطعه ماهی شیربت با وزن15±102گرمی به 4 گروه در سه تکرار تقسیم گردیدند، گروه 1، 2 و 3 به ترتیب با غلظتهای 5% ، 10% و lc5096 20% ساعته آترازین مجاور شدند، گروه 4 نیز بدون مجاورت با سم به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. دورهی مجاورت 21 روز بوده و در روزهای صفر، 7، 14 و 21 از ماهی ها خون گیری انجام شده و شاخص های خونشناسی شامل: هموگلوبین، هماتوکریت، تعداد گلبول های قرمز و اندیس های گلبولی شامل mch، mcv، mchc،تعداد گلبول های سفید خونی و میزان تجمعپذیری آترازین در عضله ی ماهی در مراحل مختلف خون گیری مقایسه گردید.نتایج نشان داد آترازین در ماهی شیربت سبب سمیت شده و این سمیت با افزایش غلظت و نیز مدت مجاورت افزایش مییابد. lc50 96 ساعته این سم در ماهی شیربت65میلی گرم در لیتر محاسبه گردید. همچنین تقریباً تمام فاکتورهای خونی مورد مطالعه تحت تاثیر مسمومیت با سم آترزین قرار گرفت. در مورد اندیس های گلبولی، تفاوت معنیداری بین تیمارها مشاهده نشد. میزان تجمع پذیری آترازینبا افزایش طول دوره نمونه گیری افزایش پیدا کرد.درمجموع با توجه به کاهش معنی دار (05/0> p) هموگلوبین، هماتوکریت و تعداد گلبول های قرمزو سفید در اکثر گروه ها و مراحل نمونه-گیری،می توان نتیجه گرفت آترازین تأثیر عمیقی بر روی فاکتورهای خونی ماهی شیربت دارد،و قرارگرفتن طولانی مدت در معرض غلظت بالای این سم منجر به ایجاد تغییرات فیزیولوژیک وتجمع پذیری زیستی آن در ماهی شیربت می گردد.