در اندیشه امام خمینی ، حج با ظرفیت ها و کارکرد های اخلاقی ، سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی خود در سطح فردی ، ملی ، جهان اسلام و بین المللی ، جایگاه ویژه ای دارد . امام خمینی با ارسال پیام و سخنرانی در ایام حج سعی کرد ظرفیت آن را در مبارزه با استعمار و استکبار مطرح و مسلمانان را به کارکردهای سیاسی و اجتماعی مغفول حج در عزت بخشی به جهان اسلام ، مورد توجه قرار دهد . از نظر امام خمینی ، حج فضایی برای آگاهی و روشنگری نسبت به اسلام و مسائل جهان اسلام است و برائت از مشرکین در راستای هویت و انسجام بخشی جهان اسلام در مقابل کفر و استعمار به عنوان دشمن مشترک مسلمانان است . افزون بر این ، حج با تقویت هویت تمدنی و رنگ باختن ملیت ها همبستگی مسلمانان را در سطح جهان اسلام ارتقا می دهد . امام خمینی از مناسک اخلاقی و عرفانی حج ، تفسیری کاملاً سیاسی و انقلابی ارائه می کنند . افزون بر این ، حج زمینه بسیار مناسبی برای صدور بیداری اسلامی است و ایمان و اخلاقی که در پرتو مناسک حج ایجاد می شود ، عرفانی را تداعی می کند که حماسه ای جاودان بیافریند . به طور کلی در این تحقیق کوشش شده ابعاد سیاسی حج از طریق بازخوانی و بازسازی این ابعاد بر اساس مبانی نظری اندیشه سیاسی امام خمینی بررسی گردد . این پژوهش ، مبانی سیاسی حج امام خمینی را در قالب سه دسته کلی تقسیم بندی نموده و سپس به شرح و کاوش در زیرشاخه های آن می پردازد . این مبانی عبارتند از : مبانی هویت یاب حج ، مبانی استعمار ستیز حج و مبانی استبداد ستیز حج .