نام پژوهشگر: مهری فسنقری

تأثیر محرومیت از خواب بر توجه و خلق و خوی ورزشکاران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده علوم انسانی 1392
  مهری فسنقری   محمد علی سلطانیان

خواب یکی از مهم ترین چرخه های شبانه روزی و یک الگوی پیچیده زیست شناختی است که برای تجدید قوایبدنی و ذهنی افراد عادی و ورزشکاران لازم و ضروری است. شرایط زیادی همچون تغییر در منطقه زمانی، اضطراب، انگیختگی زودرس و سفر ورزشکاران می تواند منجر به اختلال خواب قبل از یک رویداد ورزشی شود. محرومیت از خواب بر اجزای شناختی فرد اثرگذار است و از آن جایی که توجه از ملزومات عملکرد عالی است و در بعضی ورزش-ها، حتی یک لحظه انحراف توجه، به تغییر نتیجه مسابقه منجر می شود نشان از اهمیت این مسأله دارد. از سوی-دیگراثر محرومیت از خواب بر خلق و خوی افراد است و عامل روانی هم به عنوان یک عامل اثربخش در موفقیت ورزشی محسوب می شود. هدف از این تحقیق عبارت است از تعیین تأثیر 24 ساعت محرومیت از خواب بر توجه انتخابی و مداوم و خلق وخوی ورزشکاران دختر دانشگاه سمنان است. بدین منظور 30 دانشجوی داوطلب با میانگین سنی 833/0±83/20به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایش 24 ساعت بیدار ماندند و گروه کنترل برنامه ی عادی خود را دنبال کردند. برای اندازه گیری توجه انتخابی و مداوم به ترتیب از آزمون های یارانه ای، آزمون استروپ و آزمون عملکرد مداوم و برای اندازه گیری خلق وخوی افراداز پرسش نامه برومز استفاده شد. این آزمون ها قبل و بعد از دوره ی 24 ساعته ی بی خوابی اجرا و نتایج آن با استفاده از آزمون آماری کوواریانس مقایسه و سطح معنا داری در آزمون ها05/0 ?p درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد که توجه انتخابی از طریق افزایش زمان واکنش و تعداد خطا، تحت تأثیر محرومیت از خواب قرار گرفته است هم چنین میانگین زمان واکنش در آزمون عملکرد مداوم، پس از محرومیت از خواب افزایش معنا داری یافته است.محرومیت از خواب به مدت 24 ساعت متغیرهای حالات خلقی مثبت را کاهش و متغیرهای حالات خلقی منفی را افزایش می دهدکه به ترتیب سرزندگی،شادکامی و آرامش پس از محرومیت از خواب کاهش و خستگی، سردرگمی، تنش، خشم و افسردگی به-طور معنا داری افزایش یافته است. در آخر به عنوان یک نتیجه گیری کلی می توان عنوان کرد که محرومیت از خواب بر روی اجزای شناختی نظیر توجه و عوامل روانی و خلقی اثرگذار است و موجب کاهش عملکردروانی _حرکتی ورزشکاران و در نهایت تنزل عملکرد ورزشی آن ها در طی مسابقات یا روندهای رقابتی خواهد شد.