نام پژوهشگر: محمود حاجی احمدی

آموزه فضل الهی از منظر قرآن کریم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده معارف قرآنی اصفهان غیر دولتی و غیر انتفاعی 1388
  سمیه طباطبایی پور   شهاب الدین ذوفقاری

آموزه فضل الهی از منظر قرآن عنوانی است جهت آشنایی ودستیابی به مفهوم فضل و باید گفت، این مطلب از مباحثی است که کمتر در کلید واژگان قرآنی مورد توجه قرار گرفته است. رساله حاضر در یک مقدّمه و پنج فصل نگارش و تنظیم شده است، در فصل اول طرح کلی تحقیق و مباحثی چون اهداف و پیشینه تحقیق وواژگان کلیدی تحقیق موردبررسی واقع می شود. فصل دوم که با عنوان« فضل الهی در قرآن » است به مباحثی چون معنای اصطلاحی فضل و «ذوالفضل از منظر قرآن» وهمچنین فرمان به درخواست فضل از خدا ، از منظر قرآن و روایات اشاره دارد. در بخش دیگری از این فصل،مشمولین فضل الهی به گروهها واشخاص تقسیم ودسته بندی شده اند که مفصل در این زمینه بحث می شود. فصل سوم این رساله به تجزیه و تحلیل مسائل مرتبط با فضل اختصاص دارد وارتباط مسائلی چون رابطه عدل وفضل ،مسأله حکمت و همچنین تفاوت های فردی و ارتباط هر کدام از این مباحث با فضل حق تعالی پرداخته شده است. در فصل چهارم شرایط و ضوابط بهره مند شدن از فضل مطرح می شود اسباب و عواملی که موجب زمینه ساز شدن فضل حق تعالی می شود و همچنین آفات و موانع دستیابی به فضل مطرح و این مهم مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان وظایف انسان در برابر بهره وری از فضل الهی بیان می شود. فصل پنجم هم به جمع بندی و نتیجه گیری کلی مباحث اختصاص دارد.

بررسی امدادهای غیبی از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده معارف قرآنی اصفهان غیر دولتی و غیر انتفاعی 1390
  زهرا رززاززاده   محمود حاجی احمدی

تحقیق حاضر در موضوع بررسی امدادهای غیبی از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه صورت گرفته است؛ در زندگی بشر یک سلسله مددهای غیبی خاصی وجود دارد . امداد غیبی لطف خاصی است که طبق قانون خاص ، نه قانون عام طبیعت، شامل حال انسان ها می گردد . پیامبران آمده اند که ما را به اینگونه مددهای غیبی مومن نمایند . بهر حال بشر در زندگی خود ، اعم از زندگی فردی یا اجتماعی احیانا مشمول لطف ها و رحمتهای خاصی می شود که او را دستگیری می کند و از سقوط نجات می دهد .کمکهای غیبی گاهی به صورت فراهم شدن شرایط موفقیت است و گاهی به صورت الهامات و هدایتها و روشنیها و روشن بینی ها .در بسیاری از آیات و روایات ، یاری الهی را که مدد غیبی است مشروط می کند به اینکه خدمت و عمل و مجاهدتی در راه خیر عموم صورت بگیرد و مخصوصا در راه خدا باشد یعنی لله و فی الله باشد . علل و زمینه هایی در زندگی انسان وجود دارند که موجب می شوند انسان در زندگی از خداوند استمداد و یاری بطلبد. یکی از مهم ترین نیاز اجتماعی نیاز انسان به امداد و یاری خداوند در مواجهه با ستمگران و دشمنان است. در این تحقیق سعی شده است با روش تحلیلی- نظری و کتابخانه ای ، موضوع بصورت منظم بررسی و مورد تحلیل قرار گیرد؛ این تحقیق نشان می دهد اعتقاد و باور به امدادهای غیبی روح و جان انسان را تحت تأًثیر قرار می دهد و باعث اثرهای تربیتی سازنده در او می شود. بر اساس آیات قرآن برخی از آثار و نتایج اعتقاد و باور به امدادهای غیبی عبارتند از امیدواری در زندگی انسان، ایجاد روح توکل، از بین بردن و شکستن غرور و تکبر، تقویت ایمان و شناخت خداوند و شکر و سپاس از او و امنیت و نشاط معنوی.

اعتبارسنجی روایات تفسیری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - پژوهشکده علوم اسلامی 1393
  محمود حاجی احمدی   علی اکبر بابایی

از آنجایی که قرآن، آخرین کتاب آسمانی وبرترین منبع و مرجع مهم اسلام شناسی است، پژوهش های قرآنی جایگاهی ویژه، در میان پژوهش های دینی دارد. این کتاب آسمانی از دیر باز از زوایا و ابعاد گوناگون، مورد توجه قرآن پژوهان و مفسران قرار گرفته و تاکنون، نوشته‏های فراوانی درباره تفسیر و علوم مرتبط با آن، به نگارش در آمده است. اشرف علوم از جهت اهمیت و منزلت، علم به معانی قرآن کریم و شناخت تفسیر و تأویل آن است؛ از طریق تفسیر لایه هایی از معارف قرآن بر روی مخاطب گشوده می شود . وجود پیوندی ریشه‏دار و ناگسستنی، میان قرآن و همتایان معصوم و بی‏مانندش در همه مراتب، که از حدیث عرشی «ثقلین» و ده ها روایت دیگر برمی‏آید، بایسته بودن مطالعه ژرف و تحلیل گونه سخنان تفسیری آن بزرگواران را برای تفسیر پژوهان، به منظور انجام تفسیری مطمئن و استوار و روشمند از قرآن کریم، در همه گرایش های تفسیری آشکار ساخته است . و از سویی دیگر روایات تفسیری از آسیب های بیرونی و درونی مانند عدم سند معتبر، وضع و غلو رنج می برند. بر همین اساس شناسایی روایات تفسیری سره از ناسره اهمیت والایی دارد . این پژوهش با روش بررسی کتاب خانه ای و به شیوه تحلیل مفهومی صورت می گیرد و درصدد پاسخ به این سوال اساسی است که چگونه می توان اعتبار این گونه روایات را بررسی کرد و برای رسیدن به پاسخ این سوال معیارها وشرایط سنجش روایات تفسیری از ابعاد مختلف بررسی و گونه های مختلف این دسته از روایات با آنها سنجیده می شود. در خلال این سنجش روشن خواهد شد از یکسو در مفاد بعضی از این معیارها وشرایط اختلاف آراء فراوانی وجود دارد، و از سوی دیگر میزان کارایی این معیارها وشرایط در گونه های مختلف روایات تفسیری یکسان نیست. با طرح، بررسی و اثبات وجود راهکارهای دیگری غیر از این معیارها وشرایط برای اعتبارسنجی، که از آنها به قرائن تعبیر می شود و نشان دادن میزان تکیه مفسران بر این قرینه ها پژوهش مسیر کمال خود را طی می کند.