نام پژوهشگر: فاطمه ستایش کیا

غربالگری سویه های بومی xanthomonas campestris در خاک های زراعی حومه ی اهواز و ارزیابی کاربرد در حفاری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1392
  فاطمه ستایش کیا   عزت عسگرانی

صمغ زانتان یک اگزوپلی ساکارید میکروبی با کاربرد های گسترده در صنایع مختلف است. مطالعات وابستگی آشکاری میان سویه ی مورد استفاده و بازده و ویژگی های صمغ زانتان نشان می دهند. جداسازی سویه های xanthomonas spp. از زیستگاه های طبیعی هنوز کاراترین روش غربالگری سویه هایی با توانایی تولید زانتان و کیفیت رئولوژیکی بالا می باشد. پنجاه و نه نمونه خاک از زمین های زراعی چند منطقه در شهر اهواز و حومه ی آن جمع آوری شد. غربالگری باکتری ها بر روی محیط نیمه انتخابی sx agar و انجام آزمون های ریخت شناسی و بیوشیمیایی کلیدی منجر به 2 جدایه احتمالی xanthomonas spp. از میان 39 کلنی زرد و موکوئید شد. قابلیت تولید بیوپلیمر در جدایه های احتمالی مورد بررسی قرار گرفت. یکی از جدایه ها در محیط تولید هیچ بیوپلیمری تولید نکرد. بنابراین آزمون های بیوشیمیایی تکمیلی برای جدایه ی دیگر که ss309 نامیده شد، انجام گرفت. به این ترتیب شباهت فنوتیپی جدایه ی ss309 به xanthomonas. مورد تأئید بیش تر قرار گرفت. در پژوهش حاضر، از دو پرایمر یونیورسال 27f و 1492r برای شناسایی جدایه ی ss309 استفاده شد. به این ترتیب جدایه ی مورد نظر شباهت 100% به 4 گونه ی زانتوموناس شامل؛ x. campestris، x. gardneri، x.cynarae و x. cucurbitae نشان داد که به دلیل شباهت بسیار بالای این ناحیه در بین باکتری های این جنس است. از پرایمرهای اختصاصی گونه (hrccf2 و hrccr2) که یک بخش 519 جفت بازی از ژن hrcc متعلق به باکتری x. campestris را تکثیر می کنند، برای شناسایی جدایه استفاده شد. پس از انجام واکنش زنجیره ای پلیمراز، قطعه ای با طول تقریبی bp 520 از dna جدایه ی ss309 و سویه شاهد مثبت بدست آمد و شناسایی به x. campestris را تایید کرد ویسکوزیته ی مایع کشت و تولید خام، تولید خالص، توده ی سلولی و ویسکوزیته ی پلیمر برای جدایه ی ss309 (و باکتری x. campestris dsmz 1706) به ترتیب cp 64/623 ( cp96/1129)، g/l 55/7 ( g/l42/9)، g/l 26/6 ( g/l04/8(، g/l 29/1 ( g/l37/1) و cp 97/1248 (cp 1/972) تعیین شد. به منظور بررسی کاربرد بیوپلیمر در سیالات حفاری، زانتان تولید شده توسط جدایه ی ss309 برای انجام آزمون های استاندارد xc به آزمایشگاه گل شرکت مناطق نفت خیز جنوب فرستاده شد. دراین آزمون ها خواص رئولوژیکی بیوپلیمر تولیدی مثل ویسکوزیته ی پلاستیک، نقطه ی واروی و همین طور آبگمشدگی و قدرت ژل شدگی در ترکیب آب شیرین و cacl2 به ترتیب cp 24، lbs/1000ft2 25، ml 5/3 و lbs/1000ft2 8/6 تعیین شد. در این بررسی ها برای بیوپلیمر تولیدی هیچ گونه رسوب و ته نشینی مشاهده نشد. اما به دلیل نامطلوب بودن برخی ویژگی های زانتان تولیدی ازجمله نقطه ی واروی، برای کاربرد در حفاری مناسب تشخیص داده نشد.