نام پژوهشگر: امید مهرعلیان

مدلسازی عامل مبنای رفتار ملخ صحرایی در تخریب محصولات کشاورزی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی - دانشکده نقشه برداری 1392
  امید مهرعلیان   محمدرضا ملک

مشکل آفت ملخ صحرایی از سالیان دور در کشاورزی ایران، بخصوص در استان های جنوبی مطرح بوده است. دسته های این ملخ که مبدا تشکیل آنها کشورهای آفریقا، عربستان، هند و پاکستان بوده، هر چند سال یکبار باغات و مزارع این مناطق را مورد تهدید جدی قرار داده اند. مدیریت و مبارزه کارآمد با این پدیده نیازمند ابزارهایی برای پیش بینی و شناخت و مدلسازی آن می باشد.هدف اصلی این تحقیق فراهم آوردن ابزاری برای پیش بینی رشد و حرکت ملخ و میزان خسارت ناشی از این آفت است که قادر باشد با ارائه تصویری از روند رشد، تولید مثل و حرکت آفت یاری دهنده کارشناسان، برنامه ریزان و سیاست گذاران مرتبط با کنترل و مدیریت این آفت باشد. چون ملخ صحرایی در مسیر حرکت خود کشورهای متعددی را تحت تاثیر قرار می دهد لازم است از ابزاری مناسب جهت اطلاع رسانی وضعیت این آفت استفاده نمود. در این تحقیق برای مدلسازی رفتار و انتشار آفت ملخ صحرایی از مدلسازی عامل مبنا استفاده شد. به اینصورت که ملخ صحرایی در دوره های مختلف رشد خود به عنوان عامل های موجود در محیط در نظر گرفته شدند. همچنین برای طراحی محیط از لایه های اطلاعاتی مختلفی از جمله مرزهای بین المللی، پوشش گیاهی با طبقه بندی مناطق مورد ترجیح ملخ صحرایی، دما، رطوبت، باد و بارندگی استفاده شد. محیط طراحی شده یک محیط پویا بوده و پیوسته بر اساس داده های واقعی و تاثیر عامل ها در حال تغییر است. خروجی این مدل نقشه های مربوط به مناطقی است که در زمان های مختلف و مشخص در آینده، ممکن است با حضور این آفت در سنین مختلف مواجه شوند. همچنین میزان خسارتی که آفت به محصولات کشاورزی می تواند وارد کند نیز در آن مشخص شده است. در نهایت در انتهای این تحقیق یک وب سرویس مکانی به منظور نمایش خروجی های مدلسازی و دسترسی به اطلاعات مربوط به پیش بینی موقعیت آفت و برخی دیگر از اطلاعات مرتبط طراحی شد. در جهت تست و ارزیابی مدل پیشنهادی نیز از داده های واقعی مربوط به نوع و موقعیت ملخ صحرایی در نواحی مرکزی و شرق آفریقا در دوره های زمانی مختلف در سالهای 2012-2013 استفاده شده است و مدل پیشنهادی برای 60 روز از اجرای مدل قابلیت اعتماد مناسبی دارد.