نام پژوهشگر: مه نوش مقدسی
روح الله ضیائی اذرخوارانی شهلا پایمزد
تبخیر یکی از پارامترهای مهم در مدیریت سدها، دریاچه ها و مخازن، تغییرات تراز آب و محاسبه بیلان آب آنها می باشد که برآورد دقیق آن با مشکلات و پیچیدگی های خاصی همراه است. امروزه روابط و مدل های متعددی برای برآورد تبخیر از سطوح آزاد آب ارائه شده اند که اغلب آنها مبنای فیزیکی و تجربی دارند. با توجه به محدودیت روشهای فیزیکی و تجربی برآورد تبخیر، استفاده از فناوری سنجش از دور به دلیل امکان برآورد مکانی اطلاعات و همچنین حداقل نمودن استفاده از داده های هواشناسی می تواند کاربرد وسیعی در محاسبه تبخیر داشته باشد. الگوریتم های زیادی برای برآورد تبخیر و تعرق با استفاده از فناوری سنجش از دور توسعه داده شده اند. در مورد استفاده از این الگوریتم ها برای برآورد تبخیر از سطوح آزاد آب مطالعاتی هر چند بصورت محدود صورت گرفته، ولی در مورد مقایسه آنها در برآورد تبخیر از سطوح آب تا کنون هیچ مطالعه ای صورت نگرفته است. در این تحقیق دریاچه ارومیه به عنوان منطقه مطالعاتی در نظر گرفته شده و الگوریتم های سنجش از دوری sebs وsebal در برآورد تبخیر ماهانه از سطح آزاد آب این دریاچه مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته اند.
صبا خواجه مه نوش مقدسی
خشکسالی پدیده ای است اقلیمی که به صورت دوره ای در هر منطقه و با هر شرایط آب و هوایی رخ می دهد لذا آمادگی برای مقابله با این پدیده جز با تدوین طرح های پایش خشکسالی محقق نخواهد شد. در این تحقیق به پایش خشکسالی در حوضه آبریز زاینده رود با استفاده از دو روش شاخص پایداری اصلاح شده و رویکرد احتمالاتی پرداخته شد. بدین منظور برای انتخاب شاخص ترکیبی مناسب برای منطقه مورد مطالعه، از بین شاخص های ریسک خشکسالی ((dri، شاخص پایداری (sui) و شاخص پایداری اصلاح شده (msui) تغییراتی در پارامترهای موثر بر آنها 1)جریان ورودی به مخزن، 2)تقاضای آب و 3)ظرفیت ذخیره سازی مخزن اعمال گردید. با مقایسه رفتار این شاخص ها به تغییرات، شاخص msui به عنوان شاخص مناسب انتخاب شد. در ادامه آستانه هایی برای این شاخص جهت طبقه بندی سطوح خشکسالی تعیین گردید. در رویکرد احتمالاتی نیز آستانه هایی برای هشدار خشکسالی براساس میزان ذخیره موجود در سیستم (s) تعیین شد به طوری که با آن بتوان کسری از نیاز سیستم (f) را در یک افق زمانی (h) و با یک احتمال خاص (p) تامین نمود. سپس جهت بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر سطوح خشکسالی، مقادیر بارندگی و دما با استفاده از مدل lars-wg برای مدل های hadcm3، incm3 و ncccsm تحت سه سناریو a1b، a2 و b1 در دوره 2040-2011 محاسبه شد. جهت تعیین رواناب ورودی به سد زاینده رود نیز مدل ihacres بکار گرفته شد و برای هر مدل تحت سناریوهای مختلف مقادیر رواناب بدست آمد.