نام پژوهشگر: میر حسن سیدسراجی
جلال سلوکی میر حسن سیدسراجی
یکی از عمده ترین مشکلات و تنگنا های اکثر شهرها، فقدان سیستم های فاضلاب شهری و عدم پیش بینی های لازم در طراحی شهری مبتنی بر ایجاد شبکه جمع آوری آب های سطحی با عرض و شیب مناسب جهت هدایت آب های سطحی است. رشد سریع جمعیت، توسعه شهری و صنعتی شدن جوامع نیز این مشکلات را تشدید می نمایند زیرا تاثیرات نامطلوبی بر هیدرولوژی حوزه آبریز داشته و سبب تشدید سیلاب ها گردیده است. .در این تحقیق با استفاده از مدل نرم افزاری swmm به شبیه سازی حوزه آبریز مرکزی تهران پرداخته شده است.حوزه مرکزی تهران یکی از حوزه های درون شهری تهران است که حوزه های برون شهری و کوهستانی بر روی آن تاثیر کمتری دارد.روش کار به این صورت است که با استفاده از نمودارهای شدت- مدت- فراوانی تهران، عمق کل بارش ها برای تمامی زیر حوزه ها با دوره بازگشت های 2، 5، 10،20 ،25، 50 و100 سال محاسبه شده است.سپس با استفاده از روش scs میزان تلفات بارش را از بارش کل محاسبه شده کم می کنیم.ضریب رواناب حاصل تقسیم این مقدار بر کل بارش است .این مراحل برای 35 زیر حوزه از حوزه مرکزی با دوره بازگشت های 2 تا 100 سال انجام گرفته است.با شبیه سازی حوزه مرکزی با استفاده از نرم افزار swmm، یکی از خروجی های آن ضریب رواناب است.در این تحقیق، نرم افزار برای 7 دوره بازگشت شبیه سازی شده است.فرض شده است که مقادیر کاربری اراضی و ضرایب نفوذناپذیری موجود، برای حالت بعد از توسعه شهری است. برای قبل از توسعه شهری با استفاده از تعداد واحدهای مسکونی قبل از سال 45، نقشه کاربری اراضی قبل از توسعه شهری و مقادیر کاربری های مسکونی، آموزشی، نظامی، فضای سبز و سایر کاربری ها مشخص شده است.با استفاده از این مقادیر،cn و مقادیر نفوذ ناپذیری برای تمامی زیر حوزه ها بدست آمده است و برای حالت قبل از توسعه شهری در نرم افزار شبیه سازی شده است.حوزه مرکزی نسبت سایر حوزه های شهری تهران دچار تغییرات بیشتری در کاربری اراضی و توسعه شهری بوده است.در ادامه مدل برای یک بارش با تداوم 6 ساعته بارگذاری شد و نتایج حاصل از آن به صورت نمودار و جداول و گراف آمده است.گراف های خروجی برای حالت قبل از توسعه شهری و بعد از توسعه شهری با یکدیگر مقایسه شده است.دلیل اصلی مشکلات و آبگرفتگی های ناحیه مرکزی تهران، به دلیل عدم طراحی درست شبکه آب های سطحی است.شبکه آب های سطحی تهران برای دوره بازگشت های2 تا 10 سال طراحی شده است.با بارگذاری شبکه برای بارش های با دوره بازگشت 25 و 50 سال شبکه دچار مشکلات اساسی در زهکشی آب های سطحی شده است که به راه حل هایی برای برطرف کردن این مشکلات اشاره شده است.