جهان رو به توسعه با مسائل مهمی مانند بحران انرژی ، کمبود مواد غذایی ،فقر و ... روبرو است .این عوامل بیشتر نتیجه انفجار و رشد بی رویه جمعیت می باشد . لذا جهت تامین مواد غذایی و مبارزه با فقر غذایی افزایش محصولات کشاورزی و کاهش ضایعات آن اجتناب ناپذیر است . به این منظور مبارزه با آفات و بیماریها که بخش عمده ای از محصولات کشاورزی را ازبین می برند ضروری است . برنج به دلیل ویژگی هایش بعد از گندم در مکان دوم از نظر تامین انرژی قرار دارد . علیرغم اینکه دارای تنوع ژنتیکی و توان سازگاری بالایی است ولی به علت ورود بی رویه برنجهای خارجی به کشور و عدم قرنطینه گیاهی مناسب بررسی عکس العمل ارقام ایرانی و وارداتی به آفات و بیماریها ضروری می باشد . در این تحقیق مقاومت 8 رقم برنج به شپشه آرد tribolium castaneum با توجه به خصوصیات بیولوژیک آن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات در آزمایشگاه، در انکوباتور، دمای 2+_28درجه سانتیگراد،رطوبت نسبی 70درصد و دوره نوری 24ساعت تاریکی در دو مرحله آزمایشات طول دوره پیش از بلوغ و آزمایشات باروری انجام گردید. در مرحله اول طول دوره پیش از بلوغ هر لارو تعیین و در آزمایش باروری، تعداد نتاج روزانه و مربوط به هر حشره ماده شمارش و ثبت شد. همچنین نرخ خالص تولید مثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت، زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت، میانگین زمان نسل و نرخ محدود افزایش جمعیت در ارقام مختلف محاسبه و مقایسه آماری انجام گرفت . همچنین با توجه به اینکه میانگین باروری در طول روزها بسیار متغیر بود، جهت مقایسه، از نرخ تجمعی باروری استفاده شد. با بررسی نتایج مشخص گردید که مقاومترین ارقام به شپشه آرد رقم های 6 ir ، 8 ir و کاووسی بودند، زیرا کمترین نرخ باروری را این حشره زمان تغذیه از ارقام مذکور داشت. لازم به ذکر است شپشه آرد tribolium castaneum از راسته سخت بالپوشان ، خانواده teneberionidae می باشد، حشره ای است همه جایی و چند خوار که زیان های قابل توجهی را به محصولات انباری وارد می کند.

گوجه فرنگی دومین سبزی پر ارزش از نظر اقتصادی می باشد. یکی از بیماری های مهم این گیاه که سالانه مقادیر زیادی از محصول گوجه فرنگی را از بین می برد، بیماری لکه موجی می باشد. عامل ایجاد این بیماری گونه های مختلف قارچ alternaria می باشد. به منظور شناسایی گونه های مختلف جنس alternaria از برگ ها و میوه های گوجه فرنگی آلوده به بیماری لکه موجی از مزارع مختلف در استان اصفهان نمونه برداری صورت گرفت. عامل بیماری زا از نمونه های مشکوک جداسازی و خالص سازی شد. در این مطالعه 200 جدایه از جنس alternaria جداسازی شد. برای شناسایی، جدایه ها روی محیط کشت potato carrot agar در دمای c?25-20 و در شرایط نوری 8 ساعت روشنایی (لامپ سفید فلورسنت) و 16 ساعت تاریکی قرارگرفتند. جدایه های خالص سازی شده جنس alternaria با استفاده از کلید شناسایی آلترناریا در سطح گونه شناسایی شدند. جدایه ها متعلق به نُه گونه a. alternata، a. infectoria، a. arborescens، a. dumosa، a. radicina، a. petroselini، a. tomaticola، a. merytae و a. mimiculaبودند. گونه a. infectoria بیشترین فراوانی را نسبت به سایر گونه ها داشت. گونه های a. tomaticola ، a. merytae و a. mimicula برای اولین بار از ایران گزارش و توصیف شدند. آزمون بیماری زایی در شرایط گلخانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار روی رقم rutgers انجام شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح 1 درصد و 5 درصد نشان دادند که شدت بیماری زایی بین گونه های مختلف دارای اختلاف معنی دار نمی باشد. در این آزمون تفاوتی در زمان ظهور نشانه های بیماری وجود نداشت. بیماری زایی تمام گونه های شناسایی شده روی گوجه فرنگی به اثبات رسید. جهت بررسی روابط بین گونه ها، ناحیه igs انتخاب شد. پس از استخراج dna ناحیه igsبه وسیله آغازگرهای gva#30 و igs27 در پنج گونه a. alternata، a. infectoria، a. arborescens، a. dumosa و a. tomaticolaتکثیر شد. قطعات تکثیر شده اندازه بین 2900-2200 جفت باز داشتند. با استفاده ازآنزیم های برشی dra?، hind? و ecor? هضم آنزیمی انجام شد. نتایج حاصل از pcr-rflp نشان داد گونه های a. alternata و a. tomaticola با وجود تفاوت های مرفولوژیکی زیادی که دارند ضریب تشابه بالایی از نظر ژنتیکی در ناحیه igs نشان دادند. دو گونه a. dumosa و a. arborescens از نظرمرفولوژیکی شباهتهایی از نظر شکل کنیدی ها و تفاوتهایی از نظر نحوه رشد و اندازه کنیدیوفور دارند که از نظر ژنتیکی با 56% تشابه از یکدیگر تفکیک شدند. گونه های a. arborescens و a. dumosa از گونه های a. alternata ، a. tomaticola و a.infectoria با ضریب تشابه 43 در صد تفکیک شدند و گونهa. infectoria از دو گونه a. alternata و a. tomaticola با ضریب شباهت 68 درصد تفکیک شد.

wilsonomyces carpophilus عامل لکه غربالی درختان میوه هسته دار از مهمترین و خسارت‏زاترین بیماری‏های درختان میوه هسته دار در اغلب مناطق جهان است. این بیماری باعث ضعف درختان و کاهش کمیت و کیفیت محصول می شود. این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی قارچ w. carpophilus در استان خراسان رضوی با استفاده از نشانگر‏های مولکولی rep-pcr و rapd-pcr انجام شد. در سال‏های 91 و 92 از باغات هلو، شلیل، آلو، زردآلو و گیلاس شهرستان‏های قوچان، طرقبه-شاندیز، چناران، نیشابور، کلات، تربت حیدریه و مشهد نمونه برداری شد. نمونه‏های آلوده شامل برگ، سرشاخه و میوه به آزمایشگاه منتقل و در آنجا قطعاتی از حد فاصل بافت آلوده و سالم تهیه شد. نمونه ها پس از ضد عفونی سطحی روی محیط کشت های pda، mea و wa کشت داده شدند و در انکوباتور با دماهای 18، 20 و 25 درجه سانتی‏گراد قرار گرفتند. قارچ‏های مشکوک پس از تک اسپور با استفاده از منابع معتبر شناسایی شدند. تنوع ژنتیکی روی 20 جدایه قارچی جداسازی شده از هسته داران شهرستان‏های مختلف استان صورت گرفت. پس از استخراج dna ژنومی، تکثیر dna با استفاده از 13 آغازگر تصادفی rapd و آغازگرهای box a1r، eric2، eric1r، rep2-i و rep1r-i انجام شد. واکنش pcr با نشانگر rep-pcr منتج به تکثیر قطعات متعددی از dna ژنوم قارچ شد. در مجموع تعداد 39 باند تکثیر شد که از این تعداد 38 باند (97/5%)، چند شکلی را نشان دادند. وزن مولکولی قطعاتdna تکثیر شده در محدوده 100 تا 5000 جفت باز بود. از 13 آغازگر نشانگر rapd فقط چهار آغازگر توانستند dna ژنوم قارچ را تکثیر نمایند. در مجموع تعداد 39 باند تکثیر شد که از این تعداد 38 باند (97/5%)، چند شکلی را نشان دادند. وزن مولکولی قطعاتdna تکثیر شده در محدوده 250 تا 5000 جفت باز بود. ماتریکس تشابه بین جدایه‏ها بر اساس ضریب جاکارد محاسبه و تجزیه کلاستر و رسم دندروگرام بر اساس upgma با استفاده از نرم افزار ntsys.pc 2.0 انجام شد. نتایج حاصل از آنالیز نشانگر rep-pcr نشان داد جدایه‏ها در سطح تشابه 69 درصد به 12 گروه یا دودمان کلونی تقسیم شدند. این نشانگر توانسته جدایه‏های شهرستان کلات و چناران را از نظر جغرافیایی و تا حدودی جدایه‏های آلو را از نظر میزبانی از سایر جدایه‏ها جدا کند. همچنین این نشانگر توانست اکثر جدایه‏های زردآلو را از سایر گروه‏ها جدا کند. نتایج حاصل از آنالیز نشانگر rapd نشان داد جدایه‏ها در سطح تشابه 51 درصد به 12 گروه یا دودمان کلونی تقسیم شدند. این نشانگر نیز تا حدودی توانست جدایه‏های آلو و زردآلو را از نظر جغرافیایی و میزبانی از سایر جدایه‏ها جدا کند. نتایج این مطالعه نشان داد که میزان تنوع ژنتیکی این قارچ در استان خراسان رضوی بالاست و با وجود خصوصیات مشترکی نظیر غالبیت، سادگی و سرعت عمل بالا در هر دو سیستم نشانگرهای rep-pcr و rapd، نشانگر rep-pcr قدرت بیشتری و نتایج دقیق تری در آشکارسازی تنوع ژنتیکی جمعیت‏های w. carpophilus دارد.

مطالعه حاضر به منظور شناسایی قارچ های مایکوریز آربوسکولار ریزوسفر پنبه در خراسان شمالی و تاثیر قارچglomus fasciculatumبر بیماری پژمردگی ورتیسلیومی پنبه به انجام رسید. نمونه برداری از خاک مزارع پنبه در ماه های مهر و آبان سال زراعی92- 1391 به عمل آمد. پس از جداسازی اسپورها ، شناسایی بر اساس کلیدهای معتبر ارائه شده توسط محققین صورت گرفت. در مجموع 19 گونه با اسامی glomus deserticola، g.claroideum، g.badium، g.aggregatum، g.pansihalos، g.corymbiforme، g.versiforme،g.walkeri ، g. caesaris، g.coronatum، g.aurantium، g.minutum،g.gibbosum،g. mosseae،g.xanthium،g.eburneum،g.drummondii،g.geosporum،g.verroculosum شناسایی شدند. با بررسی فراوانی گونه های شناسایی شده مشخص شد بیشترین فراوانی اسپورها مربوط به گونه g.aggregatum با 19 درصد و کمترین فراواین مربوط به گونه g. geosporum با 1درصد می باشد. تمامی قارچ های نام برده برای ریزوسفر پنبه ایران جدید هستند. و گونه هایg.badium، pansihalos.g، g. walkeri، g. minutum، g. xanthium، g. drummondii، g. verruculosumبرای اولین بار از ایران گزارش شدند. به منظور بررسی اثر g.fasciculatumروی بیماری پژمردگی ورتیسلیومی در شرایط گلخانه ای، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار در شرایط گلخانه ای انجام گرفت و تجزیه واریانس داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار آماری sasانجام شد و مقایسه میانگین صفات با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5% صورت گرفت. نتایج نشان داد قارچg.fasciculatumبرخی از پارامتر های رشدی گیاه پنبه را به صورت معنی داری افزایش می دهد. همچنین شاخص پژمردگی ورتیسلیومی پنبه به میزان 26 درصد توسط این قارچکاهش می یابد.