کویت کشوری کوچک در خاورمیانه است که با کشورهای عراق و عربستان سعودی دارای مرزهای خاکی و با ایران از طریق خلیج فارس دارای مرزهای آبی و پایتخت آن، شهر کویت است.تاریخ تاسیس کشور کویت به شیخ «براک بن غریر آل حمید»، شیخ قبیله بنی خالد و حاکم امارت «احسا» بازمی گردد که در اواخر سال 1110 هجری قلعه ای به نام «کوت» برای ذخیره آذوقه و همچنین انبار اسلحه بنا کرد که بعدها نام «کویت» از آن گرفته شد و سپس این شهر در عهد شیخ «سعدون بن محمد آل حمید» به خاندان آل صباح بخشیده شد . این کشور یکی از کوچکترین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با بیش از دو ونیم میلیون نفر جمعیت است که در سال 1962 به استقلال رسید و خاندان آل صباح از 1962م تا کنون بر آن حکومت می کنند .این کشور متشکل از 5 منطقه استکه در تقسیمات کشوری از آنها تحت عنوان العاصمه (پایتخت)، حولی، الاحمدی، الجهراء و الفروانیه یاد شده است.شیعیان بیش از 30 درصد جمعیت کویت را تشکیل می دهند . تراکم شیعیان در مناطق منصوریه، دعیه، سالمیه، دسمه، بنید القار و شرمه بیشتر است . باید توجه داشتوضعیت مناسب اقتصادی موجب شده تا شیعیان در فعالیت های گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دینی حضور داشته باشند لذا سیر بسیاری از تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کویت، از عملکرد شیعیان نشات گرفته است. به طور کلی روند تحولات کویت به گونه ای بوده که حضور و نفوذ شیعیان در این تحولات غیر قابل انکار است. از جمله مهمترین تحولات سیاسی کویت که شیعیان در آن نقش داشتند کسب کرسی هایی در مجلس کویت بود . مشارکت شیعیان در امور اجتماعی کویت به واسطه برگزاری انتخابات ، نوع مناسبات این کشور را از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس متمایز می سازد . برخلاف بسیاری از کشورهای عربی ، در کویت مجلس نمایندگان با انتخاب و رای مردم شکل می گیرد و زنان نیز می توانند در آن شرکت کنند. از لحاظ فرهنگی نیز شیعیان با شرکت خود در تشکل های فرهنگی و سازماندهی برنامه های فرهنگی در راستای اهداف فرهنگی و اجتماعی سعی در هدایت جامعه کویت به سوی ارزش های انسانی را دارند.در این میان شیعیان با حضور مستقیم و غیر مستقیم خود در برنامه های فرهنگی ، سعی در اعتلای فرهنگ شیعی دارند. فضای آزادی نسبی فرهنگی کویت این کشور را در میان کشورهای عربی خلیج فارس از نظر فرهنگی متمایز کرده است. به همین سبب وضعیت فرهنگی کویت نسبت به سایر کشورهای حوزه خلیج فارس، متمایز بوده و سطح و عرصه های فرهنگی در این کشور بالاتر و قوی تر از کشورهای عربی اطراف خود است.مطبوعات در این کشور رونق دارد و نویسندگان با آزادی نسبی به طرح افکار خود می پردازند. وجود مساجد و حسینیه های رسمی و غیر رسمی بستر مناسبی برای فعالیت های فرهنگی شیعیان فراهم نموده است و از این رو بسیاری از برنامه های فرهنگی در مساجد و حسینیه ها سامان مییابد.شیعیان سازمان ها و نهاد های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گوناگونی دارند و به نسبت جمعیت شان در تحولات کشور کویت نیروی قابل توجهی می باشند. این پژوهش تلاش دارد ضمن بررسی سابقه تاریخی شیعه در کویت در خلال سال های 2012-1961، به چگونگی نقش شیعیان کویت نسبت به دیگر کشورها پرداخته و همچنین نقش نهادهای فرهنگی و اجتماعی شیعیان و نخبگان آنان در دگرگونی های اجتماعی کویت را مورد تبیین و بررسی قرار دهد.

اندلس به عنوان غربی ترین منطقه از سرزمین های اسلامی از جایگاه و اهمیت ویژه ای نزد مسلمانان برخوردار بوده و همانند دیگر مناطق مورد توجه گروه ها و فرقه های مختلف از جمله شیعیان قرار داشت، اما به دلیل سلطه امویان بر آنجا و دشمنی آنان با علویان و جریان های منسوب به آنها و نیز گسترش مذهب مالکی، اندیشه های شیعی با سرکوب شدید مواجهه شده و اجازه ظهور و بروز نمی یافتند. در چنین فضایی دانشمندان هم یا به دلیل هم فکری با جریان سیاسی، مذهبی حاکم و یا به خاطر ترس از آن توجه چندانی به اندیشه های شیعی و گرایش به سوی اهل بیت (ع) نداشتند. اما در لایه های پنهان افکار آنان و عموم جامعه تمایل به سوی خاندان پیامبر (ص) وجود داشت و هر گاه فرصت پیدا می کرد خود را نشان می داد چنان که پس از سقوط امویان و شکل گیری حکومت حمودیان علوی نسب به یکباره شاعران فراوانی به دربار آنان روی کرده و اشعاری سروده و تقدیم آنان کردند که نه تنها بیانگر دوستی و علاقه آنان به خاندان رسول خدا (ص) بود بلکه گاه تصریح در تشیع آنان داشت.البته بسیاری از دانشمندان اندلس دیدگاه احترام آمیزی نسبت به خاندان رسول خدا داشته و از آنان به نیکی یاد کرده اند این مهم را می توان از متون مختلف تفسیری ، روایی ، فقهی و اصولی ، تاریخی ، عرفانی و ادبی مشاهده کرد . البته تفاوت هایی در نگاه اندیشمندان مختلف دیده می شود. توجه شاعران و عرفا و صوفیان به اهل بیت نسبت به دیگران بیشتر است و دیدگاه محدثان و مفسران و مورخان تحت تأثیر جریان های سیاسی و مذهبی قرار داشته در نقل گزارش ها و روایات مربوط به اهل بیت(ع) دارای رنگ و بو و جهت گیری سیاسی و مذهبی است. در این پژوهش ضمن اشاره به وضعیت سیاسی و مذهبی اندلس تلاش می شود تا میزان توجه و نوع نگاه اندیشمندان اندلس به خاندان پیامبر (ص) از لابلای متون آنان تبیین شود.

نگارش تاریخ تلاش های ایران در راستای دست یابی به انرژی هسته ای هر چند دارای اهمیتی چند جانبه و یک ضرورت انکارناپذیر است اما کمتر مورد توجه محافل دانشگاهی و علمی قرار گرفته است. تاریخ تلاش های هسته ای ایران به دو دوره قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تقسیم می شود. این دو دوره دارای ماهیتی دوگانه و بسیار متفاوت است. قبل از انقلاب اسلامی، تلاش های هسته ای در سایه حمایت دول غربی و در راستای اهداف آنها شکل گرفته بود، در حالی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی بر پایه توان داخلی و عزت ملی از یک سوی و تضاد و تعارض با اهداف دول غربی از سوی دیگر به کار خود ادامه داد. آغاز تلاش های هسته ای ایران به سال 1335ش بازمی گردد. در این سال در پی تشویق ها و حمایت های ایالات متحده آمریکا، محمد رضا شاه پهلوی بر آن شد تا با برنامه ریزی چند ساله، ایران را در مسیر هسته ای شدن قرار دهد. در این راستا اقدام به تاسیس مرکز اتمی دانشگاه تهران و بستن قراردادهای متنوع با کشورهای غربی به ویژه آمریکا، آلمان و فرانسه برای ساخت نیروگاه ها و خرید تجهیزات هسته ای نمود. کشورهای غربی نیز شدیدا مواظب بودند که از روزنه این همکاری ها، دانش هسته ای انحصاری آنها در دسترس ایرانیان قرار نگیرد. فعالیت های هسته ای ایران در سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی فراز و فرودهای فراوانی داشت. ابتدا و در زمان دولت موقت، به خاطر تصمیم های اشتباه مسئولان وقت و عدم تعهد کشورهای غربی نسبت به قراردادهایشان فعالیت های هسته ای تعطیل شد اما بعد از مدت کوتاهی فعالیت های هسته ای از سر گرفته شد. سپس در دهه هفتاد و هشتاد، ایران مسیر هسته ای شدن را به سرعت پیمود و با اعتماد بر دانش بومی از یک طرف و کمک گرفتن از کشورهایی مثل روسیه و چین توانست بسیاری از طرح های نیمه کاره را به اتمام برساند و غنی سازی اورانیوم در خاک ایران انجام و چرخه سوخت هسته ای کامل شد. این موفقیت ها، کشورهای غربی را بر آن داشت تا با روش های مختلف مانع از هسته ای شدن ایران شوند. با عنایت به اهمیت فعالیت های هسته ای ایران، پژوهش حاضر با هدف پاسخگویی به سوال اصلی پژوهش یعنی «روی آوردن ایران به فناوری هسته ای به چه دلایلی بوده است؟»، این فرضیه را به آزمون گذاشته است که «ایران هموراه به منظور مصارف صلح آمیز هسته ای به این فناوری نظر داشته است». پژوهش از نوع مطالعات تاریخی و به روش توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای، منابع مجازی، اسناد و مصاحبه می باشد.

چکیده: وظیفه کلی این رساله بررسی سیر تحول تشیع در آذربایجان در دوران قبل از تأسیس دولت صفویه است.در این رساله به مطالعه سیر تحول تشیع در این ناحیه در ابعاد گوناگون سیاسی، فرهنگی و اجتماعی پرداخته شده است. به دلیل ماهیت این پژوهش ، منابع تحقیق ، کتابخانه ای است. شیوه به کار رفته در آن ، جستجو ، مطالعه و تحلیل داده ها است. شیوه بیان مطالب نیز مبتنی بر توصیف و تحلیل تاریخی است. در این پژوهش پس از بیان اهداف، سئوالات و فرضیات تحقیق و تعریف برخی از اصطلاحات و نقد و بررسی منابع بکار رفته ، به موضوعات اساسی ذیل پرداخته شده است: چگونگی ورود اسلام به آذربایجان و نقش صحابه شیعه و طرفداران اهل البیت(ع) در فتوحات این ناحیه ، آذربایجان در دوران خلافت حضرت علی(ع) ، نقش مهاجرت قبایل عرب در تشیع آذربایجان ، اصحاب آذربایجانی ائمه(ع) و نوادگان ائمه(ع) در این ناحیه ، بررسی سیر تشیع سیاسی در آذربایجان در دوران قبل و بعد از حمله مغولان ،بررسی سیر تشیع اعتقادی در آذربایجان و حضور فرق گوناگون تشیع در این ناحیه ، عناصر شیعی در هنر و باستان شناسی منطقه آذربایجان ، چگونگی تعاملات فرا منطقه ای شیعیان آذربایجان و نقش شیعیان در دگرگونی های فرهنگی آذربایجان که ضمن بررسی تاریخ فرهنگی و اجتماعی تشیع این ناحیه و بیان مولفه های گوناگون آنها نظیر نقش نخبگان فرهنگی شیعه ، باورها ، اعتقادات، مراسم و آداب و رسوم شیعیان آذربایجان ، نظام آموزش و پرورش ، ادبیات شیعی ، نمادها ، ارتباطات اجتماعی، ساختارها و نهادهای اجتماعی شیعیان ، سبک زندگی ، حرفه ها و مشاغل شیعیان و فضای کالبدی و ساختار شهری شهر های شیعه نشین صورت پذیرفته است. این پژوهش درصدد دستیابی به شرایط و زمینه هایی است که موجب رسمیت تشیع در اوایل قرن ده هجری در آذربایجان گردیده است. با بررسی موارد فوق می توان بیان نمود با گسترش تدریجی هواداران اهل بیت(ع) و تشیع در آذربایجان - علی الخصوص بعد از حمله مغولان در قرن هفت هجری- و پیدایش جریاناتی مانند تسنن 12 امامی، تسنن شیعیانه و همچنین تشیع صوفیانه زمینه ای مساعد جهت رسمیت تشیع در اوایل قرن دهم هجری دراین منطقه آماده گردیده بود به گونه ای که رسمیت تشیع در آذربایجان حاصل روند رو به رشد گسترش تشیع در این منطقه- علی الخصوص طی قرون 7تا10 هجری- و از طریق مجراهایی مانند تصوف و بارشدن مفاهیم تشیع بر مذهب اهل سنت بوده است و نه صرفا قوه قهریه صفویان . واژه های کلیدی : تحول تشیع در آذربایجان– تاریخ سیاسی تشیع در آذربایجان - تاریخ فرهنگی تشیع در آذربایجان- تاریخ اجتماعی تشیع در آذربایجان