نام پژوهشگر: زهرا شعاعی سهزابی
زهرا شعاعی سهزابی محمود اکرامی
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مدیریت دانش و رهبری کار آموزشی در دانشگاه الزهرا از طریق پاسخ به پرسش اصلی پژوهش انجام گردید. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، جامعه آماری شامل کارکنان دانشگاه الزهرا (770 نفر) در سال تحصیلی 1391_1390 بود، و طبق جدول مورگان 200 نفر به صورت نمونه در دسترسی برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه دو بخشی شامل سوالات جمعیت شناختی و 62 گویه در دو زیر بخش، ( 50 عبارت رهبری آموزشی، که دارای شش مولفه هدف مداری، ترغیب مداری، کار مداری، تحول مداری، تفاهم مداری و انسان مداری است، که بر گرفته از پرسشنامه رامسفلد و 12 عبارت مدیریت دانش، که شامل مولفه های خلق دانش، انتشار دانش و کاربرد دانش، پرسشنامه محقق ساخته ) استفاده شد. اعتبار محتوای پرسشنامه توسط ....تأیید شد. پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، برای سوالات رهبری آموزشی برابر 0.9744a=، و برای سوالات مدیریت دانش برابر 0.9302a= محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و از روش های آماری تی تک نمونه-ای، فریدمن، همخوانی کای و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که رهبری آموزشی به مفهوم کلی و همچنین مدیریت دانش به مفهوم کلی در دانشگاه الزهرا در سطح متوسط قرار دارند، و مولفه های هدف مداری، کارمداری، انسان-مداری و انتشار دانش در سطح بالایی قرار دارند. ولی ترغیب مداری و خلق دانش و کاربرد دانش در سطح پایین هستند. در میان مولفه های رهبری آموزشی، مولفه های ترغیب مداری پایین ترین و مولفه ی انسان مداری در بالاترین رتبه از نظر میانگین در میان 6 مولفه بود. مولفه های هدف مداری، کارمداری، تفاهم مداری و تحول مداری در رتبه های دو تا پنجم قرار دارند. در بررسی ارتباط مولفه-های شش گانه رهبری آموزش با مولفه های سه گانه مدیریت دانش، کمترین ضریب همبستگی به مقدار0/4280 =r ومربوط به ضریب همبستگی مولفه های انسان مداری وکاربرد دانش، وبیشترین ضریب همبستگی به مقدار 0/6982=r و مربوط به ضریب همبستگی مولفه های هدف مداری و مدیریت دانش به مفهوم کلی(gtot) است. همه ضرایب همبستگی درسطح کم تر از 0/001 = ? معنادار ومثبت است. به عبارت دیگر می توان ادعاکرد رهبری آموزشی درجامعه موردمطالعه بامولفه های مدیریت دانش به حیطه های مشترک مرتبط و وابسته است ، و در همه سطوح رابطه مثبت و معنا دار دارند. مقدار ضریب همبستگی رهبری آموزشی به مفهوم کلی(ftot) و مدیریت دانش به مفهوم کلی(gtot) به مقدار 0/6846 = r نیز درجهت تقویت این معناست . ویژگی های فردی نظیر (تجربه کاری، سن، واحد سازمانی، وضعیت استخدام ) با هیچ یک از مولفه های 6 گانه رهبری آموزشی و مولفه مدیریت دانش رابطه مثبت و معنادار ندارند. ولی ویژگی های فردی نظیر (تحصیلات و موقعیت شغلی) با همه مولفه های 6 گانه رهبری آموزشی و مدیریت دانش رابطه معنادار و مثبت دارند. به عبارت دیگر از تحلیل رگرسیونی داده ها چنین برمی آید که: هدف مداری، ترغیب مداری، کارمداری، تفاهم مداری، تحول مداری و انسان مداری و رهبری آموزشی به مفهوم کلی و مدیریت دانش به مفهوم کلی در بین افراد با تحصیلات دکتری بیشتر از افراد با تحصیلات ارشد، و تحصیلات ارشد بیشتر از کارشناسی و کمتر است. یافته های تحقیق نشان می دهند، در دانشگاه الزهرا مدیریت دانش با رهبری آموزشی در کلیه ی موارد رابطه ی معنادار داشته و دانشگاه نیاز به تغییر روش رهبری و مدیریتی برای افزایش ترغیب مداری و خلق دانش دارد .