بیماری تورم جوانه یکی از بیماری های مهم گوجه فرنگی می باشد. طی بازدیدهای سال 1391 از نقاط مختلف استان یزد، علائم بیماری تورم جوانه در مزارع گوجه فرنگی شهرستان های یزد و ابرکوه مشاهده گردید. با استفاده از سس عامل تورم جوانه گوجه فرنگی در یزد و ابرکوه به پروانش و به وسیله پیوند از گوجه فرنگی به بادنجان و گوجه فرنگی انتقال داده شد و در گیاهان مایه زنی شده علائم بیماری فیتوپلاسمایی ظاهر شد. علائم جدایه های یزد و ابرکوه در پروانش یکسان نبودند. دی.ان.ای کل از بوته های گوجه فرنگی علائم دار در مزرعه و پروانش آلوده شده در گلخانه استخراج گردید. با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) و با استفاده از جفت آغازگر p1/p7 در پی.سی.آر مستقیم ودر پی.سی.آر دو مرحله ای با استفاده از جفت آغازگرهای p1/p7 (مرحله اول) و r16f2n/r16r2 (مرحله دوم) قطعاتی از دی.ان.ای ریبوزومی به ترتیب با اندازه 1800 و 1200 جفت باز تکثیر و سپس تعیین ترادف شد. آزمون چند شکلی طول قطعات برشی (rflp) نشان داد که نقوش حاصل از هضم آنزیمی محصول پی.سی.آر دو مرحله ای جدایه های یزد و ابرکوه با استفاده از آنزیم های hinf i، trui، haeiii وtaq iیکسان بوده و هر دو متعلق به گروه 16srvi می باشند. جستجو با برنامه بلاست (blast) با استفاده از ترادف کامل ژن 16srrnaنشان داد که فیتوپلاسماهای همراه با بیماری تورم جوانه گوجه فرنگی در یزد و ابرکوه بیشترین نزدیکی را با اعضای گروه انبوه شدن شبدر (clover proliferation)، (16srvi) را دارند. در آنالیزهای فیلوژنیکی با استفاده از ژن 16srrnaعامل جدایه های تورم جوانه در یزد و ابرکوه با فیتوپلاسماهای گروه 16srvi طبقه بندی شدند. در آزمون rflp مجازی با استفاده از 17 آنزیم برشی مشخص گردید که فیتوپلاسماهای جدایه های تورم جوانه گوجه فرنگی شهرستان های یزد و ابرکوه متعلق به زیر گروه 16srvi-aمی باشند. بر اساس علائم بیماری، انتقال با سس و پیوند و واکنش مثبت در pcr، عامل تورم جوانه گوجه فرنگی در استان یزد ماهیت فیتوپلاسمایی دارد و بر اساس آنالیزهای مولکولی فیتوپلاسمای همراه با این بیماری متعلق به گروه 16srvi و زیرگروه 16srvi-a می باشد. این اولین گزارش از بیماری تورم جوانه گوجه فرنگی در استان یزد و بررسی ویژگی های بیولوژیکی و مولکولی فیتوپلاسماهای همراه می باشد.