پایان نامه ی حاضر تحقیقی است کتابخانه ای و میدانی که به بررسی واج شناسی تاریخی گویش مازندرانی، لهجه ی بابُلی پرداخته است. واج شناسی یکی از شاخه های زبان شناسی است که به توصیف و عملکرد آواها در یک زبان مشخص می پردازد و جایگاه عناصر آوایی زنجیری و زبرزنجیری را در نظام آن زبان مشخص می کند. موضوع مهم در بررسی لهجه ها و گویش های ایرانی، حفظ و زنده نگه داشتن این گویش ها در طی دوران است چرا که اگر این گویش ها حفظ شوند فرهنگ و رسوم و سنت های ما نیز برای نسل های بعدی حفظ خواهند شد. لذا انجام پژوهش هایی در زمینه بررسی گویش ها، بسیار حائز اهمیت می باشد. هدف کلی این تحقیق بررسی سیر تحولات تاریخی واجی گونه ی بابلی از ایرانی باستان و مقایسه ی آن با فارسی نو است. بدین منظور تعداد 220 واژه به عنوان داده های تحقیق مورد بررسی قرار گرفته اند که تحول آوایی هر واژه از ایرانی باستان به گونه ی بابلی گویش مازندرانی و فارسی نو بررسی شده است. در نهایت این تحولات در چند گونه ی دیگر از گویش مازندرانی نیز بررسی شده است. نتایج بدست آمده نشان داده است که برخی واژه های بابلی در مقایسه با فارسی نو تحول یکسان و مشابهی نداشته و در بعضی موارد بدون تحول به دوره ی نو رسیده اند. تحولات آوایی بابلی در واکه ها و همخوان ها به یک اندازه نیست و در همخوان ها بیشتر است.این تحولات واجی تقریبا در تمام گویش ها و لهجه های مازندرانی مشابه است و تفاوت های جزئی که مشاهده می شود مربوط به بافت فرهنگی مردم منطقه می باشد.