نام پژوهشگر: محبوبه خبازی
محبوبه خبازی محمد هرسیج
با توجه با اهمیت و کاربرد روزافزون نانو ذرات در فعالیت های انسانی، در این تحقیق به بررسی اثرات سمیت نانو اکسید مس(cuo nps) بر ماهی قزل آلای رنگین کمان پرداخته و با آزمون سمیت، غلظت کشندگی آن ها را بررسی و در نهایت پاسخ های هماتولوژیکی این گونه را در مواجهه با غلظت های تحت کشنده نانوذرات مورد بررسی قرار گرفت. تعداد155 ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی حدود11 گرم تهیه و پس از انتقال به مرکز فنی و حرفه ای گرگان به طور تصادفی در15 آکواریوم شامل یک تیمار شاهد و چهار تیمار با غلظت های مختلف نانوذرات (غلظت1،5 ،20 و100 میلی گرم بر لیتر) قرار داده شد. در آزمایشگاه هماتولوژی تعداد گلبول های سفید(wbc)، هموگلوبین(hgb)، درصد هماتوکریت(hct)، شاخص mchc و شمارش افتراقی (درصد لنفوسیت، مونوسیت، نوتروفیل و ائوزینوفیل) سنجیده شد. در این آزمایش سمیت نانو مس به واسطه فاکتورهای شیمیایی آب شامل غلظت اکسیژن، سختی، ph و دمای آب تغییر پیداکرد. می توان نتیجه گرفت که نانومس تا غلظتppm 1000 با سختی آب 270 میلی گرم بر لیتر کربنات کلسیم تلفاتی گزارش نشد. نتایج نشان داد به جز مونوسیت، سایر پارامترهای خونی تغییر معنی داری در مواجهه با نانوذرات مس دارند (p<0.05). مقادیر گلبول سفید، گلبول قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت، ائزونوفیل، لنفوسیت و m.c.vدر غلظت های افزایش یافته نانو مس در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری نشان داد(p<0.05). m.c.h و m.c.h.c روند ثابتی نداشته و فاکتور مناسبی نبود. بررسی شاخص های هماتولوژیک نشان داد که نانو ذرات مس تأثیرات زیادی بر عملکرد و مقدارسلول های خونی گذاشته و اکثر این شاخص ها تفاوت معنی داری در دوزهای نانو ذرات مس نشان دادند. در مجموع با مقایسه عملکرد نانو ذرات مس در مقایسه با نمک مس می توان دریافت که نانو ذرات عملکرد مناسب تری داشته و آسیب ها و عوارض هماتولوژیک کمتری بوجود می آورد. کلمات کلیدی: آلودگی، نانو ذرات، سم شناسی، خون شناسی