نام پژوهشگر: زهره نیازی
زهره نیازی پروانه دانش
اعتیاد به مواد مخدر یک مسئله ی اجتماعی است که تبعات بسیاری را بر فرد و جامعه به دنبال دارد این مسئله به تازگی زنان را نیز درگیر خود نموده است. از آن جا که پیامدهای اعتیاد زنان بر جامعه بسیار ناگوارتر از پیامدهای اعتیاد مردان است، پژوهش در این زمینه ضروری به نظر می رسد. بر این اساس این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر اعتیاد زنان معتاد زندانی در زندان مرکزی اصفهان انجام شده است. در این پژوهش از روش کیفی استفاده گردیده است. اطلاعات از طریق مصاحبه ی نیمه ساختار یافته با 22 نفر از زنان معتاد زندانی در زندان مرکزی اصفهان جمع آوری و با استفاه از روش نظریه ی داده بنیاد، تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهدکه پدیده ی مصرف مواد مخدر در زنان و ارتکاب انحرافات اجتماعی (سرقت، تن فروشی، فروش مواد و تکدی گری) به عنوان پدیده های محوری پژوهش می باشند. همچنین «آلوده بودن محیط خانواده به مواد مخدر»، «نوع منطقه ی محل سکونت»، «تنش در زندگی» و «ارتباط با دوستان معتاد» از شرایط علی اثرگذار بر پدیده های محوری می باشد. شرایط میانجی برای وقوع این پدیده نیز شامل «وجود فرزند»، «نوع شغل»، «میزان تحصیلات»، «میزان درآمد خانوادگی» و «روابط نامناسب خانوادگی» است. زنان معتاد در خصوص این پدیده، راهکارهایی مانند بزهکاری (سرقت) و تبهکاری (تن فروشی، فروش مواد، تکدی گری) را در پیش می گیرند تا باعث افرایش درآمد و تامین هزینه موادشان شوند. همچنین ترک خانواده معتاد و قطع ارتباط با دوستان معتاد از دیگر راهکارهایی است که توسط آنان جهت ترک مصرف مواد به کار گرفته می شوند. پیامدهای حاصل از این پدیده بر زنان شامل «فراموشی موقت تنش ها»، «مشکلات جسمی و روحی»، «روابط نامناسب خانوادگی»، «اشتغال به کار در مشاغل پایین و کم درآمد»، و «مجازات زندان به دنبال انجام انحرافات اجتماعی» بوده است که هر کدام تبعات فردی و اجتماعی بسیاری به همراه دارد. نتایج نشان می دهد، مهمترین عامل موثر بر اعتیاد زنان، مصرف مواد مخدر توسط اعضای خانواده، مخصوصا پدر، مادر و شوهر و سکونت در منطقه ی آلوده به مواد مخدر است، بنابراین اگر به این موارد در خصوص اعتیاد زنان توجه داشته باشیم، خواهیم توانست راهکارهایی برای کمک به آنان ارائه دهیم.