نام پژوهشگر: مریم ره افروز
مریم ره افروز مهدی علینقیان
کشور ایران جزء ده کشور بلاخیر دنیا و ششمین کشور لرزه خیر دنیا قرار گرفته است. اگر چه خسارات ناشی از این حوادث از جهات گوناگون قابلجبران نیست؛ اما با اقدامات پیشگیرانه و برنامه ریزی های مناسب جهت ایجاد آمادگی لازم برای مقابله با این حوادث می توان خسارات آن ها را به حداقل ممکن کاهش داد. از جمله استراتژی های مهم در جهت بهبود عملکرد سیستم و کاهش تأخیر در روند امدادرسانی، مکانیابی مراکز توزیع امداد و توزیع و مدیریت موجودی کالاهای امدادی در زنجیره تأمین امداد می باشد که اهمیت استراتژیک این بحث، از جنبه های مختلف اجتماعی-اقتصادی، نشان دهنده ضرورت توجه به این مساله است. از این رو در این پایان نامه، مکانیابی مراکز توزیع امداد، تصمیمات مربوط به تخصیص موجودی و طراحی شبکه توزیع در زنجیره امداد موردتوجه قرارمی گیرد. در این بررسی برای نخستین بار در ادبیات مکانیابی تسهیلات امدادی از برنامه ریزی امکانی محدودیت شانس پایدار استفاده و عدم قطعیت عرضه و تقاضا و پارامترهای هزینه ای پس از بحران در قالب ضرایب فازی ذوزنقه ای وارد مدل می شود. همچنین برای نخستین بار به بحث مقاوم سازی مراکز توزیع و تقدم مکانی و کالایی در امدادرسانی توجه خواهد شد. سپس به منظور حل مدل پیشنهادی از دو رویکرد حل lp-metrics و محدودیت اپسیلون تکامل یافته بهبودیافته استفاده می شود و با تولید مسائل نمونه و درنظرگرفتن ده سناریوی رخداد حادثه، مزیت رویکرد برنامه ریزی امکانی محدودیت شانس پایدار نسبت به رویکرد برنامه ریزی قطعی مورد بررسی قرارمی گیرد. نتایج این بررسی در سناریوهای مختلف وقوع بحران، بیانگر عدم توانایی رویکرد قطعی در برآورده ساختن حداقل سطح استاندارد امدادرسانی مورد نظرسازمان متولی امداد، در اکثر سناریوها می باشد. همچنین در رویکرد قطعی، تفاوت سطح هزینه های پس از بحران و حتی سطح پوشش امداد در سناریوهای مختلف وقوع بحران، با آنچه سازمان از پیش از بحران بر مبنای آن تصمیم گیری نموده بود؛ یکی دیگر از مشکلاتی است که تصمیم گیری های استراتژیک بر مبنای مدل با رویکرد قطعی را با خطر جدی روبرو می کند. اما رویکرد پایدار با وجود صرف هزینه های امدادی بالاتر، در مقابل می تواند ضمن پاسخگویی به حداقل سطح امدادرسانی مدنظر سازمان در تمام سناریوها، پوشش امداد را نیز در سطح مورد انتظار و در بهترین مقدار آن برقرار نموده و با ارائه برآورد مناسبی از هزینه های پس از بحران موجب افزایش قابلیت اعتماد تصمیمات استراتژیک اتخاذ شده با رویکرد مدلسازی پایدار بشود. درگام بعد، ناحیه شماره شش پهنه بندی لرزه ای آذربایجان شرقی باتوجه به پیشینه زمین لرزه و آمار بالای تلفات این ناحیه در زمین لرزه های اخیر و ویژگی روستایی بودن این منطقه؛ جهت مطالعه موردی انتخاب می شود و با توجه به اطلاعات زمین لرزه این ناحیه در 21 مردادماه 1391 و همچنین اطلاعات سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 مدلسازی شبکه لجستیک امداد آن بر اساس این مدل پیشنهادی انجام می شود و به منظورکمک به تصمیم گیرندگان در اتخاذ تصمیمات استراتژیکی و عملیاتی مناسب در مواجهه با زمین لرزه های آتی این ناحیه، نتایج حل این مدل با دو روش حل lp-metrics و محدودیت اپسیلون تکامل یافته بهبود یافته، ارائه می شود.